Hoe kan je merken dat je baby blind of slechtziend is?

Af en toe komt een baby ter wereld met een oogprobleem, waardoor de pasgeborene slecht of zelfs helemaal niet ziet met één of beide ogen. Hoewel de oogstructuren zich in de baarmoeder ontwikkelen, groeien de oogzenuw en interne oogstructuren nog steeds gedurende de eerste twee jaar van het leven. Bij de geboorte ziet een baby onscherp en alleen in grijstinten, wat het moeilijk maakt om te bepalen of er sprake is van een ernstig oogprobleem. Toch zijn er fysieke en ooggerelateerde symptomen die kunnen wijzen op blind- of slechtziendheid. Het is van groot belang voor de omgeving om deze tekenen tijdig op te merken en een oogarts te raadplegen voor verder onderzoek. De arts kan indien nodig een geschikte medische behandeling starten en/of doorverwijzen naar speciale diensten die begeleiding en ondersteuning bieden aan blinde of slechtziende baby’s en hun families.

Inhoudsopgave

1 Normaal werkende ogen vanaf de geboorte
2 Symptomen van oogproblemen bij pasgeborenen
3 Behandeling van slechtziende of blinde baby’s met oogproblemen
4 Meer informatie

Normaal werkende ogen vanaf de geboorte

Bij de geboorte

De ogen van een pasgeborene zijn nog niet volledig ontwikkeld (ongeveer 75% van de volwassen grootte).
Mogelijke fysieke afwijkingen zijn vaak niet direct zichtbaar.
Ogen lijken er meestal normaal uit te zien.
Eerste oogonderzoek binnen enkele minuten na de geboorte:
- Arts onderzoekt uiterlijke kenmerken van de ogen.
- Let op mogelijke afwijkingen (afwezige ogen, ontbrekende pupillen, onderontwikkelde ogen).
- Sommige aangeboren oogaandoeningen zijn vanaf de geboorte zichtbaar (cataract).
- Preventieve maatregel: antibiotische zalf in de ogen (voorkomt ooginfecties).

Twee weken na de geboorte

Pasgeborenen zien de omgeving in zwart-wit- en grijstinten.
Na twee weken beginnen ze kleuren waar te nemen (rood, oranje, geel, groen).
Volledige ontwikkeling van kleurenzien: tussen drie en vijf maanden na de geboorte.

Twee tot drie maanden na de geboorte

Baby’s vertonen spontane oogbewegingen.
Ontwikkelen het vermogen om objecten beter te focussen.
Volgen objecten met hun ogen.
Verplaatsen hun blik naar geluiden of andere voorwerpen.
Af en toe een oog afwenden is normaal (concentratie).

Symptomen van oogproblemen bij pasgeborenen

Tekenen die wijzen op oogklachten

Oogproblemen bij pasgeborenen komen vaker voor dan men denkt. Een vroege opsporing en behandeling zijn cruciaal voor de ontwikkeling van het gezichtsvermogen van je baby. Deze tekst beschrijft de symptomen en signalen waar je op kunt letten, alsmede additionele informatie en tips.

Hier zijn enkele symptomen die kunnen duiden op oogproblemen bij pasgeborenen:

Abnormaal grote en troebele ogen: Dit kan wijzen op aangeboren glaucoom, een aandoening waarbij de druk in de ogen abnormaal hoog is.
Frequent wrijven in de ogen: Als de baby vaak in de ogen wrijft, kan dit wijzen op irritatie, jeuk of ongemak.
Gezwollen ogen: Zwelling rond de ogen moet worden onderzocht, vooral als dit onverklaarbaar is.
Hangende oogleden (ptosis): Hangende oogleden kunnen het zicht belemmeren en vereisen evaluatie.
Hoofd kantelen bij het bekijken van voorwerpen: Als de baby haar hoofd vaak naar links of rechts kantelt om naar voorwerpen te kijken, kan dit wijzen op visuele problemen.
Jeukende ogen: Jeukende ogen kunnen wijzen op allergieën of andere oogproblemen.
Loensen: Loensen is wanneer de baby haar ogen niet goed op één punt kan focussen.
Late lachontwikkeling: Als de baby na zes weken nog steeds niet lacht, kan dit wijzen op onderliggende problemen.
Lichtschuwheid (fotofobie): Als de baby haar ogen sluit of ongemak ervaart in aanwezigheid van licht, kan dit wijzen op een gevoeligheid voor licht.
Objecten pas opmerken bij korte afstand: Als de baby objecten pas dichtbij de ogen kan waarnemen en moeite heeft om objecten op een normale afstand te zien, kan dit duiden op visuele problemen.
Oogafscheiding: Een aanhoudende oogafscheiding, vooral als deze dik of geel van kleur is, kan duiden op een ooginfectie.
Overmatig huilen en knipperen: Onverklaarbaar huilen en constant knipperen kunnen wijzen op ongemak of visuele problemen.
Rode, tranende of uitpuilende ogen: Deze symptomen kunnen duiden op een reeks oogproblemen, waaronder ontstekingen.
Scheelzien of afwijkende oogstand: Als een van de ogen van de baby constant afwijkt of niet in dezelfde richting kijkt als het andere oog, kan dit een teken zijn van een oogprobleem zoals strabisme.
Troebele iris: Als de iris van de baby troebel lijkt, kan dit op een onderliggende aandoening wijzen.
Wiebelende ogen (nystagmus): Ongecontroleerde wiebelende oogbewegingen kunnen wijzen op onderliggende visuele problemen.
Witte pupil of witte vlekken in de pupil (leukocorie): Dit symptoom is zorgwekkend en kan wijzen op een retinoblastoom, een vorm van oogkanker.

