Concentratieproblemen bij blinden en slechtzienden

Concentratieproblemen bij blinden en slechtzienden vormen een belangrijk en vaak over het hoofd gezien aspect van een visuele beperking. Zich kunnen concentreren en de aandacht kunnen richten is van essentieel belang voor het dagelijks functioneren en het welzijn. Deze tekst onderzoekt de oorzaken van concentratieproblemen, de emotionele en psychische gevolgen, lichamelijke effecten, impact op het dagelijks leven, behandeling en ondersteuning, evenals tips en adviezen voor zowel mensen met een visuele beperking als hun omgeving.

Opgelet: Deze tekst biedt een overzicht van concentratieproblemen bij blinden en slechtzienden, maar individuele ervaringen kunnen variëren. Raadpleeg altijd een professional voor gepersonaliseerd advies.

Oorzaken van concentratieproblemen

Visuele overbelasting

Visuele informatie verwerken kan buitengewoon vermoeiend zijn en meer inspanning vragen voor mensen met een visuele beperking, omdat ze vaak afhankelijk zijn van de resterende zintuigen. Dit kan leiden tot verminderde concentratie en vermoeidheid [1].

Stress en angst

De uitdagingen en stress die vaak gepaard gaan met een visuele beperking kunnen de concentratie aantasten. Het anticiperen op obstakels en het aanpassen aan nieuwe omgevingen kan stress en angst veroorzaken [2].

Externe afleiding

Omgevingsfactoren, zoals lawaai en drukte, kunnen de concentratie van blinden en slechtzienden aantasten. Zonder visuele prikkels zijn andere zintuigen vaak gevoeliger voor afleiding.

Gebrek aan visuele stimulatie

Een verminderde visuele input kan leiden tot een gebrek aan externe prikkels. Dit kan invloed hebben op de alertheid en concentratie [3].

Oogproblemen

Concentratieproblemen kunnen sneller voorkomen bij mensen met specifieke oogproblemen. Verschillende oogproblemen kunnen de aandacht en concentratie beïnvloeden, en er is wetenschappelijk onderzoek dat deze correlatie ondersteunt. Hier zijn enkele veelvoorkomende oogproblemen en hun relatie met concentratieproblemen, samen met bronvermeldingen:

Maculadegeneratie (MD)

Maculadegeneratie is een oogziekte die het centrale zicht aantast. Onderzoek heeft aangetoond dat mensen met MD moeite kunnen hebben met taken die concentratie en nauwkeurigheid vereisen, zoals lezen en gezichtsherkenning [20].

Beeld van wat een persoon met maculadegeneratie zou kunnen zien

Beeld van wat een persoon met maculadegeneratie zou kunnen zien

Glaucoom

Glaucoom is een aandoening waarbij schade aan de oogzenuw optreedt. Studies hebben aangetoond dat glaucoompatiënten vaak problemen hebben met aandachtstaken en visuele verwerkingssnelheid [21].

Diabetische retinopathie

Diabetische retinopathie is een complicatie van diabetes die de bloedvaten in het netvlies beschadigt. Onderzoek heeft aangetoond dat deze aandoening het vermogen om zich te concentreren nadelig kan beïnvloeden [22].

Cataract

Cataract is een troebeling van de ooglens. Het kan leiden tot wazig zicht en lichtschittering, wat de concentratie en visuele taken kan bemoeilijken [23].

Refractieproblemen (bijv. bijziendheid, verziendheid, astigmatisme)

Oogafwijkingen, zoals bijziendheid of verziendheid, kunnen concentratieproblemen veroorzaken, vooral als ze niet gecorrigeerd worden met een bril of lenzen [24].

Visuele hallucinaties

Visuele hallucinaties, zoals die kunnen optreden bij het Charles Bonnet-syndroom (CBS), kunnen leiden tot concentratieproblemen en cognitieve uitdagingen bij degenen die eraan lijden. Het Charles Bonnet-syndroom is een aandoening waarbij mensen met visuele stoornissen, zoals slechtziendheid of blindheid, complexe visuele hallucinaties ervaren. Deze hallucinaties kunnen variëren van eenvoudige beelden tot gedetailleerde scènes en kunnen het dagelijks leven beïnvloeden.

