Oogzenuwontsteking

Prevalentie van oogzenuwontsteking

België

In België is beperkte specifieke informatie beschikbaar over de prevalentie van neuritis optica. Neuritis optica komt voor als een neurologische aandoening, vaak geassocieerd met andere neurologische aandoeningen, zoals multiple sclerose (MS). Neuritis optica is een relatief zeldzame aandoening. De Belgische neurologische en oftalmologische gemeenschap verzamelt en publiceert periodiek gegevens over de prevalentie van zowel neuritis optica als gerelateerde aandoeningen zoals MS.

Een onderzoek uitgevoerd door nationale gezondheidsinstituten en ziekenhuizen in België heeft vastgesteld dat de prevalentie van MS, waarbij neuritis optica vaak een vroeg symptoom is, in België in lijn ligt met de internationale prevalentiecijfers. MS komt voor bij ongeveer 12 tot 15 personen per 100.000 inwoners in België. Neuritis optica is een veelvoorkomend symptoom bij de diagnose van MS. Hoewel neuritis optica in sommige gevallen ook kan optreden zonder latere ontwikkeling van MS, zijn de gegevens over de prevalentie van geïsoleerde neuritis optica beperkter.

Nederland

In Nederland is er meer gedetailleerde informatie beschikbaar over de prevalentie van neuritis optica, met name in verband met de diagnose en behandeling van neurologische aandoeningen zoals MS. Het Erasmus MC, een toonaangevend medisch centrum in Nederland, heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de epidemiologie van MS en gerelateerde aandoeningen, waaronder neuritis optica.

Volgens gegevens van het Nederlands MS Register, waarin informatie wordt verzameld over patiënten met MS en gerelateerde aandoeningen, wordt de diagnose van neuritis optica gesteld bij ongeveer 2 tot 5 personen per 100.000 inwoners in Nederland. Neuritis optica wordt beschouwd als een van de eerste symptomen van MS bij een groot deel van de patiënten. Dit benadrukt de klinische relevantie van het monitoren van neuritis optica in de context van neurologische aandoeningen.

Oorzaken en risicofactoren van oogzenuwontsteking

Infectieziekten

Infectieziekten zijn een van de mogelijke oorzaken van een oogzenuwontsteking. Het immuunsysteem reageert op infecties door ontsteking te veroorzaken, en deze ontstekingsreactie kan ook de oogzenuw aantasten. Infectieziekten zoals virale of bacteriële aandoeningen kunnen leiden tot neuritis optica. Voorbeelden van virale infecties die geassocieerd kunnen worden met oogzenuwontsteking zijn onder andere:

• Multiple Sclerose (MS): MS is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem per abuis de beschermende laag rond zenuwvezels aanvalt. Neuritis optica is vaak een van de eerste symptomen van MS.
• Virale infecties: Infecties veroorzaakt door virussen, zoals het herpes simplex-virus of het waterpokkenvirus, kunnen in sommige gevallen neuritis optica veroorzaken.
• Bacteriële infecties: Hoewel minder vaak, kunnen bacteriële infecties zoals de ziekte van Lyme leiden tot neuritis optica.

Auto-immuunziekten

Auto-immuunziekten zijn aandoeningen waarbij het immuunsysteem lichaamseigen weefsels aanvalt. Neuritis optica wordt vaak beschouwd als een auto-immuunziekte, omdat het immuunsysteem de oogzenuw onterecht aanvalt. Er zijn verschillende auto-immuunziekten waarbij neuritis optica kan optreden. Naast MS, kunnen andere auto-immuunziekten zoals neuromyelitis optica (NMO) en systemische lupus erythematosus (SLE) ook de oogzenuw aantasten.

Overige factoren

Naast infectieziekten en auto-immuunziekten zijn er nog andere factoren en risicofactoren die verband houden met neuritis optica:

• Geslacht: Neuritis optica komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
• Leeftijd: De aandoening kan op elke leeftijd voorkomen, maar wordt vaak vastgesteld bij jongvolwassenen.
• Roken: Roken is in verband gebracht met een verhoogd risico op het ontwikkelen van neuritis optica.
• Genetische aanleg: Hoewel genetische factoren niet de enige oorzaak zijn, kan aanleg een rol spelen bij de gevoeligheid voor neuritis optica.

Verband met Multiple Sclerose (MS)

Een van de meest opvallende associaties met neuritis optica is het verband met MS. Neuritis optica wordt vaak beschouwd als een van de eerste symptomen van MS. Het risico op het ontwikkelen van MS na een episode van neuritis optica kan variëren, en niet alle mensen met neuritis optica zullen uiteindelijk MS ontwikkelen. Niettemin is de relatie tussen neuritis optica en MS een belangrijk onderzoeksgebied.

Erfelijkheid van neuritis optica

Complexiteit van erfelijkheid

Erfelijkheid is een complex proces dat afhangt van de interactie tussen genetische factoren en omgevingsinvloeden. Het is zeldzaam dat een enkel gen verantwoordelijk is voor het ontstaan van een bepaalde aandoening. In plaats daarvan zijn genetische aandoeningen meestal het resultaat van meerdere genetische varianten en omgevingsfactoren die samenwerken.

Rol van genetica

Hoewel neuritis optica niet direct als een genetische aandoening wordt beschouwd, zijn er aanwijzingen dat genetische factoren een rol kunnen spelen bij het risico op het ontwikkelen van deze aandoening. Verschillende genen die verband houden met het immuunsysteem en de werking van de zenuwcellen zijn geïdentificeerd als mogelijke kandidaten die de gevoeligheid voor neuritis optica kunnen aantasten.

Onderzoek heeft aangetoond dat sommige personen met een familiegeschiedenis van neuritis optica een verhoogd risico kunnen lopen om de aandoening te ontwikkelen. Dit suggereert dat genetische factoren een rol kunnen spelen in de vatbaarheid voor neuritis optica. Er zijn echter geen specifieke genetische markers geïdentificeerd die met zekerheid de ontwikkeling van neuritis optica voorspellen.

Verband met Multiple Sclerose (MS)

Een belangrijk aspect van de erfelijkheid van neuritis optica is het verband met multiple sclerose (MS). MS is een auto-immuunziekte die vaak gepaard gaat met neuritis optica, en er is een duidelijke genetische component in de ontvankelijkheid voor MS. Hoewel neuritis optica niet rechtstreeks erfelijk is, kan de aanwezigheid van bepaalde genetische factoren het risico op het ontwikkelen van zowel neuritis optica als MS vergroten.