Verschillende vormen van strabisme (scheelzien)

Ooginfecties

Baby’s staan erom bekend veel te huilen, maar wanneer er sprake is van aanhoudende oogafscheiding, kan dit een teken zijn van een oogziekte of infectie. Het is belangrijk om opmerkzaam te zijn op deze symptomen, vooral omdat een gele of dikke oogafscheiding dringende medische aandacht vereist.

Tekenen van mogelijke ooginfecties:

Gele of dikke oogafscheiding: Als je merkt dat de baby een aanhoudende oogafscheiding heeft, met name wanneer deze geel of dik van consistentie is, is dit reden tot bezorgdheid. Dit type afscheiding kan wijzen op een bacteriële ooginfectie.
Moeite met het openen van de ogen: Wanneer de baby problemen heeft met het openen van haar ogen, kan dit wijzen op ongemak of pijn. Dit is een ander alarmerend symptoom dat onmiddellijke medische aandacht rechtvaardigt.
Korstvorming rond de ogen: Als er korsten verschijnen rond de ogen van de baby, kan dit duiden op een ooginfectie. Deze korsten ontstaan meestal als gevolg van gedroogde afscheiding.

Een veelvoorkomende ooginfectie bij pasgeborenen is conjunctivitis, een ontsteking van het oogbindvlies. Conjunctivitis kan worden veroorzaakt door zowel bacteriële als virale infecties en gaat vaak gepaard met de volgende symptomen:

Rode ogen: Het witte deel van de ogen van de baby kan rood en ontstoken lijken.
Oogirritatie: De baby kan tekenen van oogirritatie vertonen, zoals wrijven of krabben aan de ogen.
Overmatige traanproductie: Een overvloed aan tranen kan optreden als reactie op irritatie.

Focus

Het vermogen van een pasgeborene om zich te focussen, kan ouders en zorgverleners enig inzicht geven in de gezondheid van de ogen van de baby. Hoewel het niet altijd een volledig betrouwbare indicator is voor het gezichtsvermogen, kan het gedrag van de baby naarmate ze groeit, enkele belangrijke aanwijzingen verschaffen.

Het vroege gezichtsvermogen van een pasgeborene

Direct na de geboorte is het gezichtsvermogen van een baby beperkt. Ze zien slechts in zwart-wit- en grijstinten en kunnen nog geen gedetailleerde visuele informatie waarnemen. Na ongeveer twee weken begint hun vermogen om kleuren waar te nemen zich te ontwikkelen, beginnend met rood en geleidelijk aan uitbreidend naar andere kleuren. De volledige ontwikkeling van de zenuwcellen in het netvlies en de hersenen die verantwoordelijk zijn voor het gezichtsvermogen, vindt pas later plaats, meestal tussen de leeftijd van drie en vijf maanden.

Het focussen van een pasgeborene

Een belangrijk aspect van het vroege gezichtsvermogen van een baby is haar vermogen om zich te focussen op objecten. Dit vermogen evolueert in de eerste paar maanden na de geboorte. Tegen de leeftijd van twee tot drie maanden kunnen baby’s hun ogen spontaan bewegen en beginnen ze beter te focussen op voorwerpen binnen hun gezichtsveld. Hierdoor kunnen ze objecten volgen met hun ogen en hun blik te verschuiven naar geluiden of andere visuele prikkels. Het is volkomen normaal als een baby af en toe een oog afwendt wanneer ze naar een object, geluid of persoon kijkt.