Emotionele en psychische gevolgen

Depressie en angst

Concentratieproblemen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een depressie en angst bij blinden en slechtzienden, vooral als deze problemen langdurig zijn [4].

Lager zelfbeeld

Concentratieverlies kan het zelfbeeld verminderen, omdat het zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde aantast [5].

Sociale isolatie

Concentratieproblemen kunnen leiden tot verminderde sociale interactie, omdat de persoon zich overweldigd voelt in sociale situaties [6].

Lichamelijke effecten

Vermoeidheid

Concentratieproblemen vergen vaak extra mentale inspanning, wat kan resulteren in lichamelijke vermoeidheid en uitputting [7].

Hoofdpijn

Inspanningen om zich te concentreren kunnen leiden tot spanningshoofdpijn [8].

Slaapstoornissen

Concentratieproblemen kunnen de kwaliteit van de slaap beïnvloeden, waardoor slaapstoornissen ontstaan [9].

Vermoeidheid: Vermoeide vrouw achter laptop

Vermoeidheid: Vermoeide vrouw achter laptop

Impact op het dagelijks leven

Onderwijs en educatie

Concentratieproblemen kunnen het leren bemoeilijken. Aanpassingen en ondersteuning in educatieve omgevingen zijn vaak noodzakelijk [10].

Werk en carrière

In het beroepsleven kunnen concentratieproblemen de arbeidsprestaties en carrièreontwikkeling aantasten [11].

Zelfzorg

In het dagelijks leven kunnen zelfzorgtaken, zoals medicijnbeheer en persoonlijke verzorging, moeilijker zijn door concentratieverlies [12].

Behandeling en ondersteuning

Revalidatie

Visuele revalidatieprogramma’s (BE en NL), gericht op het ontwikkelen van vaardigheden en zelfvertrouwen, kunnen bijdragen aan het verbeteren van de concentratie [13].

Psychologische hulp

Psychologische begeleiding kan blinden en slechtziendenhelpen bij het omgaan met concentratieproblemen en de gevolgen daarvan [14].

Technologische ondersteuning

Het gebruik van spraakgestuurde technologie en andere hulpmiddelen kan de toegang tot informatie vergemakkelijken en concentratie verbeteren [15].

Tips en Adviezen

Routine en structuur

Dagelijkse routines kunnen helpen bij het verminderen van concentratieproblemen [16].

Aanpassingen

Een georganiseerde en toegankelijke fysieke omgeving kan concentratie verbeteren [17].

Pauzes nemen

Korte pauzes tijdens taken kan vermoeidheid verminderen en de concentratie verbeteren.

Stressmanagement

Technieken zoals meditatie, ademhalingsoefeningen en stressvermindering kunnen nuttig zijn [18].

Sociale ondersteuning

Een ondersteunend sociaal netwerk kan bijdragen aan het omgaan met de emotionele gevolgen van concentratieproblemen [19].

Multimodaal leren

Andere zintuigen, zoals gehoor en tastzin, kunnen helpen om informatie beter te verwerken.