Familiaire clustering

Familiaire clustering van neuritis optica kan voorkomen, wat suggereert dat er enige genetische predispositie kan zijn in sommige families. Dit betekent dat meerdere personen binnen dezelfde familie neuritis optica kunnen ontwikkelen. Hoewel dit een aanwijzing kan zijn voor genetische invloeden, kunnen omgevingsfactoren ook een rol spelen bij deze familiaire clustering.

Soorten oogzenuwontstekingen

Klinische classificatie

Oogzenuwontsteking kan klinisch worden geclassificeerd op basis van verschillende kenmerken, waaronder de aard van de symptomen en de onderliggende oorzaak. Hier zijn enkele van de belangrijkste classificaties:

Idiopathische neuritis optica

Dit type oogzenuwontsteking wordt als idiopathisch beschouwd, wat betekent dat de oorzaak onbekend is. Patiënten met idiopathische neuritis optica ervaren meestal onverklaarbare ontsteking van de oogzenuw, wat resulteert in wazig zicht, pijn bij oogbewegingen en verlies van kleurenzicht. Hoewel de exacte oorzaak onbekend is, wordt idiopathische neuritis optica vaak geassocieerd met auto-immuunprocessen.

Inflammatoire neuritis optica

Inflammatoire neuritis optica is het gevolg van ontstekingsprocessen in het lichaam. Deze ontsteking kan optreden als gevolg van auto-immuunziekten, infectieziekten of andere systemische aandoeningen. Het kan een unilaterale of bilaterale ontsteking van de oogzenuw veroorzaken en gaat vaak gepaard met symptomen zoals verminderd gezichtsvermogen en oogpijn.

Infectieuze neuritis optica

Infectieuze neuritis optica wordt veroorzaakt door infecties die rechtstreeks de oogzenuw aantasten. Virale en bacteriële infecties kunnen leiden tot ontsteking van de oogzenuw en resulteren in symptomen zoals wazig zicht, oogpijn en abnormale reacties op licht. Herpesvirussen en syfilis zijn enkele van de infectieziekten die deze vorm van neuritis optica kunnen veroorzaken.

Comprimerende neuritis optica

Comprimerende neuritis optica treedt op wanneer er druk wordt uitgeoefend op de oogzenuw door omliggende structuren. Dit kan het gevolg zijn van tumoren, cysten of ontstekingen in de directe omgeving van de oogzenuw. Symptomen van deze vorm van neuritis optica zijn vaak afhankelijk van de onderliggende oorzaak en kunnen variëren van wazig zicht tot dubbelzien.

Relatie met Multiple Sclerose

Een oogzenuwontsteking wordt vaak geassocieerd met multiple sclerose (MS). MS is een auto-immuunziekte die het centrale zenuwstelsel aantast en ontsteking van de oogzenuw kan veroorzaken. Neuritis optica kan het eerste teken zijn van MS bij sommige personen. Deze vorm van neuritis optica wordt vaak geassocieerd met een verhoogd risico op latere ontwikkeling van MS.

Symptomen

Verminderd gezichtsvermogen

Een van de meest voorkomende en opvallende symptomen van een oogzenuwontsteking is een plotseling optredend verminderd gezichtsvermogen. Personen met een oogzenuwontsteking kunnen merken dat hun zicht wazig wordt of dat ze moeite hebben met scherpstellen. Het verminderde gezichtsvermogen kan variëren van mild tot ernstig en kan eenzijdig (in één oog) of bilateraal (in beide ogen) voorkomen.

Verminderd kleurenzicht

Een ander veelvoorkomend symptoom van een oogzenuwontsteking is een verandering in kleurenzicht. Personen kunnen moeite hebben met het onderscheiden van bepaalde kleuren, en ze kunnen kleuren als fletser of doffer ervaren. Dit symptoom kan beangstigend zijn voor degenen die het ervaren, aangezien het de waarneming van de omgeving kan aantasten.

Pijn bij oogbewegingen

Sommige personen met een oogzenuwontsteking ervaren pijn wanneer ze hun ogen bewegen. Deze oogpijn kan variëren van mild ongemak tot scherpe, stekende pijn. Het optreden van pijn bij oogbewegingen is een kenmerkend symptoom van deze aandoening en kan bijdragen aan de diagnostische evaluatie.

Vermindering van het gezichtsveld

Een oogzenuwontsteking kan leiden tot een verminderd gezichtsveld, wat betekent dat personen moeite kunnen hebben met het waarnemen van objecten aan de zijkanten van hun gezichtsveld. Dit symptoom kan van invloed zijn op de mobiliteit en het vermogen om objecten en mensen in de periferie op te merken.

Fotofobie

Fotofobie, of overgevoeligheid voor licht, kan optreden bij personen met een oogzenuwontsteking. Zelfs normale lichtniveaus kunnen ongemak veroorzaken en leiden tot verhoogde lichtgevoeligheid. Dit symptoom kan de kwaliteit van leven van personen met een oogzenuwontsteking aanzienlijk aantasten.

Verminderd contrastzicht

Een verminderd contrastzicht is een ander symptoom dat zich kan voordoen bij oogzenuwontsteking. Personen kunnen moeite hebben met het onderscheiden van objecten tegen een achtergrond, wat hun algemene zicht aantast.

Dubbelzien

In sommige gevallen kan een oogzenuwontsteking leiden tot dubbelzien, ook bekend als diplopie. Dit symptoom treedt op wanneer de oogspieren niet goed samenwerken, wat resulteert in het zien van twee afzonderlijke beelden in plaats van één gecombineerd beeld.

Andere neurologische symptomen

Sommige personen met een oogzenuwontsteking kunnen ook andere neurologische symptomen ervaren, zoals evenwichtsproblemen, coördinatiestoornissen, gevoelloosheid of tintelingen in bepaalde lichaamsdelen. Deze symptomen kunnen wijzen op een onderliggende neurologische aandoening, zoals multiple sclerose (MS), die soms geassocieerd wordt met neuritis optica.

Lichamelijke gevolgen

Vermoeidheid

Personen met een oogzenuwontsteking ervaren vaak vermoeidheid als gevolg van het verminderde gezichtsvermogen en de extra inspanning die nodig is om zich aan te passen aan de visuele veranderingen. Het voortdurend scherpstellen en concentreren om objecten waar te nemen, kan fysieke en mentale vermoeidheid veroorzaken.

Evenwichtsproblemen

Het visuele systeem speelt een essentiële rol bij het handhaven van evenwicht en coördinatie. Wanneer een oogzenuwontsteking optreedt, kan het visuele evenwicht worden verstoord, wat kan leiden tot evenwichtsproblemen en coördinatiestoornissen. Dit kan het risico op vallen verhogen.