Wanneer focussen belangrijk is

Hoewel het niet ongebruikelijk is dat baby’s hun ogen afwenden tijdens het focussen, is het aanhoudend afwijken van een oog, vooral naarmate de baby groeit, een teken dat aandacht verdient. Als een baby constant moeite heeft om zich te richten op visuele stimuli of als ze niet lijkt te kunnen focussen tegen de leeftijd van drie maanden, kan dit wijzen op een potentieel oogprobleem. Mogelijke oorzaken kunnen variëren, waaronder een vertraagde ontwikkeling van de oogstructuren of andere oogaandoeningen.

Ouders en zorgverleners moeten alert zijn op veranderingen in het gedrag van de baby met betrekking tot haar vermogen om te focussen. Als er zorgen zijn over het gezichtsvermogen van de baby, is het raadzaam om onmiddellijk een kinderarts te raadplegen. Een vroege detectie en behandeling zijn cruciaal om eventuele oogproblemen adequaat aan te pakken en ervoor te zorgen dat de baby de juiste zorg en behandeling ontvangt.

Behandeling van slechtziende of blinde baby’s met oogproblemen

Het ontdekken van oogproblemen bij baby’s is een cruciale eerste stap om ervoor te zorgen dat ze de juiste zorg en behandeling krijgen.

Vroege detectie is essentieel

Bij de eerste tekenen van oogproblemen is het van groot belang dat ouders en verzorgers snel reageren. Eventuele symptomen moeten onmiddellijk worden opgemerkt en gemeld aan een kinderarts, die vervolgens kan doorverwijzen naar een gespecialiseerde oogarts. Een vroege detectie biedt de beste kans op een succesvolle behandeling en verbetering van het gezichtsvermogen van de baby.

Medische behandeling

Afhankelijk van de diagnose kan de oogarts verschillende behandelingsmogelijkheden aanbevelen:

Medicatie voor ooginfecties

Als de symptomen wijzen op een ooginfectie, kan de arts medicatie voorschrijven om de infectie te behandelen. Deze medicijnen kunnen zowel in de vorm van oogdruppels als oogzalf komen.

Chirurgische opties

Bij sommige aandoeningen, zoals glaucoom, cataract (staar), of retinopathie bij te vroeg geboren baby’s, kan een operatie noodzakelijk zijn. Deze procedures kunnen de gezondheid van het oog verbeteren en het gezichtsvermogen van de baby herstellen of stabiliseren.

Oogproblemen en andere medische aandoeningen

In sommige gevallen kunnen oogproblemen symptomen zijn van andere medische aandoeningen, zoals autismespectrumstoornissen. Deze aandoeningen kunnen het gedrag van de baby beïnvloeden en leiden tot verminderd contact met de omgeving. Het is belangrijk dat artsen een uitgebreide evaluatie uitvoeren om de oorzaak van de symptomen vast te stellen en de juiste stappen te ondernemen voor behandeling en ondersteuning.

Vroegbegeleidingsdiensten

Bij sommige oogaandoeningen kan verbetering van het gezichtsvermogen niet mogelijk zijn vanwege afwijkingen in de oogstructuur of problemen in de hersenen. In dergelijke gevallen verwijzen artsen ouders vaak naar vroegbegeleidingsdiensten (BE) en blindennazorgwerken (BE en NL). Deze diensten bieden uitgebreide ondersteuning aan ouders en verzorgers bij de opvoeding van een slechtziende of blinde baby.

Vroegbegeleidingsdiensten omvatten:

Emotionele ondersteuning: Ze helpen ouders bij het omgaan met de emoties en uitdagingen die gepaard gaan met het hebben van een baby met een visuele beperking.
Praktische tips: Ze geven advies over hoe ouders de ontwikkeling van het kind kunnen stimuleren, rekening houdend met het resterende gezichtsvermogen en andere zintuigen.
Ondersteuning van de baby: Deze diensten volgen de ontwikkeling van de baby op en bieden gerichte behandelingen en stimulatie om het kind te helpen groeien en zich ontwikkelen.

Deze holistische benadering zorgt ervoor dat baby’s met een visuele beperking de best mogelijke zorg en ondersteuning krijgen, waardoor ze de beste kans krijgen om hun volledige potentieel te bereiken, ondanks eventuele uitdagingen op het gebied van het gezichtsvermogen.

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 14 maart 2024 – 14:43