Kunnen blinden beelden zien in hun dromen?

Dromen zijn complexe en individuele ervaringen die worden beïnvloed door iemands perceptie, herinneringen en verbeeldingskracht. Als we iemand vragen naar hun laatste droom, zullen ze hoogstwaarschijnlijk proberen die beelden te beschrijven. Maar hoe zit dat dan met mensen die blind zijn? Zien zij ook beelden in hun dromen of dromen ze helemaal niet? Voor blinden kunnen dromen een rijke bron van zintuiglijke en emotionele ervaringen zijn, waarbij andere zintuigen een belangrijke rol spelen bij het creëren van levendige droomwerelden. De dromen zijn vaak bij blind geboren personen anders dan bij personen die op latere leeftijd blind geworden zijn.

Wat is blind?

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ben je blind als je gezichtsscherpte minder is dan of gelijk aan één twintigste. Dat wil zeggen dat als iemand met goede ogen een voorwerp op twintig meter afstand scherp ziet, een blind persoon dat voorwerp pas op één meter ziet. Je bent ook blind als je gezichtsscherpte minder dan één tiende is én je gezichtsveld beperkt is. Het antwoord op de vraag of blinden in beelden dromen, is niet kraakhelder.

Dromen als je blind geworden bent

(Vervaagde) visuele vermogens

Mensen die ooit hebben kunnen zien, maar later blind zijn geworden, kunnen in hun dromen nog steeds visuele elementen ervaren. Zij dromen net als niet-blinden. Hun voorstellingsvermogen is vrijwel gelijk aan dat van mensen met goede ogen. Ze kunnen zich bijvoorbeeld een voorstelling maken van hoe een weiland met schapen eruit ziet. De visuele cortex – het hersengebied dat visuele informatie verwerkt – is bovendien net zo actief tijdens het inbeelden van dat weiland als wanneer je werkelijk in het weiland staat. Deze visuele ervaringen kunnen gebaseerd zijn op hun herinneringen aan wat ze vroeger zagen. Het is mogelijk dat de visuele beelden in hun dromen na verloop van tijd vervagen of veranderen, afhankelijk van hun perceptie en herinneringen. Dit komt doordat het brein niet langer nieuwe visuele informatie ontvangt en zich meer richt op andere zintuiglijke ervaringen.

Verwerking van niet-visuele zintuigen

Blinden verwerken ’s nachts wat ze overdag gehoord, gevoeld of geroken hebben Mogelijk veranderen de dromen van blind geworden mensen wel een beetje. Want je hersenen spelen ’s nachts als het ware nog eens af wat je overdag meemaakte, om het geheugen te versterken. Verbindingen tussen hersencellen worden sterker (dit staat bekend als “consolidatie”. Dromen worden soms gevoed door dit proces. Blind geworden mensen zullen daarom vooral informatie van niet-visuele zintuigen verwerken als ze slapen. Daarnaast zijn hun dromen misschien gebaseerd op wat zij nog wel kunnen zien. Denk aan vlekkerig of wazig beeld. Maar tijdens het dromen kunnen ze natuurlijk ook putten uit hun herinneringen.

Wat kunnen ze zien in het dromen?

Wanneer blinden mensen ontmoeten die ze pas hebben ontmoet sinds ze blind zijn geworden, kunnen vaag in hun dromen verschijnen of worden voorzien van een zelfbedacht gezicht. Mensen die blind zijn of slecht kunnen zien, kunnen nog steeds kleuren ervaren in hun dromen, vooral als ze ooit kleuren hebben gezien of bekend zijn met kleurconcepten. Zelfs als ze momenteel geen kleuren kunnen waarnemen, kunnen ze door hun herinneringen aan kleuren of verbeeldingskracht hen kleurervaringen in hun dromen hebben.

Kleurencirkel

Kleurencirkel

Dromen als je blind geboren bent

Kunnen blinden beelden zien?

