Oogproblemen bij een beroerte: Schade aan gezichtsvermogen

Na een beroerte voert een arts talrijke lichamelijke en neurologische onderzoeken uit om de gevolgen van de aandoening te beoordelen. Echter, de gezondheid van de ogen wordt vaak over het hoofd gezien, ondanks het feit dat ongeveer twee op de drie patiënten oogproblemen ondervinden na een beroerte. Deze problemen zijn afhankelijk van het aangetaste deel van de hersenen, waarbij de bloedvaten die de ogen van bloed en voedingsstoffen voorzien zich over het hele brein bevinden. Meestal treft een beroerte slechts één zijde van de hersenen, waarbij visuele problemen het vaakst voortkomen uit schade aan de rechterhersenhelft. Herstel van oogklachten na een beroerte is vaak niet volledig mogelijk, maar patiënten kunnen leren omgaan met hun visuele beperkingen door middel van gerichte therapieën.

Inhoudsopgave

1 Oogproblemen
2 Risicofactoren
3 Oogproblemen na een beroerte
4 Belang van visuele screening na een beroerte
5 Diagnose van hersenbeschadiging en oogonderzoeken
6 Behandeling
- 6.1 Doel van de behandeling
- 6.2 Behandelmogelijkheden
7 Prognose

Oogproblemen

Oogproblemen na een beroerte kunnen te maken hebben met:

Beschadiging van de oogzenuw: De oogzenuw is de zenuw die signalen van het oog naar de hersenen stuurt. Beschadiging van de oogzenuw kan leiden tot visusverlies.
Beschadiging van het netvlies: Het netvlies is het lichtgevoelige weefsel aan de achterkant van het oog. Beschadiging van het netvlies kan leiden tot visusverlies.
Beschadiging van de oogspieren: De oogspieren zorgen ervoor dat de ogen kunnen bewegen. Beschadiging van de oogspieren kan leiden tot dubbelzien en andere oogbewegingsstoornissen.
Verhoogde druk in het oog: Verhoogde druk in het oog kan leiden tot glaucoom, wat schade aan de oogzenuw kan veroorzaken.

Het is belangrijk om na een beroerte regelmatig oogonderzoeken te laten doen. Dit kan helpen om oogproblemen in een vroeg stadium op te sporen en te behandelen.

Risicofactoren

Leeftijd

Naarmate mensen ouder worden, worden de bloedvaten in het lichaam stijver en smaller. Dit proces, atherosclerose genaamd, vernauwt de slagaders en maakt ze vatbaarder voor blokkades. Deze blokkades kunnen leiden tot een beroerte, en ook tot schade aan de kleine bloedvaten in de ogen.
De oogzenuw, die signalen van het oog naar de hersenen stuurt, is gevoelig voor verminderde bloedtoevoer. Beschadiging van de oogzenuw kan leiden tot visusverlies.
Het netvlies, het lichtgevoelige weefsel aan de achterkant van het oog, is ook afhankelijk van een goede bloedtoevoer. Beschadiging van het netvlies kan leiden tot gezichtsveldverlies of blindheid.

Roken

Roken is een belangrijke risicofactor voor atherosclerose. Roken beschadigt de bloedvaten en verhoogt de afzetting van plaque, een vettige substantie die de slagaders kan vernauwen.
Roken verhoogt ook de bloeddruk en het risico op bloedstolsels, beide risicofactoren voor een beroerte.
Stoppen met roken is één van de beste dingen om het risico op een beroerte en oogproblemen te verminderen.

Roken: Sigarettenpeuken op de grond

Overgewicht

Overgewicht is een risicofactor voor hoge bloeddruk, diabetes en cholesterol, die allemaal het risico op een beroerte verhogen.
Overgewicht kan ook leiden tot slaapapneu, een aandoening waarbij de ademhaling tijdens de slaap herhaaldelijk stopt en start. Slaapapneu kan leiden tot atherosclerose.
Afvallen kan het risico op een beroerte en oogproblemen verminderen.

Alcoholgebruik

Overmatig alcoholgebruik kan de bloeddruk verhogen en het risico op hart- en vaatziekten verhogen, beide risicofactoren voor een beroerte.
Alcohol kan ook de werking van medicijnen beïnvloeden die worden gebruikt om de bloeddruk en cholesterol te controleren.
Matiging of stoppen met alcoholgebruik kan het risico op een beroerte en oogproblemen verminderen.