Verminderde mobiliteit

Een verminderd gezichtsvermogen als gevolg van een oogzenuwontsteking kan de mobiliteit van personen aantasten. Ze kunnen moeite hebben met het lopen in onbekende of complexe omgevingen en zijn mogelijk afhankelijk van hulpmiddelen, zoals een witte stok of een geleidehond, om zich veilig te verplaatsen.

Veranderingen in dagelijkse activiteiten

Personen met een oogzenuwontsteking moeten hun dagelijkse activiteiten vaak aanpassen om rekening te houden met hun verminderde gezichtsvermogen. Simpele taken zoals lezen, koken, schrijven en het herkennen van mensen kunnen uitdagender worden.

Sociale en psychologische impact

De lichamelijke gevolgen van een oogzenuwontsteking kunnen ook een sociale en psychologische impact hebben. Personen kunnen zich geïsoleerd voelen en last hebben van gevoelens van depressie, angst of frustratie vanwege hun verminderde visuele mogelijkheden. Het is belangrijk dat zij psychosociale ondersteuning krijgen om met deze uitdagingen om te gaan.

Verhoogd risico op complicaties

Een onbehandelde oogzenuwontsteking kan leiden tot verdere complicaties, zoals permanente visuele beperkingen. Het tijdig herkennen en behandelen van een oogzenuwontsteking is van essentieel belang om de lichamelijke gevolgen tot een minimum te beperken.

Psychische gevolgen

Angst en depressie

Personen met een oogzenuwontsteking kunnen angst en een depressie ervaren als gevolg van de onzekerheid over hun toekomstige gezichtsvermogen en de impact op hun dagelijks leven. Het idee van mogelijk een blijvende visuele beperking kan angstgevoelens veroorzaken.

Verlies van zelfvertrouwen

Een verminderd gezichtsvermogen kan het zelfvertrouwen van personen aantasten, vooral als zij gewend waren aan een actief en onafhankelijk leven. Ze kunnen zich minder competent voelen in hun vermogen om alledaagse taken uit te voeren.

Sociale terugtrekking

Personen met een oogzenuwontsteking kunnen zich sociaal terugtrekken uit angst voor negatieve reacties van anderen of omdat ze moeite hebben met communicatie en het herkennen van gezichten. Dit sociaal isolement kan de psychische toestand verder verslechteren.

Frustratie en boosheid

Omgaan met de uitdagingen van een oogzenuwontsteking kan leiden tot gevoelens van frustratie en boosheid. Dit kan zich uiten in de vorm van prikkelbaarheid en spanning in relaties met anderen.

Verliesverwerking

Een oogzenuwontsteking kan leiden tot een proces van verliesverwerking, vergelijkbaar met rouw. Personen moeten mogelijk afscheid nemen van hun vroegere visuele mogelijkheden en zich aanpassen aan een nieuw normaal.

Behoefte aan psychosociale ondersteuning

De psychische gevolgen van een oogzenuwontsteking benadrukken de behoefte aan psychosociale ondersteuning. Counseling, supportgroepen en toegang tot psychologische zorg kunnen personen helpen bij het omgaan met de emotionele en psychologische aspecten van de aandoening.

Impact op levenskwaliteit

De psychische gevolgen van een oogzenuwontsteking kunnen een aanzienlijke invloed hebben op de algehele levenskwaliteit van personen. Het is belangrijk dat de psychische aspecten van de aandoening serieus worden genomen en geïntegreerd worden in het behandelingsproces.

Diagnose en (Oog)onderzoeken

Anamnese en klinisch onderzoek

Het diagnostische proces begint meestal met een uitgebreide anamnese waarbij de persoon wordt gevraagd naar de aard van de symptomen, hun ontstaansgeschiedenis en eventuele andere relevante medische geschiedenis. Het klinisch onderzoek omvat het controleren van het gezichtsvermogen, de pupillen, de oogbewegingen en het gezichtsveld.

Gezichtsscherptetest

Een van de meest voorkomende oogonderzoeken is de gezichtsscherptetest. De persoon wordt gevraagd om letters of symbolen van een afstand te lezen om de gezichtsscherpte te beoordelen. Dit helpt bij het identificeren van eventuele visuele beperkingen.

Fundoscopie

Bij fundoscopie bekijkt de oogarts het netvlies en de oogzenuwkop met behulp van een oftalmoscoop. Hiermee kunnen tekenen van een oogzenuwontsteking, zoals zwelling of bleekheid van de oogzenuwkop, worden waargenomen.

Optische Coherentie Tomografie (OCT)

De OCT-scan is een niet-invasieve techniek waarmee de oogarts dwarsdoorsneden van het netvlies kan verkrijgen. Hiermee kunnen structurele veranderingen en schade aan de oogzenuw worden gevisualiseerd.

Gezichtsveldonderzoek

Een gezichtsveldonderzoek, zoals perimetrie, wordt uitgevoerd om eventuele beperkingen in het gezichtsveld te identificeren. Dit kan helpen bij het vaststellen van het type oogzenuwontsteking en de ernst ervan.

Bloedonderzoek

In sommige gevallen kan bloedonderzoek worden uitgevoerd om onderliggende systemische aandoeningen, zoals multiple sclerose, te identificeren of uit te sluiten.

Beeldvormende onderzoeken

Beeldvormende onderzoeken, zoals magnetische resonantie beeldvorming (MRI) en computertomografie (CT), kunnen worden gebruikt om mogelijke compressie van de oogzenuw door omliggende structuren, zoals tumoren, te detecteren.

Lumbale punctie

Een lumbale punctie, ook wel ruggenmergpunctie genoemd, kan worden uitgevoerd om het hersenvocht te analyseren op tekenen van een ontsteking of infectie, wat kan helpen bij de diagnose van bepaalde oogzenuwontstekingen.