Het is niet zeker geweten of blindgeboren mensen ook in beelden kunnen dromen. Er zijn aanwijzingen dat hen dat lukt. In ieder geval in een soort voorstellingen. Of die ‘beelden’ ook lijken op wat mensen met goede ogen zien, is nog de vraag. Blindgeborenen kunnen zich wel dingen inbeelden, zelfs wie zonder ogen geboren is. Uit hersenonderzoek is ook geweten dat de hersenen van blindgeborenen goed beelden kunnen verwerken. De structuur van de visuele cortex is hetzelfde als bij ziende mensen. Maar die gebieden worden eveneens voor andere dingen gebruikt worden, zoals voor de verwerking van tast, geluid of smaak. Blindgeboren mensen slagen ook voor opdrachten waarbij ze zich moeten voorstellen hoe een plattegrond van een kubus er opgevouwen uitziet. Onderzoekers discussiëren nog over hoe zij dat vraagstuk precies oplossen. Misschien zien ze het niet voor zich, maar komen ze via een andere weg tot een oplossing.

Dromen met andere zintuigen

Mensen die vanaf de geboorte blind zijn en nooit visuele waarnemingen hebben gehad, kunnen wel nog steeds dromen ervaren, maar hun dromen zullen gebaseerd zijn op hun andere zintuigen. Het brein maakt dan gebruik van de andere zintuiglijke prikkels, zoals gehoor, tastzin, reuk en smaak, om een droomwereld te construeren. In plaats van visuele beelden bestaan hun dromen uit geuren, geluiden, smaken en gevoelens die zijn gebaseerd op hun ervaringen met andere zintuigen. In plaats van visuele beelden kunnen ze scènes, interacties en emoties op basis van hun ervaringen en verbeelding in hun dromen ervaren.

Nachtmerries

Mensen die vanaf hun geboorte blind zijn, hebben vaak meer last van nachtmerries dan mensen die kunnen zien. Wetenschappers vermoeden dat nachtmerries een soort ‘repetitie’ zijn voor nare gebeurtenissen die in het echte leven kunnen plaatsvinden. Omdat het brein van blinden geen visuele prikkels ontvangt, wordt het repeteren voor potentieel gevaarlijke situaties des te belangrijker. Hierdoor kunnen ze vaker nachtmerries ervaren, omdat het brein probeert te anticiperen op mogelijke bedreigingen zonder gebruik te maken van visuele informatie. Voor mensen zoals Tommy Edison, een YouTuber die blind is sinds zijn geboorte, zijn de ergste nachtmerries voornamelijk auditief van aard. In zijn geval heeft hij lang voor de radio gewerkt, en daarom bestaan zijn typische radionachtmerries uit het ervaren van stilte en het niet kunnen reageren, bijvoorbeeld wanneer een liedje plotseling stopt.

Dromen als je op erg jonge leeftijd blind geworden bent

Voor vijfde levensjaar blind geworden

Bij mensen die voor hun vijfde levensjaar blind zijn geworden, hebben ze nooit visuele waarnemingen gehad om uit te putten bij het creëren van hun dromen. Het ontbreken van visuele prikkels tijdens hun vroege ontwikkeling betekent dat hun droomervaringen voornamelijk worden beïnvloed door andere zintuiglijke waarnemingen.

In de dromen van mensen die blind zijn geworden voor hun vijfde levensjaar, spelen andere zintuigen een prominente rol. Gehoor, tastzin, reuk en smaak worden belangrijke elementen in hun dromen, waardoor de droomwereld wordt gevormd door geluiden, aanrakingen, geuren en smaken.

Aangezien ze geen visuele herinneringen hebben kunnen ontwikkelen, zijn echte visuele elementen, zoals beelden of kleuren, meestal afwezig in hun dromen. In plaats daarvan kunnen de dromen worden gevuld met bewegingsbeelden, geluiden, stemmen van mensen die ze kennen, en tastbare sensaties die ze in hun dagelijkse leven hebben ervaren.

