Corneale crosslinking: Behandeling van progressieve hoornvliesaandoeningen

Keratoconus en andere aandoeningen van het hoornvlies (cornea) kunnen leiden tot wazig zicht, gevoeligheid voor licht en zelfs blindheid. Corneale crosslinking is een minimaal invasieve behandeling die de progressie van deze aandoeningen kan vertragen of zelfs stoppen door het hoornvlies te versterken. Deze innovatieve techniek biedt hoop aan patiënten met progressieve keratoconus, een aandoening waarbij het hoornvlies een kegelvorm aanneemt, en andere hoornvliesaandoeningen die de kwaliteit van leven aanzienlijk kunnen beïnvloeden.

Inhoudsopgave

1 Disclaimer
2 Wat is corneale crosslinking?
3 Procedure
4 Toepassingen van crosslinking bij oogproblemen
5 Voor- en nadelen
- 5.1 Voordelen
- 5.2 Nadelen
6 Wie komt in aanmerking voor corneale crosslinking?
7 Wat kan je verwachten na corneale crosslinking?
8 Bronnen
9 Meer informatie

Disclaimer

De informatie in deze tekst, die is opgesteld door artificiële intelligentie, is niet bedoeld als vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg altijd je oogarts voor specifiek advies over jouw ogen, oogproblemen en de optie van crosslinking.

Wat is corneale crosslinking?

Wat is het?

Corneale crosslinking (CXL) is een innovatieve behandeling voor progressieve aandoeningen van het hoornvlies, zoals keratoconus. Bij deze aandoening vervormt het hoornvlies (de heldere voorkant van het oog) tot een kegelvorm, wat leidt tot wazig zicht, gevoeligheid voor licht en in ernstige gevallen zelfs tot blindheid. CXL kan de progressie van de aandoening vertragen of stoppen door het hoornvlies te versterken.

Wazig beeld van een kantoorinterieur

Hoe werkt het?

De procedure omvat twee stappen:

Riboflavine (vitamine B2) druppels: De ogen worden verdoofd en in sommige gevallen wordt de buitenste laag van het hoornvlies verwijderd. Vervolgens worden riboflavine druppels aangebracht om diep in het hoornvliesweefsel te dringen.
UV-A lichtbelichting: Het met riboflavine doordrenkte hoornvlies wordt 30 minuten blootgesteld aan gecontroleerd UV-A licht. Dit activeert de riboflavine, waardoor er nieuwe verbindingen (crosslinks) ontstaan tussen de collageenvezels in het hoornvlies. Deze crosslinks versterken het hoornvlies en maken het minder vatbaar voor vervorming.

Twee methoden

Er zijn twee hoofdmethoden voor CXL:

Epithelium-off crosslinking: Hierbij wordt de buitenste laag van het hoornvlies verwijderd voor de behandeling.
Epithelium-on crosslinking: Hierbij blijft de buitenste laag van het hoornvlies intact tijdens de behandeling.

Procedure

De crosslinking-procedure bestaat doorgaans uit de volgende stappen:

Voorbereiding: De patiënt krijgt lokale verdoving om ongemak te minimaliseren. Het epitheel, de dunne buitenste laag van het hoornvlies, wordt gedeeltelijk of volledig verwijderd om de penetratie van riboflavine te vergemakkelijken.
Applicatie van Riboflavine: Riboflavine-oplossing wordt gedurende ongeveer 30 minuten aangebracht op het hoornvlies. Dit zorgt voor voldoende penetratie van de vitamine in het hoornvliesweefsel.
Belichting met UV-A Licht: Het met riboflavine doordrenkte hoornvlies wordt gedurende 30 minuten blootgesteld aan gecontroleerd UV-A licht. De interactie tussen riboflavine en UV-A licht induceert de vorming van nieuwe crosslinks tussen de collageenvezels.
Nazorg: Na de procedure krijgt de patiënt een beschermend contactlensverband om het oog te helpen genezen. Antibiotische en ontstekingsremmende druppels worden voorgeschreven om infectie en ontsteking te voorkomen.

Toepassingen van crosslinking bij oogproblemen

Keratoconus

Keratoconus is een progressieve oogziekte waarbij het hoornvlies dunner wordt en een kegelvormige vervorming ondergaat. Deze vervorming leidt tot visuele vervormingen en kan uiteindelijk ernstige visuele beperkingen veroorzaken. Corneale crosslinking is de enige behandeling die bewezen effectief is in het stoppen of vertragen van de progressie van keratoconus. Bij patiënten met keratoconus helpt crosslinking om de biomechanische stabiliteit van het hoornvlies te verbeteren. De procedure verstevigt het hoornvlies, voorkomt verdere vervorming en vermindert het risico op visuele achteruitgang. In veel gevallen kan crosslinking de noodzaak van een hoornvliestransplantatie uitstellen of zelfs volledig voorkomen.