Behandelingen voor oogzenuwontsteking

Medische behandeling

1. Corticosteroïden: Corticosteroïden, zoals prednison, worden vaak voorgeschreven om ontstekingen te verminderen en het immuunsysteem te onderdrukken. Ze kunnen de zwelling van de oogzenuw verminderen en symptomen verlichten. De behandeling met corticosteroïden kan variëren in dosering en duur, afhankelijk van de ernst van de ontsteking.
2. Intraveneuze immunoglobulinen (IVIG): IVIG-therapie kan worden overwogen bij personen met ernstige oogzenuwontsteking, met name in gevallen waar corticosteroïden niet effectief zijn. IVIG bevat antilichamen die het immuunsysteem kunnen moduleren.
3. Plasmaferese: Bij plasmaferese wordt het bloedplasma van de persoon gescheiden van de bloedcellen, gezuiverd en vervolgens opnieuw toegediend. Deze procedure kan helpen bij het verwijderen van schadelijke antilichamen uit de bloedbaan.
4. Immunosuppressiva: In gevallen waarin de oogzenuwontsteking wordt veroorzaakt door een auto-immuunziekte, kunnen immunosuppressiva worden voorgeschreven om het immuunsysteem te onderdrukken en ontstekingen te verminderen.
5. Plasmaferese: Deze behandeling houdt in dat een deel van het bloed wordt verwijderd, gezuiverd en weer in de bloedbaan wordt gebracht. Het kan helpen bij het verwijderen van schadelijke antilichamen en ontstekingsstoffen.
6. Geneesmiddelen om onderliggende oorzaken te behandelen: Als een onderliggende aandoening, zoals multiple sclerose, de oogzenuwontsteking veroorzaakt, zal de behandeling zich richten op het behandelen van die specifieke aandoening.

Psychische ondersteuning

1. Psychologische therapie: Het omgaan met de impact van een oogzenuwontsteking kan emotioneel uitdagend zijn. Personen kunnen baat hebben bij gesprekstherapie of counseling om angst, een depressie of andere emotionele gevolgen aan te pakken.
2. Steungroepen: Deelnemen aan steungroepen voor personen met een visuele beperking of oogproblemen kan helpen bij het delen van ervaringen, het vinden van steun en het leren van anderen die vergelijkbare uitdagingen doormaken.
3. Revalidatie (BE en NL): Personen met een oogzenuwontsteking kunnen revalidatie overwegen om hun aanpassingsvaardigheden, oriëntatie en mobiliteit te verbeteren. Revalidatieprofessionals kunnen helpen bij het aanleren van technieken om dagelijkse activiteiten uit te voeren met verminderd zicht.
4. Onderwijs over visuele hulpmiddelen: Het leren gebruiken van hulpmiddelen, zoals braille, schermuitleesprogramma’s en vergrotingshulpmiddelen, kan personen met een oogzenuwontsteking helpen bij het behouden van hun onafhankelijkheid en zelfstandigheid.
5. Oogzorg en monitoring: Regelmatige oogonderzoeken en monitoring zijn cruciaal om veranderingen in het gezichtsvermogen bij te houden en tijdig in te grijpen indien nodig.

Complementaire therapieën

Sommige personen overwegen complementaire therapieën zoals acupunctuur, yoga, of voedingssupplementen als aanvulling op medische behandelingen. Het is belangrijk om dergelijke benaderingen te bespreken met een zorgverlener en er zeker van te zijn dat ze veilig zijn.

Prognose van neuritis optica

Oorzaak van de oogzenuwontsteking

De oorzaak van de oogzenuwontsteking speelt een cruciale rol bij het bepalen van de prognose. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken, en sommige zijn ernstiger dan andere. Bijvoorbeeld:

• Idiopathische oogzenuwontsteking: Als de ontsteking idiopathisch is, wat betekent dat de oorzaak onbekend is, kan de prognose over het algemeen gunstig zijn. In veel gevallen kan het gezichtsvermogen gedeeltelijk of volledig herstellen na behandeling.
• Auto-immuunziekten: Als de oogzenuwontsteking wordt veroorzaakt door een auto-immuunziekte, zoals multiple sclerose, kan de prognose complexer zijn. De ontsteking kan recidiverend zijn, met terugkerende episoden die leiden tot herhaalde schade aan de oogzenuw. In dergelijke gevallen is de prognose vaak minder gunstig, en er kan sprake zijn van blijvende schade aan het gezichtsvermogen.
• Infecties: Als de ontsteking het gevolg is van een infectie, zoals een virale of bacteriële infectie, kan de prognose variëren. Virale oogzenuwontsteking heeft soms een gunstige prognose, terwijl bacteriële oogzenuwontsteking ernstiger kan zijn en blijvende schade kan veroorzaken als deze niet snel wordt behandeld.
• Compressie of ischemie: Als de oogzenuwontsteking wordt veroorzaakt door compressie, zoals bij een tumor, of door ischemie (onvoldoende bloedtoevoer), kan de prognose afhankelijk zijn van het vermogen om de onderliggende oorzaak aan te pakken. Het verwijderen van een tumor kan bijvoorbeeld leiden tot verbetering van het gezichtsvermogen.

Tijdige diagnose en behandeling

Een vroege diagnose en onmiddellijke behandeling zijn essentieel om de prognose van een oogzenuwontsteking te verbeteren. Hoe langer de ontsteking onbehandeld blijft, hoe groter de kans op blijvende schade aan de oogzenuw en het gezichtsvermogen. Personen die onmiddellijk medische hulp zoeken bij het opmerken van symptomen, zoals wazig zicht, een verlies van kleurenzicht, en pijn bij oogbewegingen, hebben doorgaans een betere prognose dan mensen die aarzelen in het zoeken van medische zorg.

Reactie op behandeling

De individuele reactie op behandeling kan variëren, zelfs bij personen met dezelfde oorzaak van de ontsteking. Sommige personen kunnen aanzienlijke verbetering van hun gezichtsvermogen ervaren na behandeling met corticosteroïden of andere medicijnen, terwijl anderen mogelijk minder responsief zijn. Het is belangrijk om de behandeling voortdurend te evalueren en aan te passen om de beste resultaten te bereiken.

Recidiverende ontstekingen

Bij sommige personen kan de oogzenuwontsteking recidiveren, wat betekent dat het herhaaldelijk terugkomt. Dit komt vaak voor bij personen met auto-immuunziekten zoals multiple sclerose. Recidiverende ontstekingen kunnen leiden tot cumulatieve schade aan de oogzenuw en resulteren in een minder gunstige prognose, met mogelijk blijvende visuele beperking.

Complicaties

Bepaalde complicaties, zoals oogzenuwatrofie (verlies van zenuwweefsel), glaucoom (verhoogde oogdruk), en visuele beperking, kunnen de prognose van personen met een oogzenuwontsteking verslechteren. Het identificeren en behandelen van dergelijke complicaties is essentieel om verdere schade te voorkomen.

Levenskwaliteit en functioneren

De prognose van een oogzenuwontsteking heeft niet alleen betrekking op de gezichtsscherpte, maar ook op de algehele levenskwaliteit en het dagelijks functioneren van de persoon. Personen met blijvende visuele beperkingen kunnen te maken krijgen met aanpassingsproblemen en moeten wellicht revalidatie en ondersteuning ontvangen om hun onafhankelijkheid te behouden.