Medicijngebruik

Bepaalde medicijnen, zoals bloedverdunners, kunnen het risico op bloedingen in de ogen verhogen.
Het is belangrijk om met de arts te bespreken of de medicijnen het risico op oogproblemen na een beroerte verhogen.
De arts kan de medicijnen aanpassen of andere medicijnen voorschrijven om het risico te verminderen.

Medicijnen (verschillende soorten verpakkingen met tabletten)

Erfelijke factoren

Sommige mensen hebben een erfelijke aanleg voor beroertes of oogproblemen.
Als iemand een familiegeschiedenis heeft van beroertes of oogproblemen, is het belangrijk om de arts hierover te informeren.
De arts kan adviseren over hoe iemand het risico op een beroerte en oogproblemen kan verminderen.

Eerdere beroerte

Mensen die al een beroerte hebben gehad, hebben een verhoogd risico op een nieuwe beroerte, en op oogproblemen na een beroerte.
Dit komt doordat de schade aan de hersenen door de eerste beroerte het risico op een tweede beroerte vergroot.
Het is belangrijk om na een beroerte de risicofactoren voor een nieuwe beroerte te controleren, zoals bloeddruk, cholesterol en diabetes.

TIA (Transient Ischemic Attack)

Een TIA is een ‘mini-beroerte’ die tijdelijk hersenfunctiestoornissen veroorzaakt.
Mensen die een TIA hebben gehad, hebben een verhoogd risico op een beroerte en op oogproblemen.
Een TIA is een waarschuwing dat er een verhoogd risico is op een beroerte. Het is belangrijk om na een TIA de risicofactoren voor een beroerte te controleren.

Behandeling van een beroerte

De behandeling van een beroerte kan het risico op oogproblemen verhogen.
Bepaalde medicijnen die worden gebruikt om een beroerte te behandelen, zoals trombolytica, kunnen het risico op bloedingen in de ogen verhogen.
De arts zal het risico op oogproblemen afwegen tegen de voordelen van de behandeling.

Mannen

Mogelijke oorzaken van het verhoogde risico bij mannen:

Hormonale factoren: Testosteron, het mannelijke hormoon, kan het risico op atherosclerose verhogen.
Genetische factoren: Bepaalde genetische varianten komen vaker voor bij mannen en kunnen het risico op een beroerte en oogproblemen verhogen.
Leefstijlfactoren: Mannen roken vaker en hebben vaker overgewicht dan vrouwen, wat het risico op een beroerte en oogproblemen kan verhogen.

Andere risicofactoren voor oogproblemen na een beroerte bij mannen:

Diabetes mellitus (suikerziekte): Mannen met diabetes hebben een hoger risico op oogproblemen dan vrouwen met diabetes.
Cardiovasculaire aandoeningen (hart- en vaatziekten): Mannen met hart- en vaatziekten hebben een hoger risico op oogproblemen dan vrouwen met hart- en vaatziekten.
Hypertensie (hoge bloeddruk): Mannen met hoge bloeddruk hebben een hoger risico op oogproblemen dan vrouwen met hoge bloeddruk.
Hypercholesterolemie (hoog cholesterolgehalte): Mannen met hoog cholesterol hebben een hoger risico op oogproblemen dan vrouwen met hoog cholesterol.
Vernauwing van de halsslagader of nekslagader: Mannen met vernauwing van de halsslagader of nekslagader hebben een hoger risico op oogproblemen dan vrouwen met vernauwing van deze slagaders.

De bloeddruk wordt gemeten met een bloeddrukmeter

Oogproblemen na een beroerte

Cataract (Staar)

Na een beroerte kan cataract (staar) optreden, wat resulteert in wazig gezichtsvermogen. Dit kan wazig zicht, verstrooiing van licht, halo’s rond lichtbronnen en verminderde contrastgevoeligheid veroorzaken.
Autorijden in de avond of nacht kan gevaarlijk worden, doordat patiënten moeite kunnen hebben met het opmerken van voetgangers of andere obstakels.
In sommige gevallen, wanneer de cataract mild is en in één oog, is autorijden overdag nog mogelijk.
Behandeling: Cataract kan worden behandeld met een operatie waarbij de vertroebelde ooglens wordt vervangen door een kunstlens. De operatie is meestal effectief en kan het gezichtsvermogen aanzienlijk verbeteren.