Keratoconus: Kegelvormig hoornvlies

Corneale ectasie

Corneale ectasie is een aandoening die vaak optreedt na refractieve chirurgie zoals LASIK. Het wordt gekenmerkt door een progressieve verdunning en uitstulping van het hoornvlies, wat resulteert in visuele vervormingen vergelijkbaar met die van keratoconus. Crosslinking wordt gebruikt om de stabiliteit van het hoornvlies te herstellen en de progressie van de ectasie te vertragen.

Infectieuze keratitis

Infectieuze keratitis, een ontsteking van het hoornvlies veroorzaakt door bacteriën, virussen of schimmels, kan ook profiteren van crosslinking. De procedure heeft antimicrobiële eigenschappen doordat de UV-A belichting en riboflavine helpen bij het doden van pathogene micro-organismen en het versterken van het hoornvliesweefsel, waardoor de genezing wordt bevorderd en terugval wordt voorkomen.

Voor- en nadelen

Voordelen

Effectieve stabilisatie: Crosslinking is bewezen effectief in het stoppen of vertragen van de progressie van keratoconus en corneale ectasie. Dit kan verdere visuele achteruitgang en de noodzaak aan hoornvliestransplantaties voorkomen.
Minimaal invasief: In vergelijking met alternatieve behandelingen zoals hoornvliestransplantaties, is crosslinking een minder ingrijpende procedure met een kortere hersteltijd en minder risico op complicaties.
Verkorte hersteltijd: De meeste patiënten ervaren een snelle genezing na de procedure en kunnen binnen enkele dagen hun normale activiteiten hervatten.
Verhoogde corneale stijfheid: Crosslinking versterkt het hoornvlies door nieuwe crosslinks te creëren tussen de collageenvezels. Dit verhoogt de stijfheid van het hoornvlies en maakt het minder vatbaar voor vervorming, wat kan leiden tot verbeterd zicht.
Verbetert het gezichtsvermogen: Bij sommige patiënten kan crosslinking leiden tot een lichte verbetering van het gezichtsvermogen.
Lagere kans op infectie: In vergelijking met hoornvliestransplantaties, is het risico op infectie na crosslinking lager.

Nadelen

Naast de significante voordelen die corneale crosslinking biedt voor patiënten met progressieve hoornvliesaandoeningen, is het belangrijk om ook de potentiële nadelen en risico’s van deze procedure af te wegen.

Risico’s en complicaties:

Zoals bij elke medische ingreep, zijn er risico’s verbonden aan corneale crosslinking. De meest voorkomende bijwerkingen zijn tijdelijk en omvatten:

Oogpijn en ongemak: Dit is normaal na de procedure en kan worden behandeld met pijnstillers.
Wazig zicht: Meestal verdwijnt dit wazig zicht binnen een paar dagen of weken.
Lichtschuwheid: Gevoeligheid voor licht kan tijdelijk verhoogd zijn.
Infectie: Er is een klein risico op infectie van het hoornvlies, wat ernstige gevolgen kan hebben.
Ontsteking: Ontsteking van het hoornvlies (keratitis) kan optreden.

In zeldzame gevallen kunnen ernstigere complicaties optreden, zoals:

Verlies van visuele gezichtsscherpte: In zeer zeldzame gevallen kan crosslinking leiden tot een permanente achteruitgang van het gezichtsvermogen.
Hoornvlieszwelling: Dit kan ernstige pijn en visuele problemen veroorzaken.
Cataractvorming: Vertroebeling van de lens van het oog kan optreden.

Niet-omkeerbare procedure:

Het is belangrijk om te beseffen dat corneale crosslinking een permanente procedure is. De effecten van de crosslinks op het hoornvlies zijn onomkeerbaar. Dit betekent dat patiënten zorgvuldig de voor- en nadelen moeten afwegen en de procedure alleen moeten ondergaan als ze er zeker van zijn dat het de juiste keuze is.

Beperkte toepasbaarheid:

Niet alle patiënten met hoornvliesaandoeningen komen in aanmerking voor corneale crosslinking. De geschiktheid hangt af van verschillende factoren, waaronder:

De ernst van de aandoening: Patiënten met milde keratoconus of andere hoornvliesaandoeningen zijn mogelijk geen geschikte kandidaten.
Dikte van het hoornvlies: Er moet voldoende hoornvliesdikte zijn om de procedure veilig uit te voeren.
Algemene gezondheid: Patiënten met bepaalde onderliggende gezondheidsaandoeningen komen mogelijk niet in aanmerking.

Andere nadelen:

Naast de bovengenoemde risico’s en beperkingen zijn er nog enkele andere nadelen om te overwegen:

Pijn of ongemak tijdens de behandeling: De procedure kan onaangenaam zijn, hoewel lokale verdoving wordt gebruikt om ongemak te minimaliseren.
Tijdelijk wazig zicht: Na de procedure kan het gezichtsvermogen tijdelijk wazig zijn.
Kosten: Corneale crosslinking is mogelijk niet gedekt door alle verzekeringsplannen, waardoor de kosten voor de patiënt hoog kunnen zijn.