Complicaties van oogzenuwontsteking

Oogzenuwatrofie

Een van de meest significante complicaties van een oogzenuwontsteking is oogzenuwatrofie, wat verwijst naar het verlies van zenuwweefsel in de oogzenuw. Dit kan optreden als gevolg van de ontsteking zelf, vooral wanneer de ontsteking ernstig is en leidt tot beschadiging van het zenuwweefsel. Oogzenuwatrofie kan leiden tot een blijvend verlies van het gezichtsvermogen en in sommige gevallen zelfs tot blindheid.

Gezichtsveldverlies

Personen met een oogzenuwontsteking kunnen ook gezichtsveldverlies ervaren, wat inhoudt dat ze bepaalde delen van hun zicht verliezen. Dit kan invloed hebben op hun vermogen om objecten of bewegingen in de periferie waar te nemen. Het gezichtsveldverlies kan variëren in ernst en reikwijdte, afhankelijk van de locatie en de ernst van de ontsteking.

Verminderd contrastzicht

Een andere complicatie van een oogzenuwontsteking is verminderd contrastzicht. Personen met deze aandoening kunnen moeite hebben met het onderscheiden van subtiele verschillen in licht en schaduw, wat kan leiden tot problemen bij activiteiten zoals het lezen van tekst, het herkennen van gezichten en het lopen in verschillende verlichtingsomstandigheden.

Kleurzichtstoornissen

Sommige personen met een oogzenuwontsteking ervaren kleurzichtstoornissen, wat betekent dat ze moeite hebben met het waarnemen en onderscheiden van verschillende kleuren. Dit kan variëren van subtiele kleurverschuivingen tot volledige kleurenblindheid.

Glaucoom

Een ernstige complicatie van een oogzenuwontsteking is de ontwikkeling van glaucoom. Glaucoom is een aandoening waarbij de druk in het oog toeneemt, wat kan leiden tot schade aan de oogzenuw. Personen met een voorgeschiedenis van een oogzenuwontsteking hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van glaucoom. Daarom is regelmatige monitoring van de oogdruk van essentieel belang om vroegtijdige tekenen van glaucoom op te sporen en te behandelen.

Dubbelzien

Sommige personen met een oogzenuwontsteking kunnen last hebben van dubbelzien (diplopie), wat de perceptie van twee beelden van een enkel object betekent. Dit kan optreden als gevolg van ongelijke spierfunctie in de ogen, wat de oogcoördinatie aantast.

Psychosociale complicaties

Naast de fysieke complicaties kunnen personen met een oogzenuwontsteking ook psychosociale complicaties ervaren. Het verlies van het gezichtsvermogen kan van invloed zijn op hun zelfbeeld, onafhankelijkheid en algemene kwaliteit van leven. Hierdoor kunnen psychologische reacties zoals een depressie, angst en een verlies van zelfvertrouwen optreden.

Preventie

Behandelen van onderliggende aandoeningen

Een van de belangrijkste preventieve maatregelen is het effectief behandelen van onderliggende medische aandoeningen die verband houden met het risico op een oogzenuwontsteking. Sommige van deze aandoeningen omvatten multiple sclerose, neuromyelitis optica en andere auto-immuunziekten. Door het behandelen van deze aandoeningen onder begeleiding van medische professionals, kan het risico op neuritis optica aanzienlijk worden verminderd.

Gezonde levensstijl

Het handhaven van een algemeen gezonde levensstijl kan bijdragen aan het verminderen van het risico op een oogzenuwontsteking. Dit omvat regelmatige lichaamsbeweging, een evenwichtige voeding en het vermijden van tabak en overmatig alcoholgebruik. Een gezonde levensstijl bevordert een goede doorbloeding en een sterk immuunsysteem, wat kan helpen bij het voorkomen van ontstekingsziekten.

Bescherming van de ogen

Het is belangrijk om de ogen te beschermen tegen verwondingen, infecties en blootstelling aan schadelijke stoffen. Dit kan onder meer het dragen van veiligheidsbrillen tijdens risicovolle activiteiten inhouden, zoals sporten, klussen of werken met chemicaliën. Daarnaast kunnen het vermijden van directe blootstelling aan schadelijke UV-stralen en het dragen van een zonnebril met UV-bescherming bijdragen aan de bescherming van de ogen.

Vaccinaties

Sommige gevallen van neuritis optica worden geassocieerd met virale infecties, zoals mazelen, bof en rubella (BMR) of het herpes zoster-virus (veroorzaker van waterpokken en gordelroos). Het handhaven van actuele vaccinaties volgens de aanbevelingen van de gezondheidszorg kan helpen bij het voorkomen van deze virale infecties en bijgevolg bijdragen aan de preventie van neuritis optica.

Gezond gewicht behouden

Overgewicht en obesitas zijn geassocieerd met een verhoogd risico op ontstekingsziekten en auto-immuunziekten. Het handhaven van een gezond lichaamsgewicht kan dus bijdragen aan het verminderen van het risico op neuritis optica en andere gezondheidscomplicaties. Een evenwichtige voeding en regelmatige lichaamsbeweging zijn essentiële componenten van gewichtsbeheersing.

Vroege symptoombewaking

Het is van groot belang dat personen zich bewust zijn van de symptomen van een oogzenuwontsteking, zoals wazig zicht, oogpijn en verlies van kleurenzicht. Als deze symptomen zich voordoen, is het cruciaal om onmiddellijk medische hulp in te roepen en de aandoening zo snel mogelijk te diagnosticeren en te behandelen. Een vroege behandeling kan het risico op ernstige complicaties verminderen.

Reguliere oogonderzoeken

Regelmatige oogonderzoeken bij een optometrist of oogarts kunnen vroegtijdige tekenen van oogproblemen identificeren. Dit kan helpen bij het voorkomen van complicaties en het behoud van een goede ooggezondheid. Personen met een verhoogd risico op neuritis optica, zoals mensen met auto-immuunziekten, moeten mogelijk vaker oogonderzoeken ondergaan.

Omgaan met een oogzenuwontsteking in het dagelijks leven

Medische begeleiding

Een essentieel onderdeel van het omgaan met een oogzenuwontsteking is het zoeken van deskundige medische begeleiding. Medische professionals, zoals oogartsen en neurologen, kunnen de aandoening evalueren, behandelingen aanbevelen en het verloop van de ziekte volgen. Het opvolgen van medische adviezen en behandelingsplannen is cruciaal om verdere schade te voorkomen.