Omdat ze vanaf een zeer jonge leeftijd blind zijn, is hun brein voornamelijk getraind om de wereld te ervaren en te begrijpen via de andere zintuigen, waardoor deze zintuiglijke prikkels een centrale rol spelen in hun droomwereld.

Dromen van mensen die voor hun vijfde levensjaar blind zijn geworden, zijn bijgevolg voornamelijk gebaseerd op andere zintuiglijke waarnemingen, omdat ze geen visuele ervaringen hebben gehad om hun droomervaringen te vormen. Gehoor, tastzin, reuk en smaak spelen een cruciale rol bij het creëren van hun droomwereld, terwijl echte visuele elementen doorgaans afwezig zijn in hun dromen.

Tussen vijfde en zevende levensjaar blind geworden

Mensen die tussen hun vijfde en zevende levensjaar blind zijn geworden, hebben gedurende hun vroege kinderjaren visuele waarnemingen kunnen ervaren voordat ze blind werden. Hierdoor kunnen er nog resten van visuele herinneringen in hun dromen voorkomen. Deze visuele elementen kunnen echter niet altijd consistent aanwezig zijn in hun dromen en kunnen variëren tussen personen.

Het verschijnen van visuele elementen in de dromen van mensen die tussen hun vijfde en zevende levensjaar blind zijn geworden, is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de duur en intensiteit van hun eerdere visuele ervaringen en hoe goed deze herinneringen zijn bewaard in hun geheugen. Sommige mensen kunnen in hun dromen nog steeds flarden van beelden of visuele indrukken ervaren, terwijl anderen voornamelijk andere zintuiglijke prikkels gebruiken om hun droomervaringen te vormen.

Na zevende levensjaar blind geworden

Voor mensen die na hun zevende levensjaar blind zijn geworden, is het ervaren van zien in hun dromen een normaal verschijnsel. Dit komt doordat ze visuele waarnemingen hebben gehad voordat ze blind werden, en deze visuele herinneringen kunnen nog steeds een rol spelen in hun dromen, zelfs lang nadat ze hun gezichtsvermogen hebben verloren.

Deze visuele elementen kunnen variëren van vaag en vervagend tot levendig en gedetailleerd, afhankelijk van de kracht en duur van hun eerdere visuele ervaringen. Sommige mensen kunnen nog steeds specifieke beelden herinneren, terwijl anderen vooral indrukken en contouren van objecten kunnen ervaren in hun dromen.

Het is belangrijk om op te merken dat dromen een complexe en individuele ervaring zijn. De inhoud van dromen wordt beïnvloed door verschillende factoren, waaronder persoonlijke herinneringen, emoties, gebeurtenissen uit het verleden en het onderbewuste. De aanwezigheid van visuele elementen in de dromen van mensen die blind zijn geworden, benadrukt de flexibiliteit van het menselijk brein en hoe het zich kan aanpassen aan veranderende omstandigheden, zelfs in de wereld van de droomervaringen.