Wie komt in aanmerking voor corneale crosslinking?

Corneale crosslinking is een revolutionaire behandeling voor progressieve hoornvliesaandoeningen, zoals keratoconus, maar is niet geschikt voor iedereen. De beste kandidaten voor deze procedure zijn:

1. Jongere patiënten met actieve keratoconus:

Jonge patiënten bij wie keratoconus recent is gediagnosticeerd of nog in ontwikkeling is, kunnen het meest profiteren van corneale crosslinking. De procedure kan de progressie van de aandoening vertragen of zelfs stoppen, waardoor visuele achteruitgang en de noodzaak aan verdere behandelingen, zoals hoornvliestransplantaties, worden voorkomen.

2. Patiënten met dunne hoornvliezen:

Dunne hoornvliezen zijn meer vatbaar voor vervorming bij keratoconus. Corneale crosslinking kan de sterkte van het hoornvlies verhogen en het minder vatbaar maken voor verdere uitdunning en vervorming.

3. Patiënten die contactlenzen niet meer kunnen verdragen:

Keratoconus kan het dragen van contactlenzen onaangenaam of zelfs onmogelijk maken. Corneale crosslinking kan de vorm van het hoornvlies stabiliseren, waardoor contactlenzen comfortabeler of zelfs weer mogelijk worden.

4. Patiënten die een hoornvliestransplantatie willen vermijden:

In ernstige gevallen van keratoconus kan een hoornvliestransplantatie de enige optie zijn om het gezichtsvermogen te herstellen. Corneale crosslinking kan de progressie van de aandoening vertragen of stoppen, waardoor de noodzaak aan een transplantatie in de toekomst mogelijk wordt verminderd of zelfs uitgesloten.

Naast deze criteria, zijn er nog enkele andere factoren die bepalen of een patiënt in aanmerking komt voor corneale crosslinking:

De ernst van de keratoconus: De procedure is het meest effectief in de vroege stadia van de aandoening.
Algemene gezondheid: Patiënten met bepaalde onderliggende medische aandoeningen komen mogelijk niet in aanmerking.
Motivatie en naleving: De procedure vereist een goede naleving van de instructies van de arts na de behandeling om optimale resultaten te bereiken.

Wat kan je verwachten na corneale crosslinking?

Na een succesvolle corneale crosslinking procedure kan je het volgende verwachten:

1. Oogrust en naleving van instructies:

Het is belangrijk om je ogen te laten rusten na de procedure. Je oogarts zal je specifieke instructies geven met betrekking tot rust, medicatie en activiteiten die je de eerste paar dagen of weken moet vermijden. Het is cruciaal om deze instructies nauwkeurig op te volgen om complicaties te voorkomen en het genezingsproces te bevorderen.

2. Snelle genezing:

De meeste patiënten ervaren een snelle genezing na corneale crosslinking. Binnen een paar dagen tot een week kunt je je normale activiteiten hervatten, met uitzondering van zware inspanningen of contact met water.

3. Tijdelijk ongemak:

Het is normaal om na de procedure wat pijn, ongemak, wazig zicht en lichtschuwheid te ervaren. Deze symptomen zijn meestal mild en nemen binnen een paar dagen af. Pijnstillers kunnen worden gebruikt om ongemak te verlichten.

4. Langzame verbetering van het gezichtsvermogen:

Het kan enkele maanden duren voordat het volledige effect van de behandeling merkbaar is. In sommige gevallen kan corneale crosslinking leiden tot een lichte verbetering van het gezichtsvermogen.

5. Regelmatige controles:

U zult regelmatige controles bij je oogarts moeten ondergaan om de genezing te controleren en de voortgang van de behandeling te evalueren.

6. Langetermijneffecten:

Corneale crosslinking is een permanente procedure met langetermijneffecten. De crosslinks in het hoornvlies stabiliseren de structuur en vertragen of stoppen de progressie van keratoconus. Dit kan de noodzaak aan verdere behandelingen, zoals hoornvliestransplantaties, verminderen of zelfs uitsluiten.

Belangrijk:

Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben. Corneale crosslinking is geen wondermiddel en garandeert niet altijd een perfecte visie.
De mate van succes en de langetermijneffecten van de behandeling kunnen per individu variëren.
Bespreek met je oogarts alle mogelijke bijwerkingen, risico’s en langetermijneffecten van corneale crosslinking voordat je aan de procedure begint.

Volg altijd de instructies van je oogarts nauwkeurig op om optimale resultaten te behalen en complicaties te voorkomen.

Bronnen

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 3 juni 2024 – 06:30

Medisch