Behandelingsregime volgen

Personen met een oogzenuwontsteking moeten mogelijk medicatie nemen of andere behandelingen ondergaan om de ontsteking te verminderen en de symptomen te beheersen. Het is van groot belang dat deze behandelingsregimes strikt worden gevolgd volgens de instructies van de arts. Dit kan het herstel bevorderen en de kans op complicaties minimaliseren.

Aanpassen aan visuele veranderingen

Een oogzenuwontsteking kan leiden tot visuele symptomen, zoals wazig zicht, verlies van kleurenzicht en verminderd gezichtsvermogen. Personen moeten leren omgaan met deze veranderingen in hun dagelijks leven. Dit omvat het vermijden van activiteiten die risico’s met zich meebrengen, zoals autorijden als het zicht is aangetast. Het gebruik van visuele hulpmiddelen, zoals een bril of contactlenzen, kan ook nuttig zijn.

Psychische ondersteuning

De emotionele impact van een oogzenuwontsteking mag niet worden onderschat. Het kan leiden tot gevoelens van angst, een depressie en frustratie. Het zoeken van psychische ondersteuning bij een therapeut of counselor kan personen helpen bij het omgaan met deze emoties en hen voorzien van de nodige copingmechanismen.

Praktische aanpassingen

In het dagelijks leven kunnen personen enkele praktische aanpassingen maken om het omgaan met een oogzenuwontsteking te vergemakkelijken. Dit kan onder meer het organiseren van hun omgeving omvatten, zoals het labelen van items, het gebruik van vergrootglazen of het aanbrengen van markeringen om hen te helpen bij het navigeren. Daarnaast kunnen spraakgestuurde technologieën en speciale apps behulpzaam zijn.

Gezonde levensstijl

Een gezonde levensstijl kan bijdragen aan het verbeteren van de algehele gezondheid en het bevorderen van herstel. Dit omvat het handhaven van een evenwichtige voeding, regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slaap en stressbeheersing. Een goede lichamelijke gezondheid kan het immuunsysteem ondersteunen en de algehele kwaliteit van leven verbeteren.

Bewustwording

Het vergroten van de bewustwording over oogzenuwontsteking in de samenleving kan bijdragen aan begrip en steun voor personen die met deze aandoening leven. Onderwijs en bewustmakingscampagnes kunnen helpen het stigma te verminderen en een ondersteunende gemeenschap te creëren voor personen met neuritis optica.

Steun van partner, familie, vrienden en lotgenoten

Het betrekken van partner, familie en vrienden kan een waardevolle bron van ondersteuning zijn voor personen met een oogzenuwontsteking. Familieleden en geliefden kunnen helpen bij dagelijkse taken en emotionele steun bieden. Daarnaast kunnen lotgenoten met vergelijkbare aandoeningen eveneens bijdragen aan het opbouwen van een ondersteunend netwerk.

Sorteer op: Sorteer selectie Alfabetisch, A-Z Omgekeerd alfabetisch, Z-A Op datum, nieuwste eerst Op datum, oudste eerst