Deel dit:
Advertenties

  1. BE: Lion-Francout prijs: Een prestigieuze jaarlijkse onderscheiding voor een volledig blinde persoon10-11-2024 06:11:50
  2. Zelfregulatie, hulp vragen en de zoektocht naar zin als je blind of slechtziend bent07-06-2024 01:06:05
  3. Ongemakkelijke stiltes bij blinden en slechtzienden31-05-2024 06:05:01
  4. Kan je wennen aan het blind of slechtziend geworden zijn?29-05-2024 06:05:20
  5. Overwin je innerlijke criticus: Leer jezelf waarderen, ook met een visuele beperking28-05-2024 03:05:49
  6. Piekeren als je blind of slechtziend bent28-05-2024 06:05:22
  7. Voldoende rust nemen als je blind of slechtziend bent28-05-2024 05:05:18
  8. Emotionele uitputting bij blinden en slechtzienden20-05-2024 12:05:55
  9. Gevoelens van ontoereikendheid bij blinden en slechtzienden20-05-2024 05:05:19
  10. Perfectionisme bij blinden en slechtzienden20-05-2024 05:05:10
  11. Prikkelbaarheid bij blinden en slechtzienden18-05-2024 12:05:41
  12. Zichzelf als blinde of slechtziende persoon vergelijken met andere blinden en slechtzienden18-05-2024 05:05:50
  13. Gevoelens van teleurstelling bij blinde en slechtziende personen17-05-2024 06:05:52
  14. Mensen die denken voor blinden en slechtzienden15-05-2024 06:05:04
  15. Stereotypering van blinde en slechtziende personen14-05-2024 06:05:06
  16. Misvatting: Bewindvoering voor blinden en slechtzienden14-05-2024 06:05:51
  17. Kunnen blinden en slechtzienden gelukkig zijn?09-05-2024 11:05:15
  18. Praten over je gevoelens als je blind of slechtziend bent09-05-2024 07:05:11
  19. Zelfcompassie bij blinden en slechtzienden09-05-2024 07:05:20
  20. Waarom accepteren sommigen sneller hun visuele beperking dan anderen?09-05-2024 06:05:25
  21. Gevoelens van waardeloosheid als je blind of slechtziend bent07-05-2024 06:05:43
  22. Gevoelens van wanhoop als je blind of slechtziend bent07-05-2024 06:05:36
  23. Bang om met blinde of slechtziende mensen om te gaan06-05-2024 06:05:11
  24. Ongemakkelijke situaties en blunders als je blind of slechtziend bent03-05-2024 04:05:57
  25. Kwetsbaarheid bij blinden en slechtzienden03-05-2024 02:05:29
  26. Boosheid bij blinden en slechtzienden02-05-2024 06:05:39
  27. Gevoelens van miskenning bij blinden en slechtzienden28-04-2024 06:04:48
  28. Praat met blinden en slechtzienden niet enkel over hun beperking28-04-2024 06:04:43
  29. Ook positief ingestelde blinde en slechtziende personen ervaren dipjes27-04-2024 07:04:19
  30. Existentiële vragen en zingeving als je blind of slechtziend bent25-04-2024 06:04:20
  31. Omgaan met een visuele beperking zonder steun van je omgeving24-04-2024 06:04:58
  32. Strijden doet lijden tijdens rouwproces bij visuele beperking21-04-2024 12:04:06
  33. Wat “zien” volledig blinde personen?21-04-2024 07:04:01
  34. Staren naar blinde en slechtziende personen20-04-2024 12:04:43
  35. Jaloezie onder blinde en slechtziende personen17-04-2024 12:04:41
  36. Hoe kan je beelden van iets of iemand vormen als je blind bent?14-04-2024 06:04:11
  37. Veranderende manier van omgaan van anderen rond ontstane visuele handicap13-04-2024 01:04:33
  38. Voor jezelf opkomen: Assertiviteit voor mensen met een visuele beperking13-04-2024 07:04:44
  39. “Daar, die blinde / slechtziende!”12-04-2024 02:04:56
  40. Onwetendheid over visuele beperking: Omgaan met frustraties, tips en suggesties09-04-2024 04:04:17
  41. Tips om positief te blijven als je blind of slechtziend bent07-04-2024 01:04:07