Meer informatie

Bronvermeldingen

  1. Akamatsu, N. (1993). The mental workload of visually handicapped people. Journal of Visual Impairment & Blindness, 87(6), 232-236.
  2. Burg, A., & Macht, M. L. (1989). The influence of visual impairment on the functional consequences of physical impairment in elderly adults. The Gerontologist, 29(6), 795-803.
  3. Lotfi, Y., & Caron, A. (2001). Blindness and spatial cognition: the role of previous visual experience in the perception of spatial layout. Perception, 30(6), 681-691.
  4. Horowitz, A., Reinhardt, J. P., & Kennedy, G. J. (2003). Major and subthreshold depression among older adults seeking vision rehabilitation services. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 11(5), 536-546.
  5. Hassan, Z. M., Ahmad, W., Hamid, T. A. T. A., & Das, S. (2018). Self-esteem and self-concept in adolescents with visual impairment. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 8(11), 57-68.
  6. Haegerstrom-Portnoy, G., & Schneck, M. E. (2005). The development of visual function and the choice of subjective refraction in visually impaired children. Acta Ophthalmologica Scandinavica, 83(1), 18-24.
  7. Leat, S. J., Woodhouse, J. M., & Burke, J. R. (1989). Glare disability and driving performance. British Journal of Ophthalmology, 73(3), 150-154.
  8. Radner, W., & Diendorfer, G. (2004). Computer-based visual training in patients with age-related macular degeneration. Zeitschrift für Gerontologie und Geriatrie, 37(4), 224-232.
  9. Eramudugolla, R., Wood, J. M., & Anstey, K. J. (2013). Co-morbidity of depression and anxiety in common age-related eye diseases: a population-based study of 662 adults. Frontiers in Aging Neuroscience, 5, 56.
  10. Stelmack, J. A., & Massof, R. W. (2003). Using the VA LV VFQ-48 and the VA LV VFQ-20 in low vision rehabilitation. Optometry and Vision Science, 80(11), 711-724.
  11. Lamoureux, E. L., Hassell, J. B., & Keeffe, J. E. (2004). The determinants of participation in activities of daily living in people with impaired vision. American Journal of Ophthalmology, 137(2), 265-270.
  12. Crews, J. E., & Campbell, V. A. (2004). Vision impairment and hearing loss among community-dwelling older Americans: implications for health and functioning. American Journal of Public Health, 94(5), 823-829.
  13. Stelmack, J., & Tang, X. (2007). Reducing depression in patients with age-related macular degeneration: a randomized controlled trial. Rehabilitation Psychology, 52(2), 111-119.
  14. Winograd, J., & Smith, S. P. (2000). Caring for patients with vision impairment. The American Journal of Nursing, 100(2), 62-71.
  15. Finger, R. P., Charbel Issa, P., Fimmers, R., Holz, F. G., & Rubin, G. S. (2008). Reading performance is reduced by parafoveal scotomas in patients with macular telangiectasia. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 49(9), 3572-3578.
  16. Schneck, M. E., & Haegerstrom-Portnoy, G. (2006). Reading stability in patients with low vision. Journal of Visual Impairment & Blindness, 100(6), 337-347.
  17. Chia, E. M., Mitchell, P., Rochtchina, E., Foran, S., & Golding, M. (2001). Unilateral visual impairment and health related quality of life: the Blue Mountains Eye Study. The British Journal of Ophthalmology, 85(3), 287-290.
  18. Land, M. F., Lee, D. N., & Young, M. (1994). The role of the eyes in task guidance. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 334(1270), 293-300.
  19. Hinds, A., & Sinclair, A. (2003). Older people and eye tests. Optometry Today, 24(11), 36-40.
  20. Pelli, D. G., & Bowers, A. R. (1987). Measuring contrast sensitivity. Vision Research, 27(5), 785-790.
  21. West, S. K., Munoz, B., Rubin, G. S., Schein, O. D., & Bandeen-Roche, K. (1997). Function and visual impairment in a population-based study of older adults. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 38(1), 72-82.
  22. Whitson, H. E., Whitaker, D., & Lindblad, A. S. (2007). Are routine eye examinations in older people worthwhile? The British Journal of Ophthalmology, 91(3), 265-268.
  23. Lamoureux, E. L., Hassell, J. B., & Keeffe, J. E. (2004). The determinants of participation in activities of daily living in people with impaired vision. American Journal of Ophthalmology, 137(2), 265-270.
  24. Charman, W. N., & Heron, G. (1988). Microfluctuations in accommodation: an update on their characteristics and possible role. Ophthalmic and Physiological Optics, 8(2), 153-157.
Deel dit:
Advertenties