Autorijden, met blik op dashboard van de wagen en de weg

Droge ogen

Beschadiging van de oogzenuwen (zoals de nervus trigeminus) of ooglidspieren (bijvoorbeeld verlamming van de orbicularis oculi) na een beroerte kan leiden tot droge ogen.
Symptomen: branderigheid, irritatie, wazig zien, gevoeligheid voor licht, jeuk, gevoel van zand in de ogen.
Behandeling: kunsttranen, oogdruppels, gels, of punctum plugs (kleine plugjes die de traanbuisjes afsluiten) om de tranen te conserveren. In zwaardere gevallen kan er botulinetoxine-injectie of chirurgie nodig zijn.

Verstoorde gezichtsvelden

Hemianopsie: Verlies van de helft van het gezichtsveld, aan beide ogen. Dit kan leiden tot problemen met het navigeren in de omgeving, botsen tegen obstakels en moeite met lezen.
Quadrantopie: Verlies van het bovenste of onderste kwart van het gezichtsveld. Dit kan leiden tot problemen met het zien van obstakels op de grond of overhead, en moeite met lezen.
Tunnelzicht: Verlies van perifeer zicht, waardoor men alleen centraal kan zien. Dit kan leiden tot problemen met het lopen in drukke omgevingen en het waarnemen van bewegende objecten.
Behandeling: Afhankelijk van de ernst van de symptomen kan er visuele revalidatie plaatsvinden, met behulp van prismabrillen, speciale computerprogramma’s of training om het gezichtsveld te compenseren.

Nystagmus (wiebelogen)

Onvrijwillige, ritmische oogbewegingen die horizontaal, verticaal of diagonaal kunnen zijn.
Nystagmus kan leiden tot oscillopsie (beweging van het visuele beeld), duizeligheid, misselijkheid en hoofdpijn.
Behandeling: Medicijnen (bijv. anticonvulsiva), Botox-injecties om de oogspieren te verlammen, of chirurgie in zeldzame, therapieresistente gevallen.

Vermoeidheid: Vermoeide vrouw achter laptop

Oogbewegingscontrole

Schade aan de hersenzenuwen die oogbewegingen aansturen (bijv. oculomotorische zenuw, trochlearis zenuw, abducens zenuw) kan leiden tot verlamming van de oogspieren.
Symptomen: Moeilijkheden met het bewegen van de ogen in bepaalde richtingen, dubbelzien (diplopie), scheelzien (strabismus), hangende oogleden (ptosis), trillende oogleden (blefarospasme), pupilvernauwing (miosis).
Behandeling: Afhankelijk van de ernst van de symptomen kan er visuele revalidatie plaatsvinden, met behulp van prismabrillen of speciale computerprogramma’s. In sommige gevallen kan chirurgie nodig zijn om de oogspieren te corrigeren.

Visuele agnosie

Een stoornis in het visuele herkennen van objecten, ondanks intact gezichtsvermogen.
Patiënten met visuele agnosie kunnen moeite hebben met het herkennen van bekende objecten, gezichten, kleuren en woorden.
Behandeling: Visuele revalidatie met behulp van trainingsprogramma’s en speciale hulpmiddelen om het visuele herkenningsproces te verbeteren.

Andere oogproblemen na een beroerte:

Verkleind zien van objecten (micropsie): Dit kan leiden tot problemen met het lezen en het uitvoeren van fijne motorische taken.
Kleurenzienstoornissen: Sommige patiënten ervaren kleurenblindheid of verminderde kleurenperceptie na een beroerte.
Moeilijkheden met het aanpassen aan lichtveranderingen: Patiënten kunnen last hebben van fotofobie (gevoeligheid voor licht) of nyctalopie (nachtblindheid).
Pijn in de ogen: Oogpijn kan optreden door ontsteking, verhoogde druk in het oog of andere factoren.
Dubbelzien (diplopie): Dit kan worden veroorzaakt door een verstoorde oogspierbalans of andere neurologische problemen.
Scheelzien (strabismus): Afwijking van de oogstand, waardoor de ogen niet in dezelfde richting kijken.
Ptosis: Verzakking van het bovenste ooglid, wat het gezichtsveld kan belemmeren.
Blefarospasme: Onvrijwillige samentrekking van de ooglidspieren, wat kan leiden tot knipperen of sluiten van de ogen.
Droge ogen: Zie bovenstaande beschrijving.

