Sociale isolatie bij blinden en slechtzienden

Sociale interactie en betrokkenheid zijn essentieel voor het algemene welzijn van mensen. Echter, voor mensen met een visuele beperking kunnen unieke uitdagingen leiden tot sociale isolatie. Dit artikel onderzoekt de oorzaken van sociale isolatie, de fysieke en mentale impact ervan en preventieve strategieën.

Oorzaken van sociale isolatie bij blinden en slechtzienden

Fysieke toegankelijkheid

De beperkte toegang tot openbare plaatsen en het vervoer kan het moeilijker maken voor visueel gehandicapte mensen om deel te nemen aan sociale activiteiten.

Niet-toegankelijke openbare plaatsen: Sommige openbare plaatsen, zoals restaurants, theaters of parken, zijn mogelijk niet goed toegankelijk voor mensen met een visuele beperking vanwege obstakels of ontoereikende bewegwijzering. Hierdoor kunnen ze terughoudend zijn om dergelijke plaatsen te bezoeken.
Onvoldoende openbaar vervoer: Een gebrek aan toegankelijk openbaar vervoer, zoals bussen en treinen met visuele aanduidingen en geluidsvermeldingen, kan het reizen bemoeilijken en blinden en slechtzienden ontmoedigen om eropuit te gaan.

Trein in beweging aan station waar mensen staan te wachten.

Gebrek aan bewustzijn en begrip

Het gebrek aan begrip en bewustzijn in de samenleving over de behoeften van blinde en slechtziende personen kan leiden tot uitsluiting en isolatie.

Ongeïnformeerde houding: Mensen kunnen onbedoeld ongevoelige opmerkingen maken of niet weten hoe ze moeten reageren in de aanwezigheid van een blinde of slechtziende persoon, wat kan leiden tot ongemakkelijke situaties en het vermijden van sociale interacties.
Ontoegankelijke documenten en Websites: Het ontbreken van toegankelijke documenten en websites kan mensen met een visuele beperking uitsluiten van informatie en communicatie, wat hun deelname aan sociale en educatieve activiteiten kan beperken.

Angst voor stigmatisering

Sommige mensen met een visuele beperking kunnen aarzelen om nieuwe sociale situaties aan te gaan uit angst voor stigmatisering, vooroordelen of onbegrip.

Zelfopgelegde terughoudendheid: Personen met een visuele handicap kunnen zich terugtrekken uit sociale bijeenkomsten uit angst dat anderen hen als “anders” zullen zien of hen anders zullen behandelen.
Minder Bereidheid tot Zelfexpressie: De angst voor stigmatisering kan leiden tot terughoudendheid bij het uiten van persoonlijke meningen of emoties, wat sociale interactie bemoeilijkt en isolatie bevordert

Beperkt sociaal netwerk

Het hebben van weinig vrienden of familieleden in de buurt kan leiden tot sociale isolatie, omdat er minder kansen zijn voor sociaal contact.

Beperkte vriendenkring: Als een blinde of slechtziende persoon weinig vrienden heeft die in de buurt wonen, kan dit leiden tot een gebrek aan spontane ontmoetingen en sociale activiteiten.
Familiale afstand: In sommige gevallen kunnen familieleden in andere steden of landen wonen, waardoor de mogelijkheden voor regelmatig sociaal contact beperkt worden

Verlies van zelfstandigheid

Het verlies van het vermogen om zelfstandig te reizen kan mensen met een visuele handicap beperken in hun vermogen om sociale activiteiten bij te wonen en nieuwe mensen te ontmoeten.

Beperkte mobiliteit: Als iemand niet zelfstandig kan reizen, kunnen ze moeilijk deelnemen aan sociale evenementen, zoals feestjes bijwonen, uitgaan met vrienden of deelnemen aan groepsactiviteiten.
Verminderde toegang tot diensten: Een gebrek aan onafhankelijke mobiliteit kan ook het moeilijker maken om toegang te krijgen tot essentiële diensten zoals medische afspraken, boodschappen doen of deelname aan educatieve programma’s.

Winkelmandje met boodschappen uit de supermarkt: Boodschappen doen kan lastiger zijn wanneer je niet zelfstandig kan reizen

Fysieke gevolgen van sociale isolatie

Verminderde mobiliteit

Sociale isolatie kan leiden tot een verminderde mobiliteit, aangezien mensen met een visuele beperking mogelijk minder geneigd zijn om zich buiten hun vertrouwde omgeving te begeven.