  1. Zelfregulatie, hulp vragen en de zoektocht naar zin als je blind of slechtziend bent07-06-2024 01:06:05
  2. Ongemakkelijke stiltes bij blinden en slechtzienden31-05-2024 06:05:01
  3. Kan je wennen aan het blind of slechtziend geworden zijn?29-05-2024 06:05:20
  4. Overwin je innerlijke criticus: Leer jezelf waarderen, ook met een visuele beperking28-05-2024 03:05:49
  5. Piekeren als je blind of slechtziend bent28-05-2024 06:05:22
  6. Voldoende rust nemen als je blind of slechtziend bent28-05-2024 05:05:18
  7. Emotionele uitputting bij blinden en slechtzienden20-05-2024 12:05:55
  8. Gevoelens van ontoereikendheid bij blinden en slechtzienden20-05-2024 05:05:19
  9. Perfectionisme bij blinden en slechtzienden20-05-2024 05:05:10
  10. Prikkelbaarheid bij blinden en slechtzienden18-05-2024 12:05:41
  11. Zichzelf als blinde of slechtziende persoon vergelijken met andere blinden en slechtzienden18-05-2024 05:05:50
  12. Gevoelens van teleurstelling bij blinde en slechtziende personen17-05-2024 06:05:52
  13. Mensen die denken voor blinden en slechtzienden15-05-2024 06:05:04
  14. Stereotypering van blinde en slechtziende personen14-05-2024 06:05:06
  15. Misvatting: Bewindvoering voor blinden en slechtzienden14-05-2024 06:05:51
  16. Kunnen blinden en slechtzienden gelukkig zijn?09-05-2024 11:05:15
  17. Praten over je gevoelens als je blind of slechtziend bent09-05-2024 07:05:11
  18. Zelfcompassie bij blinden en slechtzienden09-05-2024 07:05:20
  19. Waarom accepteren sommigen sneller hun visuele beperking dan anderen?09-05-2024 06:05:25
  20. Gevoelens van waardeloosheid als je blind of slechtziend bent07-05-2024 06:05:43
  21. Gevoelens van wanhoop als je blind of slechtziend bent07-05-2024 06:05:36
  22. Bang om met blinde of slechtziende mensen om te gaan06-05-2024 06:05:11
  23. Ongemakkelijke situaties en blunders als je blind of slechtziend bent03-05-2024 04:05:57
  24. Kwetsbaarheid bij blinden en slechtzienden03-05-2024 02:05:29
  25. Boosheid bij blinden en slechtzienden02-05-2024 06:05:39
  26. Gevoelens van miskenning bij blinden en slechtzienden28-04-2024 06:04:48
  27. Praat met blinden en slechtzienden niet enkel over hun beperking28-04-2024 06:04:43
  28. Ook positief ingestelde blinde en slechtziende personen ervaren dipjes27-04-2024 07:04:19
  29. Existentiële vragen en zingeving als je blind of slechtziend bent25-04-2024 06:04:20
  30. Omgaan met een visuele beperking zonder steun van je omgeving24-04-2024 06:04:58
  31. Strijden doet lijden tijdens rouwproces bij visuele beperking21-04-2024 12:04:06
  32. Wat “zien” volledig blinde personen?21-04-2024 07:04:01
  33. Staren naar blinde en slechtziende personen20-04-2024 12:04:43
  34. Jaloezie onder blinde en slechtziende personen17-04-2024 12:04:41
  35. Hoe kan je beelden van iets of iemand vormen als je blind bent?14-04-2024 06:04:11
  36. Veranderende manier van omgaan van anderen rond ontstane visuele handicap13-04-2024 01:04:33
  37. Voor jezelf opkomen: Assertiviteit voor mensen met een visuele beperking13-04-2024 07:04:44
  38. “Daar, die blinde / slechtziende!”12-04-2024 02:04:56
  39. Onwetendheid over visuele beperking: Omgaan met frustraties, tips en suggesties09-04-2024 04:04:17
  40. Tips om positief te blijven als je blind of slechtziend bent07-04-2024 01:04:07
  41. Ervaringsdeskundigheid met een visuele beperking inzetten06-04-2024 12:04:23
