Feiten & cijfers over blind of slechtziend zijn

Wanneer ben je slechtziend of blind?

Slechtziend is iemand van wie het gezichtsvermogen sterk verminderd is en bij wie een bril niet meer helpt om goed te kunnen zien. Mensen die minder dan 5% zien of een gezichtsveld hebben dat kleiner is dan 10 graden, noemen we ‘maatschappelijk blind’. Zij zien nog wel licht en de omtrekken van mensen en voorwerpen. Volledig blind is iemand die niets ziet – ook geen licht. Slechtziendheid of blindheid komt meestal door een oogaandoening of ziekte die delen van het netvlies of de oogzenuw beschadigt. Er kan ook sprake zijn van een storing in de verwerking van de beelden in de hersenen.

Hoeveel mensen hebben een visuele beperking?

Op dit moment zijn er ongeveer 345.000 blinden en slechtzienden in Nederland. Het aantal blinden en slechtzienden groeit. In 2020 zullen er naar schatting zo’n 380.000* mensen een visuele beperking zijn. Een toename van 20% ten opzichte van 2009. De belangrijkste oorzaken voor de toename zijn de vergrijzing en diabetes. Zo’n 85% van alle mensen met een visuele beperking in ons land is 50 jaar of ouder. Visuele beperkingen komen 2x zo vaak voor bij vrouwen als mannen.

Impact van visuele beperking op meedoen in de maatschappij is groot. Het hebben van een visuele beperking raakt veel levensterreinen en heeft grote gevolgen voor het dagelijks leven, variërend van hele praktische, technische problemen tot psychosociale problemen.

Mobiliteit en toegankelijkheid

Je verplaatsen is nodig en vanzelfsprekend om zelfredzaam je leven vorm te kunnen geven. Voor blinden en slechtzienden is van A naar B gaan vaak tijdrovend en energievretend. Vaak zijn zij afhankelijk van anderen, denk aan autorijden. Ook wordt er bij de inrichting van openbare ruimtes en bij faciliteiten zoals bijvoorbeeld gebouwen, sportscholen, musea en bioscopen vaak geen rekening gehouden met blinden en slechtzienden. Deze factoren, mobiliteit en toegankelijkheid, werpen ongewenste drempels op, die een volwaardige participatie in de weg kunnen staan.

Autorijden, met blik op dashboard van de wagen en de weg

Autorijden, met blik op dashboard van de wagen en de weg

Onderwijs en opleiding

Er zitten zo’n 2500 tot 3000 blinde en slechtziende kinderen en jongeren op school. Driekwart van deze scholieren volgt onderwijs op een ‘gewone’ school. Bartiméus Sonneheerdt staat voor gewoon onderwijs waar het kan, en speciaal onderwijs waar noodzakelijk.

Op gewone scholen krijgen blinde en slechtziende leerlingen wel te maken met specifieke uitdagingen. Ze kunnen niet altijd vanzelfsprekend meedoen, denk aan een gymles of samen spelen op het schoolplein. Leerlingen kunnen sociale situaties door hun visuele beperking soms moeilijk inschatten, of anders interpreteren. Ook zijn ze eerder moe en hebben meestal meer tijd nodig ten opzichte van ziende leerlingen. Daarnaast is lesstof vaak niet toegankelijk waardoor blinde en slechtziende kinderen delen van de stof missen. Een probleem daarbij is bijvoorbeeld dat plaatjes een steeds grotere plek innemen bij lesmethoden. Voeltekeningen kunnen hierbij een oplossing zijn. Maar ook het werken met een digibord en het opzoeken van informatie via het internet vereist extra aanpassingen en specifieke oplossingen.

Te vaak volgen blinde of slechtziende jongeren een opleiding onder hun niveau of een andere opleiding dan ze zouden willen. Het is daarom essentieel om er voor te zorgen dat er voor blinde en slechtziende leerlingen goede begeleiding, specifieke hulpmiddelen en aangepaste lesmethoden zo breed mogelijk beschikbaar zijn.

Aan het werk

Naar schatting heeft slechts 35% van de blinden en slechtzienden in Nederland werk, ten opzichte van 67% van de algemene beroepsbevolking in Nederland. Naast praktische problemen als reizen is beeldvorming bij werkgevers een groot obstakel. Werkgevers zijn vaak onwetend over mogelijke aanpassingen, en over de taken en functies die visueel beperkten wel goed kunnen uitvoeren. Met specifieke aanpassingen (zoals een brailleleesregel, beeldschermvergroter, speciale software etc.) en goede begeleiding kunnen blinden en slechtzienden prima aan de slag. Stimuleren van zelfbewustzijn en voorbereiding op de arbeidsmarkt zijn daarnaast belangrijk en daarom ondersteunt Bartiméus Sonneheerdt initiatieven op dit terrein.