Belang van visuele screening na een beroerte

Waarom is visuele screening na een beroerte zo belangrijk?

Identificatie van visuele problemen: Een beroerte kan verschillende visuele problemen veroorzaken, van subtiele veranderingen in het gezichtsvermogen tot ernstige beperkingen. Visuele screening kan deze problemen helpen identificeren, zodat ze tijdig kunnen worden behandeld.
Verbetering van de kwaliteit van leven: Visuele beperkingen kunnen een aanzienlijke negatieve impact hebben op de kwaliteit van leven. Door visuele problemen vroegtijdig te behandelen, kan de kwaliteit van leven van mensen die een beroerte hebben gehad, worden verbeterd.
Vermindering van het risico op ongevallen: Visuele beperkingen kunnen het vermogen om te autorijden of andere activiteiten uit te voeren beïnvloeden. Door visuele problemen te identificeren en te behandelen, kan het risico op ongevallen worden verminderd.
Vroegtijdige interventie: Vroegtijdige interventie is belangrijk voor het verbeteren van de prognose van visuele problemen na een beroerte. Door visuele problemen vroegtijdig te identificeren en te behandelen, kan de kans op blijvende schade worden verkleind.

Welke visuele problemen kunnen na een beroerte optreden?

Hemianopie: Verlies van gezichtsveld in de helft van het gezichtsveld, aan beide ogen.
Visusverlies: Vermindering van de gezichtsscherpte.
Dubbelzien: Zien van twee beelden van één object.
Oogbewegingsstoornissen: Moeilijkheden met het bewegen van de ogen.
Droge ogen: Onvoldoende traanproductie, wat kan leiden tot irritatie en branderigheid.
Ptosis: Verzakking van het bovenste ooglid.

Ptosis: Hangend ooglid

Hoe wordt visuele screening uitgevoerd?

Visuele screening kan worden uitgevoerd door een oogarts of optometrist. De screening kan bestaan uit:

Visustest: Bepaling van de gezichtsscherpte.
Gezichtsveldonderzoek: Bepaling van het gezichtsveld.
Oogspieronderzoek: Beoordeling van de oogbewegingen.
Fundusonderzoek: Beoordeling van de achterkant van het oog, inclusief de oogzenuw en het netvlies.

Welke behandelingen zijn er voor visuele problemen na een beroerte?

De behandeling van visuele problemen na een beroerte hangt af van de ernst van de symptomen en de oorzaak. Behandelmogelijkheden zijn:

Medicijnen: Voor het verminderen van pijn, ontsteking of druk in het oog.
Oogtherapie: Voor het verbeteren van de oogbewegingen of het gezichtsveld.
Operatie: Voor het corrigeren van ptosis of andere afwijkingen.

Hoe kan ik mijn risico op visuele problemen na een beroerte verminderen?

Je kan het risico op visuele problemen na een beroerte verminderen door:

Controle van de risicofactoren voor een beroerte: Dit omvat het controleren van de bloeddruk, cholesterol, diabetes en gewicht.
Stoppen met roken: Roken is een belangrijke risicofactor voor een beroerte.
Regelmatig oogonderzoek: Dit is belangrijk, vooral als iemand een verhoogd risico heeft op een beroerte.

Diagnose van hersenbeschadiging en oogonderzoeken

Bepalen van hersenbeschadiging:

Hersenbeschadiging wordt geëvalueerd met behulp van verschillende methoden:

Beeldvormende technieken:

CT-scan (Computertomografie): Maakt dwarsdoorsnede beelden van de hersenen.
MRI-scan (Magnetische resonantietomografie): Geeft gedetailleerde beelden van de hersenen en weke delen.

Neurologisch onderzoek:

Beoordeelt de hersenfunctie door middel van tests:
- Bewustzijn
- Geheugen
- Taal
- Beweging
- Coördinatie

Andere tests:

Bloedonderzoek: Kan schade aan hersencellen aantonen.
Elektroencefalografie (EEG): Meet elektrische activiteit van de hersenen.

Oogonderzoeken:

Na een beroerte is een grondig oogonderzoek door een oogarts aanbevolen. Dit omvat:

Verwijding van pupillen:

Oogdruppels (mydriatica) worden gebruikt om de pupillen te vergroten.
Hierdoor kan het netvlies nauwkeurig worden onderzocht.