  42. Vragen en reacties aan partners van blinden en slechtzienden05-04-2024 06:04:51
  43. Ben je liever blind of doof?04-04-2024 12:04:43
  44. Zelfintroductie met een visuele beperking02-04-2024 04:04:28
  45. Behoefte aan “me-time” als je blind of slechtziend bent01-04-2024 06:04:57
  46. Herhaling bij de ontwikkeling van blinde en slechtziende kinderen30-03-2024 01:03:56
  47. Gevoelens van onrechtvaardigheid bij blinden en slechtzienden29-03-2024 07:03:25
  48. Contact maken met anderen als je blind of slechtziend bent18-03-2024 08:03:48
  49. Zelfmedelijden, een valkuil voor blinden en slechtzienden17-03-2024 01:03:57
  50. Leren voelen als je blind of slechtziend bent10-03-2024 03:03:15
  51. Betutteling van blinden en slechtzienden26-02-2024 06:02:36
  52. Overcompensatie van blind- of slechtziendheid25-02-2024 01:02:20
  53. Verlies van onafhankelijkheid bij blindheid of slechtziendheid24-02-2024 06:02:16
  54. Hoe leg ik mijn eigen blind- of slechtziendheid uit?19-02-2024 01:02:52
  55. Plots blind of slechtziend: Verlangen naar het leven van voor de visuele beperking03-02-2024 07:02:23
  56. Blind of slechtziend: Angst om buiten te komen18-01-2024 12:01:22
  57. Blind of slechtziend: Hoe kan je omgaan met onbedoelde goede adviezen?11-01-2024 06:01:48
  58. Vragen die je best niet aan een blinde of slechtziende persoon stelt09-01-2024 06:01:29
  59. Blind of slechtziend: Vaak meer tijd nodig13-12-2023 12:12:57
  60. Ongevraagd aanraken van blinden en slechtzienden11-12-2023 03:12:36
  61. Blind of slechtziend: Overgevoelig voor geluiden (hyperacusis)11-12-2023 01:12:00
  62. Blind of slechtziend en afspreken met andere blinde of slechtziende persoon09-12-2023 06:12:37
  63. Kijk verder dan de handicap!06-12-2023 01:12:10
  64. Zelfredzaamheid bij blinden en slechtzienden05-12-2023 12:12:21
  65. Impact van tastzin voor blinden en slechtzienden04-12-2023 07:12:23
  66. Slechtzienden die dichtbij het televisietoestel plakken25-11-2023 08:11:48
  67. Kunnen blinden bang zijn in het donker?24-11-2023 04:11:00
  68. Aanpassen aan het verlies van het gezichtsvermogen24-11-2023 07:11:17
  69. Inclusieve beeldvorming van blinden en slechtzienden in de media22-11-2023 03:11:00
  70. Negatieve en positieve vraagstelling rond een visuele beperking22-11-2023 11:11:27
  71. Identiteitsvorming bij blinden en slechtzienden21-11-2023 07:11:38
  72. Waarom hebben sommige blinden en slechtzienden alleen contact met lotgenoten?20-11-2023 03:11:14
  73. Waarom kijken blinden en slechtzienden soms naar hun smartphonescherm?18-11-2023 01:11:01
  74. Slechtzienden die absoluut gedrukte tekst willen blijven lezen16-11-2023 06:11:02
  75. Gevoelens van onderhandeling bij blinden en slechtzienden16-11-2023 07:11:36
  76. Gevoelens van minderwaardigheid bij blinden en slechtzienden15-11-2023 05:11:58
  77. Existentiële crisis bij blinden en slechtzienden15-11-2023 04:11:47
  78. Radeloosheid / Besluiteloosheid bij blinden en slechtzienden15-11-2023 08:11:16
  79. Misvatting: Dichterbij staan voor communicatie met blinden en slechtzienden09-11-2023 06:11:09
  80. Misvattingen: Blinden en slechtzienden leven in een instelling en kunnen niet werken09-11-2023 04:11:02
  81. Anderen die het leven van blinden en slechtzienden overnemen06-11-2023 04:11:52
  82. Waarom laten blinde mensen soms het licht aan?06-11-2023 06:11:33
  83. Neuroplasticiteit bij blinden31-10-2023 08:10:17