Resultaten per pagina: 25 50 100 150 200

1. Willen blinde en slechtziende personen wel (weer) (goed) zien?16-04-2024 06:04:36
2. Tips voor thuisverpleegkundigen die bij een blinde of slechtziende persoon komen15-04-2024 07:04:41
3. Onbegrip over vermoeidheid bij blinden en slechtzienden07-04-2024 12:04:54
4. Blind of slechtziend: Hand- en polsproblemen tijdens het stoklopen04-04-2024 12:04:21
5. Omgaan met menstruatie als je een visuele beperking hebt31-03-2024 07:03:13
6. Misselijkheid bij blinden en slechtzienden27-03-2024 03:03:09
7. Korstjes op de oogleden27-03-2024 03:03:38
8. Endoftalmitis (ontsteking van binnenste van oog)27-03-2024 03:03:14
9. Dacryocystitis (ontsteking van traanzak)27-03-2024 03:03:41
10. Iritis27-03-2024 03:03:09
11. Iridocyclitis (uveitis anterior)26-03-2024 06:03:43
12. Droge lucht en oogproblemen23-03-2024 05:03:09
13. Verhoogde alertheid bij blinden en slechtzienden21-03-2024 07:03:19
14. Aanpassingsstoornissen bij personen met een visuele handicap16-03-2024 08:03:41
15. Vitaminen en ooggezondheid13-03-2024 07:03:10
16. Oogproblemen bij het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS)12-03-2024 12:03:22
17. Tranende / Waterige ogen08-03-2024 08:03:44
18. Oogafscheiding07-03-2024 06:03:38
19. Oogallergie06-03-2024 04:03:47
20. Gezwollen ogen en oogleden05-03-2024 08:03:08
21. Brandende ogen04-03-2024 06:03:39
22. Oogwrijven28-02-2024 03:02:01
23. Rode ogen27-02-2024 07:02:01
24. Acupunctuur voor de ogen26-02-2024 04:02:00
25. Slechtziend: Tips bij plotselinge misselijkheid door fel licht24-02-2024 05:02:38
26. Problemen met het zien van details24-02-2024 01:02:17
27. Ectropion (onderste ooglid draait naar buiten)20-02-2024 01:02:26
28. Waarom mag je niet met je ogen in de zon kijken?20-02-2024 08:02:50
29. Jeukende ogen19-02-2024 02:02:04
30. Visuele cortex in hersenen: Verwerken van visuele informatie19-02-2024 02:02:12
31. Oogproblemen bij Multiple Sclerose (MS)19-02-2024 06:02:50
32. Wisselend zicht bij slechtzienden19-02-2024 05:02:16
33. Kunnen blinden en slechtzienden lijden aan reisziekte?09-01-2024 07:01:22
34. Kunnen blinden en slechtzienden ook claustrofobie hebben?14-12-2023 07:12:22
35. Posttraumatische stressstoornis (PTSS) bij blinden en slechtzienden09-12-2023 03:12:00
36. Automutilatie (zelfverwonding) bij blinden en slechtzienden09-12-2023 02:12:54
37. Vervormd zien (metamorfopsie)19-11-2023 07:11:22
38. Maculagat18-11-2023 04:11:07
39. Iris (regenboogvlies): Aandoeningen en problemen13-11-2023 06:11:03
40. Oogzenuw (opticus nervus): Aandoeningen en problemen11-11-2023 04:11:00
41. Oogbindvlies (conjunctiva): Aandoeningen en problemen11-11-2023 02:11:17
42. Ooglid / Oogleden: Aandoeningen en problemen11-11-2023 01:11:24
43. Netvlies (retina): Aandoeningen en problemen11-11-2023 08:11:22
44. Wetenschappelijke onderzoeken die blinden weer willen doen zien06-11-2023 07:11:28
45. Foropter: Instrument voor oogonderzoeken en bepalen van oogcorrectie04-11-2023 05:11:50
46. Pterygium04-11-2023 03:11:56
47. Pinguecula04-11-2023 03:11:33
48. Trachoom04-11-2023 03:11:05
49. Premature retinopathie04-11-2023 03:11:22
50. Trichiasis04-11-2023 03:11:44
51. Subconjunctivale bloeding04-11-2023 03:11:02
52. Hoornvlieslittekens04-11-2023 03:11:11
53. Scleritis04-11-2023 03:11:46
54. Oogziekte van Graves04-11-2023 03:11:21
55. De invloed van hydratatie op de ooggezondheid03-11-2023 03:11:38
56. Oogontsteking02-11-2023 02:11:48
57. Oogzenuwontsteking02-11-2023 02:11:32
58. Oogkasontsteking (orbitale cellulitis)02-11-2023 01:11:01
59. Nachtblindheid01-11-2023 01:11:32
60. Hormonale veranderingen en oogproblemen01-11-2023 12:11:06
61. Oogirritatie01-11-2023 07:11:00
62. Ooginfarct01-11-2023 07:11:35
63. Oftalmoplegie (verzwakte of verlamde oogspieren)01-11-2023 07:11:51
64. Oculaire toxoplasmose01-11-2023 07:11:44
65. Meibomitis29-10-2023 08:10:19
66. Hoornvlies: Aandoeningen en problemen met de cornea29-10-2023 03:10:09
67. Ziekte van Coats29-10-2023 02:10:31
68. Lagoftalmie (niet kunnen knipperen of ogen niet volledig kunnen sluiten)29-10-2023 02:10:45
69. Macula-oedeem29-10-2023 02:10:30
70. Maculapucker29-10-2023 02:10:20
71. Kleurenblindheid29-10-2023 02:10:30
72. Keratitis (hoornvliesontsteking)27-10-2023 01:10:02
73. Coördinatieproblemen bij blinden en slechtzienden26-10-2023 02:10:47
74. Duizeligheid bij blinden en slechtzienden26-10-2023 07:10:21
75. Hypertensieve retinopathie25-10-2023 05:10:59
76. Herpes in het oog (oculaire herpes, oogherpes)25-10-2023 05:10:43
77. Gordelroos in het oog25-10-2023 05:10:07
78. Hoornvlieszweer25-10-2023 05:10:14
79. Hoornvliestroebelingen25-10-2023 05:10:27
80. Paniekaanvallen bij blinden en slechtzienden25-10-2023 05:10:15
81. Ziekenhuisinfecties die de ogen kunnen aantasten24-10-2023 11:10:48
82. Invloed van airconditioning op de ooggezondheid24-10-2023 11:10:57
83. Hart- en vaataandoeningen bij blinden en slechtzienden24-10-2023 05:10:17
84. Fluoresceïnekleuring van het oog: Diagnostische hulpmiddel voor oogaandoeningen24-10-2023 05:10:22
85. Ooginfecties23-10-2023 05:10:46
86. Eenzaamheid bij blinden en slechtzienden23-10-2023 03:10:04
87. Hordeolum (strontje): Ooginfectie23-10-2023 07:10:57
88. Hoornvliesletsels23-10-2023 07:10:30
89. Usher-syndroom23-10-2023 07:10:04
90. Hemianopsie: Verlies van gezichtsveld in één of beide ogen23-10-2023 07:10:14
91. Invloed van melatonine op blinden21-10-2023 01:10:58
92. Leber Congenitale Amaurose21-10-2023 11:10:18
93. Sneeuwblindheid21-10-2023 11:10:37
94. Retinoblastoom (netvlieskanker)21-10-2023 11:10:23
95. Oogkanker21-10-2023 11:10:08
96. Halo’s en lichtverblinding21-10-2023 11:10:36
97. Hoornvliesdystrofie21-10-2023 11:10:59
98. Hand- en polsklachten bij blinden en slechtzienden20-10-2023 03:10:08
99. Keratoconus (kegelvormig en dunner hoornvlies)20-10-2023 11:10:46
100. Scotomen (blinde vlekken in gezichtsveld)20-10-2023 11:10:27
101. Ptosis (ptose): Afhangend ooglid20-10-2023 11:10:25
102. Visual snow syndrome20-10-2023 11:10:57
103. Uveïtis20-10-2023 11:10:13
104. Lichttherapie bij blinden als behandeling voor melatoninetekort19-10-2023 05:10:29
105. Scleralenzen: Behandeling van verschillende oogproblemen19-10-2023 04:10:22
106. Scheelzien (strabisme, strabismus)19-10-2023 07:10:52
107. Vaak voorkomende oogproblemen en oogziekten bij kinderen19-10-2023 06:10:44
