Voor jezelf opkomen: Assertiviteit voor mensen met een visuele beperking

Als persoon met een visuele beperking heb je, net als iedereen, het recht om voor jezelf op te komen. Dit kan soms lastiger zijn, doordat je in bepaalde situaties meer afhankelijk bent van anderen. Toch is het belangrijk om te leren hoe je op een assertieve manier kunt communiceren en je grenzen kunt stellen. In deze tekst bespreken we tips en strategieën om je te helpen assertiever te worden in verschillende situaties.

Inhoudsopgave

1 Waarom is voor jezelf opkomen belangrijk?
2 In welke situaties is assertiviteit belangrijk?
3 Tips om assertiever te worden (als je blind of slechtziend bent)
4 Assertiviteit in specifieke situaties:
5 Onthoud
6 Meer informatie

Waarom is voor jezelf opkomen belangrijk?

Assertiviteit is belangrijk omdat het je helpt om:

Jezelf te respecteren en te waarderen: Door assertief te zijn, laat je zien dat je je eigenwaarde kent en dat je je grenzen serieus neemt.
Duidelijk te communiceren: Met assertieve communicatie kun je je behoeften en wensen op een heldere en directe manier uiten.
Op een gezonde manier grenzen te stellen: Je kunt anderen laten weten wat je wel en niet accepteert, zonder bang te hoeven zijn om conflicten te veroorzaken.
Meer zelfvertrouwen te krijgen: Door te oefenen met assertiviteit, leer je om meer in jezelf te geloven en je eigen keuzes te maken.

In welke situaties is assertiviteit belangrijk?

Assertiviteit is een belangrijke vaardigheid voor iedereen, maar voor mensen met een visuele beperking kan het extra belangrijk zijn. In veel situaties kunnen ze te maken krijgen met onbegrip, vooroordelen of zelfs discriminatie. Door assertief te zijn, kunnen ze leren om op een gezonde manier voor zichzelf op te komen en hun grenzen te stellen.

Op het werk

Wanneer je het gevoel hebt dat je niet op een eerlijke manier wordt behandeld of dat je taken niet passen bij je beperking.
Wanneer je extra ondersteuning of hulpmiddelen nodig hebt om je werk goed te kunnen doen.
Wanneer je collega’s of leidinggevenden je onbewust discrimineren of uitsluiten.

Vingers lezen braille op een brailleleesregel

In sociale situaties

Wanneer je je ongemakkelijk voelt in een sociale setting of wanneer je het gevoel hebt dat je niet wordt betrokken.
Wanneer mensen je betuttelen of overdreven behulpzaam willen zijn.
Wanneer mensen ongepaste vragen stellen over je beperking.

In relaties

Wanneer je partner of familieleden je behoeften niet begrijpen of respecteren.
Wanneer je je grenzen moet aangeven ten opzichte van hulp of ondersteuning.
Wanneer je open en eerlijk wilt communiceren over je gevoelens en verwachtingen.

In contact met instanties

Wanneer je te maken krijgt met onvriendelijke of onbehulpzame medewerkers.
Wanneer je onjuiste of onvolledige informatie krijgt.
Wanneer je moet vechten voor je rechten of aanspraken.

Naast deze specifieke situaties is assertiviteit ook belangrijk in het dagelijks leven. Door assertief te zijn, kunnen mensen met een visuele beperking meer zelfvertrouwen krijgen en leren om op een positieve manier met hun beperking om te gaan.

Tips om assertiever te worden (als je blind of slechtziend bent)

Voorbereiding

Wees bewust van je eigen waarden en normen: Bedenk wat voor jou belangrijk is en wat je niet accepteert. Dit helpt je om je grenzen te stellen en je behoeften te verdedigen.
Ken je rechten: Zorg ervoor dat je weet wat je rechten zijn als persoon met een visuele beperking. Dit kan je helpen om je te verdedigen tegen discriminatie of oneerlijke behandeling.
Oefen met het formuleren van je behoeften en wensen: Leer om je verlangens op een duidelijke, directe en beknopte manier te uiten. Oefen dit met een vriend of familielid.
Leer “ik”-boodschappen te gebruiken: In plaats van beschuldigende “jij”-boodschappen, kun je “ik”-boodschappen gebruiken om je gevoelens en behoeften te uiten. Dit klinkt minder confronterend en kan leiden tot een constructiever gesprek.
- Voorbeeld “jij”-boodschap: “Jij bent altijd te laat!”
- Voorbeeld “ik”-boodschap: “Ik word onrustig als je te laat bent, omdat ik me dan zorgen maak.”
Visualiseer succesvolle situaties: Stel je voor dat je op een assertieve manier omgaat met een moeilijke situatie. Dit kan je helpen om meer zelfvertrouwen te krijgen.