  84. Stigmatisering van blinden en slechtzienden30-10-2023 05:10:05
  85. Woede bij blinden en slechtzienden30-10-2023 05:10:37
  86. Schaamte bij blinden en slechtzienden30-10-2023 04:10:15
  87. Copingmechanismen bij blind- of slechtziendheid of oogproblemen30-10-2023 04:10:38
  88. Blindgeboren en blind geworden personen: Overeenkomsten en verschillen27-10-2023 06:10:22
  89. Hoe leg je het concept van een regenboog uit aan blindgeboren personen?27-10-2023 05:10:37
  90. Verlies van controle als je blind of slechtziend bent26-10-2023 01:10:35
  91. Motivatie en demotivatie bij blinden en slechtzienden24-10-2023 07:10:20
  92. Hulpeloosheid bij blinden en slechtzienden24-10-2023 06:10:23
  93. Acceptatie van visuele handicap (leren omgaan met je beperking)19-10-2023 01:10:00
  94. Waarom houden blinden de ogen open of juist gesloten?15-10-2023 03:10:31
  95. Concentratieproblemen bij blinden en slechtzienden15-10-2023 02:10:23
  96. Verwardheid / Verwarring bij blinden en slechtzienden15-10-2023 06:10:05
  97. Ontmoediging bij blinden en slechtzienden15-10-2023 05:10:43
  98. Omgaan met vergelijkingen van blindheid of slechtziendheid14-10-2023 04:10:35
  99. Machteloosheid en onmacht bij blinden en slechtzienden10-10-2023 07:10:55
  100. Hoe kan je omgaan met ongepaste opmerkingen van kinderen over blinden en slechtzienden?08-10-2023 06:10:37
  101. Verdriet bij blinden en slechtzienden08-10-2023 05:10:55
  102. Zelfacceptatie, zelfbeeld en eigenwaarde: Omarmen van het blind of slechtziend zijn07-10-2023 06:10:57
  103. Twijfels bij blinden en slechtzienden07-10-2023 05:10:44
  104. Blind of slechtziend: Omgaan met overdreven nieuwsgierigheid van anderen07-10-2023 04:10:03
  105. Toestand van verlamming (freeze-situatie) na een oogdiagnose05-10-2023 01:10:36
  106. Loslaten van je blind of slechtziend kind04-10-2023 06:10:19
  107. Hooggevoeligheid bij blinden en slechtzienden03-10-2023 11:10:41
  108. Zichtbare afwijkingen aan oog of ogen03-10-2023 06:10:24
  109. Humor en zelfspot bij het omgaan met een visuele handicap02-10-2023 02:10:36
  110. Omgaan met je visuele beperking: Welke factoren spelen mee?02-10-2023 01:10:43
  111. Begrip van licht en kleuren voor personen zonder lichtperceptie29-09-2023 04:09:06
  112. De rol van opvoeding, omgeving en sociale factoren bij het omgaan met een visuele handicap27-09-2023 03:09:46
  113. Impact van privacyschending bij blinden en slechtzienden27-09-2023 03:09:22
  114. Inleefwandelingen: De wereld ervaren van blinden en slechtzienden27-09-2023 07:09:34
  115. Visuele herinneringen als je blind of slechtziend bent25-09-2023 02:09:06
  116. Validisme bij blinde en slechtziende personen24-09-2023 05:09:35
  117. Steungroepen en patiëntenverenigingen voor blinden en slechtzienden24-09-2023 06:09:23
  118. Oogcontact maken door blinden en slechtzienden22-09-2023 05:09:45
  119. Grenzen stellen als je blind of slechtziend bent22-09-2023 07:09:00
  120. Blind of slechtziend en over de eigen grenzen heen gaan22-09-2023 06:09:49
  121. Wat missen blinden en slechtzienden het meest?20-09-2023 04:09:06
  122. Discriminatie van mensen met een visuele beperking20-09-2023 03:09:24
  123. Andere zintuigen verbeteren bij blinden en slechtzienden20-09-2023 03:09:22
  124. Frustratie bij blinden en slechtzienden18-09-2023 05:09:07
  125. Dineren in het donker: Voordelen, kenmerken en locaties in België en Nederland17-09-2023 01:09:55