Gezondheidsproblemen

Het beperkte bereik van activiteiten kan bijdragen aan een zittende levensstijl, wat kan leiden tot een verhoogd risico op gezondheidsproblemen zoals obesitas, hart- en vaatziekten en diabetes.

Verlies van zelfredzaamheid

Sociale interactie biedt kansen voor het leren van nieuwe vaardigheden en het vergroten van zelfredzaamheid. Sociale isolatie kan dit belemmeren.

Mentale gevolgen van sociale isolatie

Eenzaamheid en depressie

Sociale isolatie kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid, wat op zijn beurt kan bijdragen aan een depressie en angst. Studies, zoals die in “The Journal of Visual Impairment & Blindness,” tonen deze correlatie aan.

Verlies van sociale steun: Mensen met een visuele beperking die geïsoleerd zijn, missen vaak de sociale ondersteuning en interactie die essentieel is voor het mentale welzijn. Dit kan leiden tot diepe eenzaamheid.
Stigma en schaamte: Het gevoel anders te zijn of te worden gestigmatiseerd vanwege blind- of slechtziendheid kan leiden tot eenzaamheid en depressie. De vrees voor stigmatisering kan het vermijden van sociale situaties aanmoedigen.

Verlies van zelfvertrouwen

Een gebrek aan sociale interactie kan het zelfvertrouwen van mensen met een visuele beperking verminderen, omdat ze mogelijk minder kansen hebben om hun sociale vaardigheden te ontwikkelen en te oefenen.

Sociale terughoudendheid: Het vermijden van sociale situaties kan leiden tot een gebrek aan zelfvertrouwen in het omgaan met anderen. Hierdoor is het soms lastiger om nieuwe mensen te ontmoeten en relaties op te bouwen.
Beperkte kansen voor persoonlijke groei: Het ontbreken van interactie en uitdagingen in sociale omgevingen kan de ontwikkeling van persoonlijke vaardigheden belemmeren en het gevoel van eigenwaarde verminderen.

Cognitieve achteruitgang

Sommige onderzoeken suggereren dat sociaal isolement verband kan houden met cognitieve achteruitgang bij mensen die blind of slechtziend zijn, zoals verminderde geheugen- en denkvaardigheden.

Beperkte stimulatie: Het ontbreken van sociale interactie en cognitieve uitdagingen kan leiden tot een gebrek aan mentale stimulatie, wat op zijn beurt kan leiden tot een cognitieve achteruitgang.
Verminderde leermogelijkheden: Het gebrek aan nieuwe ervaringen en kennisdeling in sociale situaties kan het vermogen om nieuwe dingen te leren beperken.

Negatieve kwaliteit van leven

Sociale isolatie kan de algehele kwaliteit van leven verminderen, omdat mensen met een visuele handicap mogelijk minder deelnemen aan activiteiten die hen vreugde en voldoening schenken.

Gemiste kansen voor plezier en voldoening: Geïsoleerd zijn kan leiden tot een gebrek aan deelname aan plezierige activiteiten zoals hobby’s, reizen of deelname aan groepsevenementen.
Verlies van levenskwaliteit: Het niet kunnen genieten van sociale evenementen of het delen van speciale momenten met anderen kan de algehele levenskwaliteit verminderen.

Preventie

Hier zijn enkele tips om sociale isolatie bij blinden en slechtzienden te voorkomen, ondersteund door bronvermeldingen:

Bevorder toegankelijkheid

Zorg voor toegankelijke openbare plaatsen, trottoirs en openbaar vervoer om fysieke barrières te verminderen en mobiliteit te bevorderen¹.
Implementeer geleidelijnen en tactiele markeringen om veilige routes voor blinden en slechtzienden te markeren.

Vergroot bewustwording en inclusie

Voer bewustmakingscampagnes uit om begrip en respect voor mensen met een visuele beperking te vergroten.
Moedig scholen, werkplekken en gemeenschapsorganisaties aan om inclusieve beleidsmaatregelen te implementeren en training te bieden aan medewerkers en leden.

Stimuleer zelfstandigheid

Bied trainingen en programma’s aan voor oriëntatie en mobiliteit om zelfstandigheid bij het reizen te bevorderen.
Ondersteun technologieën zoals smartphones met spraakgestuurde navigatie-apps om zelfstandig reizen te vergemakkelijken.