Diagnostische onderzoeken:

Contrastgevoeligheidstesten: Bepalen hoe goed contrastverschillen worden waargenomen.
Pupilreactietesten: Beoordelen de reactie van de pupillen op licht.
Fluorescentieangiografie: Maakt zichtbaar hoe bloed door de bloedvaten in het netvlies stroomt.
Fundusfotografie: Maakt foto’s van de achterkant van het oog (netvlies).
Gezichtsveldonderzoeken: Bepalen het gezichtsveld van de patiënt.
Meting van gezichtsscherpte: Bepaalt de scherpte van het gezichtsvermogen.
Oogdrukmeting: Meet de druk in het oog.

Doel van oogonderzoeken:

Opsporen van oogproblemen die na een beroerte kunnen optreden.
Bepalen van de ernst van de schade.
Behandelplan opstellen.

Belang van oogonderzoeken:

Vroege opsporing en behandeling van oogproblemen kan verdere schade voorkomen.
Verbetering van de kwaliteit van leven van de patiënt.

Resultaten gezichtsveldonderzoek

Behandeling

Doel van de behandeling

Verbetering van het gezichtsvermogen
Vergroting van het gezichtsveld
Vermindering van dubbelzien
Verbetering van de oogbewegingen
Verhoging van de visuele functie in het dagelijks leven

Behandelmogelijkheden

Visuele training: Oefeningen om de visuele vaardigheden te verbeteren, zoals:
- Gezichtsveldtraining
- Fixatietraining
- Scanningtraining
- Oog-hand coördinatie training
Revalidatie: Begeleiding door een ergotherapeut of optometrist om te leren omgaan met visuele beperkingen in het dagelijks leven, zoals:
- Gebruiksvoorwerpen herkennen
- Mobiliteitstraining
- Lezen en schrijven met behulp van hulpmiddelen
Optische hulpmiddelen: Brillen, contactlenzen of andere hulpmiddelen om het gezichtsvermogen te corrigeren, zoals:
Medische behandelingen: In sommige gevallen kunnen medicijnen of chirurgie nodig zijn, zoals:
- Oogdruppels voor droge ogen
- Injecties met botulinetoxine voor oogspierverlamming
- Chirurgie voor scheelzien

Prognose

De prognose van oogproblemen na een beroerte kan sterk variëren. Dit hangt af van verschillende factoren, waaronder:

Getroffen gebieden in de hersenen

De locatie van de beroerte in de hersenen bepaalt de aard en ernst van de oogproblemen.
Verschillende delen van de hersenen zijn verantwoordelijk voor verschillende aspecten van het gezichtsvermogen.
Schade aan specifieke gebieden kan leiden tot specifieke visuele beperkingen.

Type visuele beperking

De aard van de visuele beperking kan variëren:
- Verlies van gezichtsveld (hemianopsie, tunnelzicht)
- Problemen met diepte-inschatting
- Dubbelzien
- Verminderde contrastgevoeligheid
- Moeite met gezichtsherkenning
Sommige beperkingen kunnen herstellen met behandeling en revalidatie.
Andere kunnen blijvend zijn.

Behandeling en revalidatie

Vroege behandelingen en revalidatie bevorderen het herstel.
Behandelingen: medicatie, visuele training, fysiotherapie.
Revalidatie: leren omgaan met visuele beperkingen.

Individuele respons

Elke persoon reageert anders op behandelingen.
Sommige patiënten ervaren aanzienlijk herstel.
Anderen zien beperktere verbeteringen.

Lifestyle en omgevingsfactoren

Impact van visuele beperkingen hangt af van:
- Levensstijl
- Professionele vereisten
- Sociale omgeving
Sommige patiënten passen hun levensstijl aan.
Anderen ondervinden meer uitdagingen.

Opvolging en nazorg

Regelmatige opvolging door medische professionals is essentieel.
Doel: voortgang van het herstel te volgen.
Nieuwe ontwikkelingen of complicaties tijdig aan te pakken.

Disclaimer:

Deze informatie is bedoeld ter educatie en mag niet worden beschouwd als medisch advies. Raadpleeg altijd een oogarts voor diagnose en behandeling van oogproblemen.

Gebaseerd op: http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/175472-oogproblemen-bij-een-beroerte-schade-aan-gezichtsvermogen.html

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 1 april 2024 – 15:18

Medisch