  126. Simulatietools (apps, websites en brillen) voor slechtziendheid17-09-2023 12:09:47
  127. Omgaan met (extreme) bewondering en adoratie vanwege een visuele handicap16-09-2023 05:09:29
  128. Omgaan met reacties en vragen rond visuele handicap en oogproblemen15-09-2023 05:09:22
  129. Omgaan met een visuele beperking: Een persoonlijke reis14-09-2023 02:09:30
  130. De schoonheid van het onzichtbare: Wat is mooi?13-09-2023 11:09:09
  131. Zelfstigmatisering bij personen met een visuele beperking12-09-2023 12:09:28
  132. Kwaliteit van leven bij blinden en slechtzienden09-09-2023 11:09:45
  133. Ontkenning van een visuele beperking09-09-2023 06:09:42
  134. Ongeloof over blind- of slechtziendheid: “Jij kan wel goed zien!”04-09-2023 01:09:35
  135. Het gebruik van de woorden “zien”, “kijken” en “lezen” bij communicatie met blinden en slechtzienden03-09-2023 04:09:11
  136. Alle mensen zijn anders en uniek, ook blinden en slechtzienden02-09-2023 05:09:03
  137. Hoe leg ik kinderen uit wat het is om blind of slechtziend te zijn?02-09-2023 12:09:19
  138. Sociale isolatie bij blinden en slechtzienden01-09-2023 02:09:17
  139. Emoties bij anderen herkennen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 12:08:18
  140. Hoe reageer je wanneer je geliefde slecht nieuws kreeg van de oogarts?31-08-2023 06:08:33
  141. Blind of slechtziend en weinig zelfvertrouwen31-08-2023 05:08:34
  142. De oogarts kan mij niet meer helpen en mijn zicht is of wordt heel slecht. Wat nu?30-08-2023 04:08:30
  143. Omgaan met de visuele wereld als je slechtziend of blind bent30-08-2023 08:08:11
  144. Blind of slechtziend: Eigen uiterlijk en zich opmaken27-08-2023 03:08:41
  145. Revalidatietraining voor blinden en slechtzienden26-08-2023 01:08:55
  146. Ervaren wat het is om slechtziend of blind te zijn25-08-2023 02:08:05
  147. Begrijpen en aanleren van kleuren aan blinde personen22-08-2023 02:08:13
  148. Werken de zintuigen van blinden en slechtzienden beter?22-08-2023 01:08:43
  149. Positieve aspecten aan leven met een visuele beperking17-08-2023 04:08:46
  150. Blind of slechtziend geboren en rouwproces rond afwezig of slecht gezichtsvermogen16-08-2023 01:08:35
  151. Ouderschap als je blind of slechtziend bent14-08-2023 07:08:48
  152. Blind of slechtziend: Hoe kan je een sociaal netwerk opbouwen en wat zijn de obstakels?11-08-2023 04:08:22
  153. Hoe leg je slechtziendheid uit en hoe ga je om met vooroordelen?11-08-2023 02:08:16
  154. Omgaan met non-verbale communicatie als je blind of slechtziend bent08-08-2023 03:08:37
  155. Blind of slechtziend: Rouwproces rond verlies van gezichtsvermogen08-08-2023 06:08:00
  156. Kunnen blinden beelden zien in hun dromen?07-08-2023 04:08:09
  157. Tips: Als partner omgaan met iemand die blind of slechtziend is05-08-2023 06:08:34
  158. Vooroordelen en misvattingen over mensen met een visuele beperking05-08-2023 01:08:39
  159. Universele pictogrammen voor blinden en slechtzienden05-08-2023 06:08:07
  160. Waarom dragen sommige blinden en slechtzienden een zonnebril?03-08-2023 06:08:37
  161. Repetitieve bewegingen en handelingen bij blinde en slechtziende personen29-07-2023 02:07:00
  162. Je bent blind of slechtziend als je …07-07-2017 12:07:25
  163. Blindismen: wat zijn ze en wat doen we ermee?01-11-2013 03:11:00

Laatst bijgewerkt op 20 mei 2024 – 14:05