Assertieve communicatie

Maak oogcontact (indien mogelijk): Dit laat zien dat je zelfverzekerd bent en dat je de ander wilt betrekken bij het gesprek.
Houd een open lichaamstaal: Kruis je armen niet en zorg ervoor dat je ontspannen bent.
Spreek met een duidelijke en zelfverzekerde stem: Vermijd om te stotteren of te fluisteren.
Luister aandachtig naar de ander: Probeer om de ander te begrijpen voordat je reageert.
Wees herhalend: Als de ander je niet begrijpt, herhaal dan je boodschap op een andere manier.
Gebruik humor (indien gepast): Humor kan de spanning in een gesprek verminderen en de ander meer openstaan voor je standpunt.

Grenzen stellen

Het is oké om “nee” te zeggen: Je hoeft niet altijd “ja” te zeggen om aardig te zijn. Het is oké om je grenzen te stellen en nee te zeggen tegen dingen die je niet wilt of kunt doen.
Zeg “nee” op een directe en beleefde manier: Je kunt bijvoorbeeld zeggen: “Het spijt me, maar ik kan daar nu geen tijd aan besteden.”
Wees bereid om je grenzen uit te leggen: Als de ander vraagt waarom je nee zegt, kun je je grenzen op een kalme en respectvolle manier uitleggen.
Laat je niet manipuleren of chanteren: Als de ander je probeert te manipuleren of te chanteren om je grenzen te overschrijden, houd dan voet bij stuk.

Assertiviteit in specifieke situaties:

Op het werk

Als je het gevoel hebt dat je niet op een eerlijke manier wordt behandeld of dat je taken niet passen bij je beperking:
- Maak een afspraak met je manager om je zorgen te bespreken.
- Bereid je voor op het gesprek door je zorgen op papier te zetten.
- Wees duidelijk over wat je nodig hebt om je werk goed te kunnen doen.
- Biedt mogelijke oplossingen aan.
Als je extra ondersteuning of hulpmiddelen nodig hebt:
- Vraag je manager om de nodige ondersteuning of hulpmiddelen.
- Wees specifiek over wat je nodig hebt en waarom.
- Wees bereid om samen te werken met je manager om een oplossing te vinden.

In sociale situaties

Als je je ongemakkelijk voelt in een sociale setting:
- Het is oké om even een stapje terug te doen of om weg te gaan. Je hoeft niet altijd met alles mee te doen wat de rest doet.
- Je kunt een vriend of familielid meenemen ter ondersteuning.
- Je kunt vooraf met de gastheer of gastvrouw bespreken wat je nodig hebt om je comfortabel te voelen.
Als mensen je betuttelen of overdreven behulpzaam willen zijn:
- Bedank ze vriendelijk voor hun hulp, maar laat ze weten dat je het zelf kunt.
- Je kunt zeggen: “Ik kan het zelf wel, maar bedankt voor het aanbod.”
- Als ze je blijven betuttelen, kun je op een stellige toon zeggen: “Ik waardeer je hulp, maar ik heb het echt zelf onder controle.”

In relaties

Als je partner of familieleden je behoeften niet begrijpen of respecteren:
- Praat met ze over je behoeften en verwachtingen.
- Wees duidelijk en direct in je communicatie.
- Wees bereid om te compromitteren.
- Zoek professionele hulp als je er zelf niet uitkomt.
Als je je grenzen moet aangeven ten opzichte van hulp of ondersteuning:
- Bedank ze voor hun hulp, maar laat ze weten dat je het zelf kunt.
- Je kunt zeggen: “Ik waardeer je hulp, maar ik kan het nu zelf af.”
- Als ze je blijven helpen of op een andere manier hulp opdringen, kun je op een stellige toon zeggen: “Ik heb je hulp nu echt niet nodig.”

In contact met instanties

Als je te maken krijgt met onvriendelijke of onbehulpzame medewerkers:
- Blijf kalm en beleefd.
- Vraag om te spreken met een supervisor.
- Dien een klacht in als je ontevreden bent over de behandeling.
Als je onjuiste of onvolledige informatie krijgt:
- Vraag om verduidelijking.
- Vraag om de informatie schriftelijk te ontvangen.
- Neem contact op met een belangenorganisatie voor mensen met een visuele beperking als je er zelf niet uitkomt.

Onthoud

Assertiviteit is een vaardigheid die je kunt leren. Het kost tijd en oefening om je comfortabel te voelen met het opkomen voor jezelf.
Begin klein en oefen met het toepassen van assertieve technieken in alledaagse situaties. Naarmate je meer zelfvertrouwen krijgt, zul je merken dat je het steeds makkelijker vindt om je grenzen te stellen en je behoeften te uiten.
Je bent het waard om gerespecteerd te worden, ongeacht je visuele beperking. Laat je stem horen en kom op voor jezelf!

Naast deze tips zijn er nog diverse andere bronnen die je kunnen helpen om assertiever te worden:

Websites:
- https://www.anker-kompas.nl/assertiviteitstraining/
- https://assertief.nl/assertiviteitstraining/
Cursussen:
- Er zijn diverse assertiviteitstrainingen beschikbaar, zowel online als offline.
- Sommige organisaties voor personen met een (visuele) handicap bieden speciale assertiviteitstrainingen aan voor mensen met een visuele beperking.

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 13 april 2024 – 07:00

Handicap & Integratie