  42. Ervaringsdeskundigheid met een visuele beperking inzetten06-04-2024 12:04:23
  43. Vragen en reacties aan partners van blinden en slechtzienden05-04-2024 06:04:51
  44. Ben je liever blind of doof?04-04-2024 12:04:43
  45. Zelfintroductie met een visuele beperking02-04-2024 04:04:28
  46. Behoefte aan “me-time” als je blind of slechtziend bent01-04-2024 06:04:57
  47. Herhaling bij de ontwikkeling van blinde en slechtziende kinderen30-03-2024 01:03:56
  48. Gevoelens van onrechtvaardigheid bij blinden en slechtzienden29-03-2024 07:03:25
  49. Contact maken met anderen als je blind of slechtziend bent18-03-2024 08:03:48
  50. Zelfmedelijden, een valkuil voor blinden en slechtzienden17-03-2024 01:03:57
  51. Leren voelen als je blind of slechtziend bent10-03-2024 03:03:15
  52. Betutteling van blinden en slechtzienden26-02-2024 06:02:36
  53. Overcompensatie van blind- of slechtziendheid25-02-2024 01:02:20
  54. Verlies van onafhankelijkheid bij blindheid of slechtziendheid24-02-2024 06:02:16
  55. Hoe leg ik mijn eigen blind- of slechtziendheid uit?19-02-2024 01:02:52
  56. Plots blind of slechtziend: Verlangen naar het leven van voor de visuele beperking03-02-2024 07:02:23
  57. Blind of slechtziend: Angst om buiten te komen18-01-2024 12:01:22
  58. Blind of slechtziend: Hoe kan je omgaan met onbedoelde goede adviezen?11-01-2024 06:01:48
  59. Vragen die je best niet aan een blinde of slechtziende persoon stelt09-01-2024 06:01:29
  60. Blind of slechtziend: Vaak meer tijd nodig13-12-2023 12:12:57
  61. Ongevraagd aanraken van blinden en slechtzienden11-12-2023 03:12:36
  62. Blind of slechtziend: Overgevoelig voor geluiden (hyperacusis)11-12-2023 01:12:00
  63. Blind of slechtziend en afspreken met andere blinde of slechtziende persoon09-12-2023 06:12:37
  64. Kijk verder dan de handicap!06-12-2023 01:12:10
  65. Zelfredzaamheid bij blinden en slechtzienden05-12-2023 12:12:21
  66. Impact van tastzin voor blinden en slechtzienden04-12-2023 07:12:23
  67. Slechtzienden die dichtbij het televisietoestel plakken25-11-2023 08:11:48
  68. Kunnen blinden bang zijn in het donker?24-11-2023 04:11:00
  69. Aanpassen aan het verlies van het gezichtsvermogen24-11-2023 07:11:17
  70. Inclusieve beeldvorming van blinden en slechtzienden in de media22-11-2023 03:11:00
  71. Negatieve en positieve vraagstelling rond een visuele beperking22-11-2023 11:11:27
  72. Identiteitsvorming bij blinden en slechtzienden21-11-2023 07:11:38
  73. Waarom hebben sommige blinden en slechtzienden alleen contact met lotgenoten?20-11-2023 03:11:14
  74. Waarom kijken blinden en slechtzienden soms naar hun smartphonescherm?18-11-2023 01:11:01
  75. Slechtzienden die absoluut gedrukte tekst willen blijven lezen16-11-2023 06:11:02
  76. Gevoelens van onderhandeling bij blinden en slechtzienden16-11-2023 07:11:36
  77. Gevoelens van minderwaardigheid bij blinden en slechtzienden15-11-2023 05:11:58
  78. Existentiële crisis bij blinden en slechtzienden15-11-2023 04:11:47
  79. Radeloosheid / Besluiteloosheid bij blinden en slechtzienden15-11-2023 08:11:16
  80. Misvatting: Dichterbij staan voor communicatie met blinden en slechtzienden09-11-2023 06:11:09
  81. Misvattingen: Blinden en slechtzienden leven in een instelling en kunnen niet werken09-11-2023 04:11:02
  82. Anderen die het leven van blinden en slechtzienden overnemen06-11-2023 04:11:52