Vingers lezen braille op een brailleleesregel

Vingers lezen braille op een brailleleesregel

Digitale samenleving

De samenleving digitaliseert in hoog tempo. ICT biedt veel mogelijkheden, maar toepassingen worden vaak niet op een toegankelijke manier ontworpen voor mensen met een visuele beperking. Denk aan betaalautomaten en websites, OV chipkaart, apps en social media. Blinden en slechtzienden lopen achter bij die ontwikkelingen. En dit terwijl toegankelijke ICT toepassingen juist de mogelijkheden op het gebied van werk, studie en vrije tijd enorm kunnen vergroten. Bartiméus Sonneheerdt ondersteunt projecten waarbij de kennis wordt gebundeld en waarbij ICT-specialisten aan het werk worden gezet om nieuwe digitale ontwikkelingen bruikbaar en nuttig te maken voor blinden en slechtzienden. Omdat de digitale ontwikkelingen in een razend tempo gaan en het essentieel is voor blinden en slechtzienden om hiervan optimaal te kunnen profiteren, heeft dit onderwerp onze volle aandacht.

Grote verschillen binnen groep blinden en slechtzienden vragen specifieke oplossingen, Met innovatieve hulpmiddelen, slimme aanpassingen en specifieke begeleiding is vaak veel mogelijk. Wel zijn oplossingen vaak grotendeels maatwerk, omdat de verschillen binnen de doelgroep blinden en slechtzienden groot zijn.

Jongeren

In meerdere onderzoeken (nationaal en internationaal) is aangetoond dat slechtziende en blinde jongeren meer problemen met sociale vaardigheden hebben of lager scoren op sociale competenties dan jongeren zonder visuele beperking. Dat leidt in de tijd van jonge adolescentie tot minder daten, minder vriendschapsactiviteiten, minder afgeronde opleidingen en minder vaak een baan. Deze jongeren willen graag los van hulpverlening zijn terwijl de uitdagingen in hun levensfase juiste ondersteuning goed zouden kunnen benutten. De zoektocht naar passende ondersteuning die gericht is op optimaal meedoen in de maatschappij ondersteunen wij actief door het financieren van wetenschappelijk onderzoek, zoals het zogenoemde maatjesproject.

Ouderen

Het grootste deel van de blinden en slechtzienden in ons land is boven de 55, en door de vergrijzing neemt hun aantal nog toe. De problemen met het zicht doen zich veelal voor samen met andere ouderdomskwalen. Veel ouderen weten niet dat er iets te doen is aan hun verslechterende zicht en trekken niet aan de bel. Gevolg hiervan is dat ze langzamerhand in een isolement raken doordat ze niet meer kunnen meedoen in bijvoorbeeld een hobbyclub of kunnen blijven lezen of puzzelen. Slechtziende ouderen maken een significant grotere kans op depressie dan ouderen waarbij het zicht goed blijft. Dit is 40% ten opzichte van 10% bij ziende ouderen (Nispen et al., 2009). De komende jaren zal Bartiméus Sonneheerdt zich dan ook inzetten voor het bewustmaken van de samenleving rondom dit thema en het ondersteunen van initiatieven die dit sociale isolement voorkomen dan wel doorbreken.

Waar staat Bartiméus Sonneheerdt voor?

Bartiméus Sonneheerdt maakt zich sterk voor blinden en slechtzienden, al sinds 1915. Wij geven mensen met een visuele beperking de kans om zelfstandig in het leven te staan, mee te doen in de maatschappij en hun talenten te ontwikkelen. Om dat te bereiken zamelt Bartiméus Sonneheerdt geld in voor innovatieve projecten en proberen we iedereen bewust te laten worden van de uitdagingen waar blinden en slechtzienden in het dagelijkse leven mee te maken krijgen.

Dankzij giften van particulieren maken wij bijvoorbeeld mogelijk:
* een app met audionavigatie om zónder hulp van anderen erop uit te gaan https://www.heareapp.com)
* een computerprogramma om op een interactieve, leuke manier braille te leren
* een onderzoek naar de beste manier om blinde en slechtziende jongeren te coachen
* een intelligente witte stok om veilig en zelfstandig op pad te kunnen Icane.org
* een online service om digitale documenten om te zetten naar grote letter of gesproken tekst https://www.robotekst.nl).

Opbrengsten van de landelijke collecteweek van 9 t/m 14 december van Bartiméus Sonneheerdt worden besteed aan:

De ‘Leerlijn voeltekeningen’

Voeltekeningen zijn driedimensionale afbeeldingen, waarmee blinde en slechtziende kinderen de plaatjes uit een lesboek voelend met hun vingers kunnen ‘bekijken’. Blinde basisschoolleerlingen kunnen informatie zo beter begrijpen en dezelfde lesstof volgen als hun ziende leeftijdsgenootjes. Het gaat in feite om meer dan alleen onderwijs; leerlingen leren met behulp van voeltekeningen de wereld te verkennen en zich begrippen eigen te maken. Om docenten beter in staat te stellen voeltekeningen te gebruiken in de klas wordt een speciale leerlijn ontwikkeld met lesmaterialen voor elk leerjaar, toetsen en een uitgebreide docenten­handleiding. De resultaten van dit project vergroten het gebruik van voeltekeningen in het basisonderwijs aanzienlijk, waardoor blinde en slechtziende kinderen beter mee kunnen komen op school.