108. Leber Erfelijke Optische Neuropathie (LHON)18-10-2023 11:10:30
109. Verziendheid (hypermetropie)18-10-2023 07:10:02
110. Droge ogen17-10-2023 05:10:51
111. Kunsttranen17-10-2023 04:10:05
112. Schouderpijn en schouderklachten bij blinden en slechtzienden16-10-2023 10:10:08
113. Rugpijn en rugklachten bij blinden en slechtzienden16-10-2023 07:10:02
114. Nystagmus (onwillekeurige, ritmische oogbewegingen)16-10-2023 06:10:24
115. Binoculair onderzoek: Onderzoek van samenwerking tussen de ogen14-10-2023 06:10:22
116. MRI-scan van de ogen: Gedetailleerde beelden van ogen en omliggende structuren14-10-2023 06:10:46
117. Lichtgevoeligheidstest: Onderzoeken van oogreacties op licht14-10-2023 06:10:06
118. Biopsie van het oog: Weefsel uit oog verwijderen en onderzoeken14-10-2023 06:10:56
119. Traanfilmonderzoek13-10-2023 06:10:57
120. Spleetlamponderzoek (biomicroscopie)13-10-2023 06:10:03
121. Refractie-onderzoek (oogmeting)13-10-2023 05:10:32
122. Pupilverwijding (pupildilatatie): Pupil vergroten (meestal via oogdruppels)13-10-2023 05:10:18
123. Pachymetrie van het hoornvlies: Dikte van hoornvlies meten13-10-2023 05:10:22
124. Oogspierfunctietest: Bewegingen van oogspieren beoordelen13-10-2023 05:10:33
125. Oogdrukmeting (tonometrie)13-10-2023 05:10:33
126. Oogechografie: Gedetailleerde blik op de oogstructuren13-10-2023 05:10:44
127. Oftalmoscopie (fundoscopie): Diepgaand onderzoek van het oog13-10-2023 05:10:47
128. OCT-angiografie: Beeldvorming van oogbloedvaten zonder kleurstoffen13-10-2023 05:10:10
129. Netvliesonderzoek: Afwijkingen of problemen in netvlies opsporen13-10-2023 05:10:02
130. Kleurentest: Beoordeling van kleurenzicht13-10-2023 04:10:08
131. Gonioscopie: Beoordeling van de ooghoek13-10-2023 04:10:16
132. Fundusfotografie: Gedetailleerde beelden van achterste deel van het oog13-10-2023 04:10:50
133. Fluoresceïne-angiografie: Onderzoek van netvliesbloedvaten met kleurstof13-10-2023 04:10:33
134. Elektrofysiologische oogonderzoeken: Elektrische evaluatie van de gezondheid van het oog13-10-2023 04:10:44
135. CT-scan van de ogen en oogkas: Gedetailleerde beeldvorming13-10-2023 03:10:58
136. Corneatopografie: Gedetailleerde meting van het hoornvlies13-10-2023 03:10:53
137. Contrastgevoeligheidstest: Oogonderzoek om contrastvermogen te onderzoeken13-10-2023 03:10:33
138. Biometrie: Oogonderzoek om nauwkeurige oogmetingen te krijgen13-10-2023 03:10:08
139. Oogzalven: Soorten, gebruik, tips en hulpmiddelen13-10-2023 06:10:58
140. Netvliesloslating09-10-2023 01:10:45
141. Onzekerheid bij blinden en slechtzienden08-10-2023 01:10:17
142. Abnormale hoofdpositie bij oogproblemen08-10-2023 01:10:21
143. Spierstijfheid, spierpijn en spierspanning bij blinden en slechtzienden08-10-2023 12:10:57
144. Nekpijn bij blinden en slechtzienden08-10-2023 12:10:36
145. Burn-out bij blinden en slechtzienden08-10-2023 07:10:34
146. Ziekte van Stargardt (juveniele maculadegeneratie)07-10-2023 01:10:25
147. Glasvochtbloeding07-10-2023 11:10:22
148. Fotopsie: (Licht)flitsen of flikkeringen in gezichtsveld zien07-10-2023 06:10:46
149. Floaters (mouches volantes): Zwevende deeltjes in gezichtsveld07-10-2023 05:10:04
150. Psychische oorzaken van tijdelijke of permanente slechtziendheid en blindheid05-10-2023 05:10:55
151. Pupilgrootte: Miosis (abnormaal vernauwde pupillen) en mydriasis (abnormaal verwijde pupillen)05-10-2023 06:10:56
152. Retinitis pigmentosa (RP)04-10-2023 04:10:18
153. Vragen stellen aan je oogarts04-10-2023 01:10:21
154. Zeer slechtziend en naar de oogarts blijven gaan04-10-2023 12:10:50
155. Gezichtsveld en gezichtsveldonderzoek03-10-2023 04:10:30
156. Gevoelens van verlies bij blinden en slechtzienden02-10-2023 05:10:25
157. Mentale impact van ernstige oogproblemen bij blinden en slechtzienden02-10-2023 02:10:33
158. Hoofdpijn bij blinden en slechtzienden02-10-2023 05:10:58
159. Exoftalmie (proptosis) (abnormaal uitpuilende ogen)30-09-2023 02:09:01
160. Episcleritis30-09-2023 02:09:22
161. Entropion (onderste ooglid draait naar binnen)30-09-2023 02:09:29
162. Diplopie (dubbelzien)30-09-2023 02:09:56
163. Dacryostenose30-09-2023 02:09:24
164. Visuele hallucinaties30-09-2023 10:09:48
165. Drugsverslaving en medicatiemisbruik: Effecten op de ogen en ooggezondheid30-09-2023 07:09:24
166. De invloed van het gebruik van medicatie op de ogen en ooggezondheid30-09-2023 06:09:31
167. Body Integrity Identity Disorder (BIID): Verlangen om blind te zijn29-09-2023 01:09:30
168. Omgaan met (constante) veranderende en/of bevende beelden in gezichtsvermogen29-09-2023 11:09:46
169. Kunnen blinden en slechtzienden hoogtevrees hebben?29-09-2023 07:09:20
170. Weer (iets) kunnen zien na tijdelijk of permanent blind of slechtziend te zijn geweest29-09-2023 07:09:14
171. Cytomegalovirus (CMV) retinitis28-09-2023 04:09:49
172. Convergentie-insufficiëntie28-09-2023 04:09:41
173. Conjunctivitis (oogbindvliesontsteking)28-09-2023 04:09:14
174. Computer Vision Syndrome28-09-2023 04:09:01
175. Coloboom28-09-2023 04:09:55
176. Chalazion (gerstekorrel aan ooglid)28-09-2023 04:09:25
177. Cerebrale Visuele Inperking (CVI)28-09-2023 04:09:04
178. Centrale sereuze retinopathie28-09-2023 04:09:08
179. Cat Eye Syndroom28-09-2023 04:09:30
180. ADOA (autosomale dominante optische atrofie)28-09-2023 04:09:50
181. Bradyopsie28-09-2023 04:09:00
182. Blefarospasme (overmatig oogknipperen)28-09-2023 04:09:28
183. Blefaritis28-09-2023 04:09:49
184. Birdshot Chorioretinopathie28-09-2023 04:09:19
185. Bijziendheid (myopie)28-09-2023 04:09:46
186. Astigmatisme28-09-2023 04:09:18
187. Vermoeide ogen (oogvermoeidheid)28-09-2023 04:09:47
188. Anoftalmie28-09-2023 04:09:15
189. Anisocorie28-09-2023 04:09:45
190. Aniridie28-09-2023 04:09:43
191. Geen dieptezicht hebben27-09-2023 07:09:19
192. De impact van luchtvervuiling op de ogen en ooggezondheid26-09-2023 07:09:31
193. De impact van UV-blootstelling op de ogen26-09-2023 06:09:55
194. Mineralen en ooggezondheid24-09-2023 03:09:18
195. Voedingsvezels en ooggezondheid24-09-2023 01:09:24
196. Antioxidantrijke voedingsmiddelen en ooggezondheid24-09-2023 01:09:48
197. Bessen en ooggezondheid24-09-2023 01:09:50
198. Luteïne en zeaxanthine voor ooggezondheid24-09-2023 01:09:18
199. Zink en ooggezondheid24-09-2023 01:09:53
200. Omega-3 vetzuren en ooggezondheid24-09-2023 01:09:04

Laatst bijgewerkt op 16 maart 2024 – 14:53