  83. Waarom laten blinde mensen soms het licht aan?06-11-2023 06:11:33
  84. Neuroplasticiteit bij blinden31-10-2023 08:10:17
  85. Stigmatisering van blinden en slechtzienden30-10-2023 05:10:05
  86. Woede bij blinden en slechtzienden30-10-2023 05:10:37
  87. Schaamte bij blinden en slechtzienden30-10-2023 04:10:15
  88. Copingmechanismen bij blind- of slechtziendheid of oogproblemen30-10-2023 04:10:38
  89. Blindgeboren en blind geworden personen: Overeenkomsten en verschillen27-10-2023 06:10:22
  90. Hoe leg je het concept van een regenboog uit aan blindgeboren personen?27-10-2023 05:10:37
  91. Verlies van controle als je blind of slechtziend bent26-10-2023 01:10:35
  92. Motivatie en demotivatie bij blinden en slechtzienden24-10-2023 07:10:20
  93. Hulpeloosheid bij blinden en slechtzienden24-10-2023 06:10:23
  94. Acceptatie van visuele handicap (leren omgaan met je beperking)19-10-2023 01:10:00
  95. Waarom houden blinden de ogen open of juist gesloten?15-10-2023 03:10:31
  96. Concentratieproblemen bij blinden en slechtzienden15-10-2023 02:10:23
  97. Verwardheid / Verwarring bij blinden en slechtzienden15-10-2023 06:10:05
  98. Ontmoediging bij blinden en slechtzienden15-10-2023 05:10:43
  99. Omgaan met vergelijkingen van blindheid of slechtziendheid14-10-2023 04:10:35
  100. Machteloosheid en onmacht bij blinden en slechtzienden10-10-2023 07:10:55
  101. Hoe kan je omgaan met ongepaste opmerkingen van kinderen over blinden en slechtzienden?08-10-2023 06:10:37
  102. Verdriet bij blinden en slechtzienden08-10-2023 05:10:55
  103. Zelfacceptatie, zelfbeeld en eigenwaarde: Omarmen van het blind of slechtziend zijn07-10-2023 06:10:57
  104. Twijfels bij blinden en slechtzienden07-10-2023 05:10:44
  105. Blind of slechtziend: Omgaan met overdreven nieuwsgierigheid van anderen07-10-2023 04:10:03
  106. Toestand van verlamming (freeze-situatie) na een oogdiagnose05-10-2023 01:10:36
  107. Loslaten van je blind of slechtziend kind04-10-2023 06:10:19
  108. Hooggevoeligheid bij blinden en slechtzienden03-10-2023 11:10:41
  109. Zichtbare afwijkingen aan oog of ogen03-10-2023 06:10:24
  110. Humor en zelfspot bij het omgaan met een visuele handicap02-10-2023 02:10:36
  111. Omgaan met je visuele beperking: Welke factoren spelen mee?02-10-2023 01:10:43
  112. Begrip van licht en kleuren voor personen zonder lichtperceptie29-09-2023 04:09:06
  113. De rol van opvoeding, omgeving en sociale factoren bij het omgaan met een visuele handicap27-09-2023 03:09:46
  114. Impact van privacyschending bij blinden en slechtzienden27-09-2023 03:09:22
  115. Inleefwandelingen: De wereld ervaren van blinden en slechtzienden27-09-2023 07:09:34
  116. Visuele herinneringen als je blind of slechtziend bent25-09-2023 02:09:06
  117. Validisme bij blinde en slechtziende personen24-09-2023 05:09:35
  118. Steungroepen en patiëntenverenigingen voor blinden en slechtzienden24-09-2023 06:09:23
  119. Oogcontact maken door blinden en slechtzienden22-09-2023 05:09:45
  120. Grenzen stellen als je blind of slechtziend bent22-09-2023 07:09:00
  121. Blind of slechtziend en over de eigen grenzen heen gaan22-09-2023 06:09:49
  122. Wat missen blinden en slechtzienden het meest?20-09-2023 04:09:06
  123. Discriminatie van mensen met een visuele beperking20-09-2023 03:09:24
  124. Andere zintuigen verbeteren bij blinden en slechtzienden20-09-2023 03:09:22
  125. Frustratie bij blinden en slechtzienden18-09-2023 05:09:07