Bouw sociale netwerken

Stimuleer de deelname aan lokale groepsactiviteiten en groepen die interesses delen, zoals sport, kunst of hobby’s.
Moedig het bijwonen van sociale evenementen en workshops speciaal ontworpen voor blinden en slechtzienden aan.

Bied psychologische ondersteuning aan

Zorg voor toegang tot mentale gezondheidsdiensten en ondersteuningsgroepen om gevoelens van eenzaamheid en depressie te behandelen.
Bied counseling aan om te leren omgaan met stress en angst gerelateerd aan een visuele beperking.

Familiale betrokkenheid

Moedig gezins- en familieleden aan om betrokken te blijven en te leren over de behoeften en uitdagingen van hun dierbaren die blind of slechtziend zijn.
Organiseer gezinsactiviteiten en uitstapjes die geschikt zijn voor alle gezinsleden.

Zorg voor werkmogelijkheden

Ondersteun loopbaanontwikkeling en werkgelegenheidskansen voor mensen met een visuele handicap om economische zelfstandigheid te bevorderen.
Bevorder inclusieve werkplekculturen die diversiteit omarmen en aanpassingen bieden.

Meer informatie

Bronvermeldingen:

American Council of the Blind (ACB). “CareerConnect.” https://acb.org/
American Council of the Blind (ACB). “Employment: Braille Literacy & Assistive Technology Training Grants.” https://acb.org/
American Council of the Blind (ACB). “Interacting with People who are Blind or Visually Impaired.” https://acb.org/
American Foundation for Suicide Prevention (AFSP). “Loneliness and Social Isolation.” https://afsp.org/
American Foundation for the Blind (AFB). “Accessibility at Public Places.” https://www.afb.org/
American Foundation for the Blind (AFB). “FamilyConnect.” https://familyconnect.org/
American Foundation for the Blind (AFB). “Social and Recreational Programs for People with Vision Loss.” https://www.afb.org/
American Foundation for the Blind (AFB). “Tactile Paving and Wayfinding.” https://www.afb.org/
American Foundation for the Blind (AFB). “Web Accessibility.” https://www.afb.org/
American Printing House for the Blind (APH). “Orientation and Mobility (O&M).” https://www.aph.org/
Barry, R. S., & Sauerburger, D. (2005). Social Isolation and Loneliness: Are They Greater Threats to Public Welfare than Visual Impairment? Journal of Visual Impairment & Blindness, 99(9), 521-534.
Cruice, M. N., & Worrall, L. E. (2004). Strategies used by older people with aphasia to convey repair and maintain their identities. Aphasiology, 18(9), 811-829.
Deemer, A. D. (2019). Social isolation and young adults who are visually impaired. Journal of Visual Impairment & Blindness, 113(1), 21-27.
National Alliance on Mental Illness (NAMI). “Mental Health Disparities: Blindness and Visual Impairment.” https://www.nami.org/
National Federation of the Blind (NFB). “Mental Health Resources.” https://www.nfb.org/
Perenboom, R., & Oudshoorn, C. (2001). Health and functional status among elderly with low vision. European Journal of Public Health, 11(2), 232-238.
Perkins School for the Blind. “GPS and Smartphone Apps.” https://www.perkins.org/
Perkins School for the Blind. “Public Transportation and Mobility.” https://www.perkins.org/
Psychology Today. “How Social Anxiety Can Crush Your Self-Esteem.” https://www.psychologytoday.com/
Royal National Institute of Blind People (RNIB). “Changing attitudes.” https://www.rnib.org.uk
The New York Times. “For Disabled People, the Coronavirus Emergency Is a Nightmare.” https://www.nytimes.com/
VisionAware. “Coping with Depression, Anxiety, and Low Self-Esteem.” https://www.visionaware.org/en/living/health-and-wellness/mental-health/coping-with-depression-anxiety-and-low-self-esteem/123
VisionAware. “Finding and Joining Support Groups.” https://www.visionaware.org/en/living/self-help-groups/support-groups-fact-sheet/123
World Health Organization (2018). “Blindness and vision impairment.” https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/blindness-and-visual-impairment

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 17 april 2024 – 14:29

Handicap & Integratie