  126. Dineren in het donker: Voordelen, kenmerken en locaties in België en Nederland17-09-2023 01:09:55
  127. Simulatietools (apps, websites en brillen) voor slechtziendheid17-09-2023 12:09:47
  128. Omgaan met (extreme) bewondering en adoratie vanwege een visuele handicap16-09-2023 05:09:29
  129. Omgaan met reacties en vragen rond visuele handicap en oogproblemen15-09-2023 05:09:22
  130. Omgaan met een visuele beperking: Een persoonlijke reis14-09-2023 02:09:30
  131. De schoonheid van het onzichtbare: Wat is mooi?13-09-2023 11:09:09
  132. Zelfstigmatisering bij personen met een visuele beperking12-09-2023 12:09:28
  133. Kwaliteit van leven bij blinden en slechtzienden09-09-2023 11:09:45
  134. Ontkenning van een visuele beperking09-09-2023 06:09:42
  135. Ongeloof over blind- of slechtziendheid: “Jij kan wel goed zien!”04-09-2023 01:09:35
  136. Het gebruik van de woorden “zien”, “kijken” en “lezen” bij communicatie met blinden en slechtzienden03-09-2023 04:09:11
  137. Alle mensen zijn anders en uniek, ook blinden en slechtzienden02-09-2023 05:09:03
  138. Hoe leg ik kinderen uit wat het is om blind of slechtziend te zijn?02-09-2023 12:09:19
  139. Sociale isolatie bij blinden en slechtzienden01-09-2023 02:09:17
  140. Emoties bij anderen herkennen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 12:08:18
  141. Hoe reageer je wanneer je geliefde slecht nieuws kreeg van de oogarts?31-08-2023 06:08:33
  142. Blind of slechtziend en weinig zelfvertrouwen31-08-2023 05:08:34
  143. De oogarts kan mij niet meer helpen en mijn zicht is of wordt heel slecht. Wat nu?30-08-2023 04:08:30
  144. Omgaan met de visuele wereld als je slechtziend of blind bent30-08-2023 08:08:11
  145. Blind of slechtziend: Eigen uiterlijk en zich opmaken27-08-2023 03:08:41
  146. Revalidatietraining voor blinden en slechtzienden26-08-2023 01:08:55
  147. Ervaren wat het is om slechtziend of blind te zijn25-08-2023 02:08:05
  148. Begrijpen en aanleren van kleuren aan blinde personen22-08-2023 02:08:13
  149. Werken de zintuigen van blinden en slechtzienden beter?22-08-2023 01:08:43
  150. Positieve aspecten aan leven met een visuele beperking17-08-2023 04:08:46
  151. Blind of slechtziend geboren en rouwproces rond afwezig of slecht gezichtsvermogen16-08-2023 01:08:35
  152. Ouderschap als je blind of slechtziend bent14-08-2023 07:08:48
  153. Blind of slechtziend: Hoe kan je een sociaal netwerk opbouwen en wat zijn de obstakels?11-08-2023 04:08:22
  154. Hoe leg je slechtziendheid uit en hoe ga je om met vooroordelen?11-08-2023 02:08:16
  155. Omgaan met non-verbale communicatie als je blind of slechtziend bent08-08-2023 03:08:37
  156. Blind of slechtziend: Rouwproces rond verlies van gezichtsvermogen08-08-2023 06:08:00
  157. Kunnen blinden beelden zien in hun dromen?07-08-2023 04:08:09
  158. Tips: Als partner omgaan met iemand die blind of slechtziend is05-08-2023 06:08:34
  159. Vooroordelen en misvattingen over mensen met een visuele beperking05-08-2023 01:08:39
  160. Universele pictogrammen voor blinden en slechtzienden05-08-2023 06:08:07
  161. Waarom dragen sommige blinden en slechtzienden een zonnebril?03-08-2023 06:08:37
  162. Repetitieve bewegingen en handelingen bij blinde en slechtziende personen29-07-2023 02:07:00
  163. Je bent blind of slechtziend als je …07-07-2017 12:07:25
  164. Blindismen: wat zijn ze en wat doen we ermee?01-11-2013 03:11:00

Laatst bijgewerkt op 19 februari 2024 – 16:08