SteunBartimeus.nl

Meer informatie

Bron: Keunen, J.E.E. ; Verezen, C.A. ; Imhof, S. ; Rens, G.H.M.B. van ; Asselbergs, M.B. ; Limburg, J.J., Toename in de vraag naar oogzorg in Nederland 2010-2020. Ned. Tijdschr. Geneeskd. 2011;155:A3461.

Deel dit:
Advertenties

  1. Misselijkheid bij blinden en slechtzienden27-03-2024 03:03:09
  2. Korstjes op de oogleden27-03-2024 03:03:38
  3. Endoftalmitis (ontsteking avn binnenste van oog)27-03-2024 03:03:14
  4. Dacryocystitis (ontsteking van traanzak)27-03-2024 03:03:41
  5. Iritis27-03-2024 03:03:09
  6. Iridocyclitis (uveitis anterior)26-03-2024 06:03:43
  7. Droge lucht en oogproblemen23-03-2024 05:03:09
  8. Verhoogde alertheid bij blinden en slechtzienden21-03-2024 07:03:19
  9. Aanpassingsstoornissen bij personen met een visuele handicap16-03-2024 08:03:41
  10. Vitaminen en ooggezondheid13-03-2024 07:03:10
  11. Oogproblemen bij het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS)12-03-2024 12:03:22
  12. Tranende / Waterige ogen08-03-2024 08:03:44
  13. Oogafscheiding07-03-2024 06:03:38
  14. Oogallergie06-03-2024 04:03:47
  15. Gezwollen ogen en oogleden05-03-2024 08:03:08
  16. Brandende ogen04-03-2024 06:03:39
  17. Oogwrijven28-02-2024 03:02:01
  18. Rode ogen27-02-2024 07:02:01
  19. Acupunctuur voor de ogen26-02-2024 04:02:00
  20. Slechtziend: Tips bij plotselinge misselijkheid door fel licht24-02-2024 05:02:38
  21. Problemen met het zien van details24-02-2024 01:02:17
  22. Ectropion (onderste ooglid draait naar buiten)20-02-2024 01:02:26
  23. Waarom mag je niet met je ogen in de zon kijken?20-02-2024 08:02:50
  24. Jeukende ogen19-02-2024 02:02:04
  25. Visuele cortex in hersenen: Verwerken van visuele informatie19-02-2024 02:02:12
  26. Oogproblemen bij Multiple Sclerose (MS)19-02-2024 06:02:50
  27. Wisselend zicht bij slechtzienden19-02-2024 05:02:16
  28. Kunnen blinden en slechtzienden lijden aan reisziekte?09-01-2024 07:01:22
  29. Kunnen blinden en slechtzienden ook claustrofobie hebben?14-12-2023 07:12:22
  30. Posttraumatische stressstoornis (PTSS) bij blinden en slechtzienden09-12-2023 03:12:00
  31. Automutilatie (zelfverwonding) bij blinden en slechtzienden09-12-2023 02:12:54
  32. Vervormd zien (metamorfopsie)19-11-2023 07:11:22
  33. Maculagat18-11-2023 04:11:07
  34. Iris (regenboogvlies): Aandoeningen en problemen13-11-2023 06:11:03
  35. Oogzenuw (opticus nervus): Aandoeningen en problemen11-11-2023 04:11:00
  36. Oogbindvlies (conjunctiva): Aandoeningen en problemen11-11-2023 02:11:17
  37. Ooglid / Oogleden: Aandoeningen en problemen11-11-2023 01:11:24
  38. Netvlies (retina): Aandoeningen en problemen11-11-2023 08:11:22
  39. Wetenschappelijke onderzoeken die blinden weer willen doen zien06-11-2023 07:11:28
  40. Foropter: Instrument voor oogonderzoeken en bepalen van oogcorrectie04-11-2023 05:11:50
  41. Pterygium04-11-2023 03:11:56
  42. Pinguecula04-11-2023 03:11:33
  43. Trachoom04-11-2023 03:11:05
  44. Premature retinopathie04-11-2023 03:11:22
  45. Trichiasis04-11-2023 03:11:44
  46. Subconjunctivale bloeding04-11-2023 03:11:02
  47. Hoornvlieslittekens04-11-2023 03:11:11
  48. Scleritis04-11-2023 03:11:46
  49. Oogziekte van Graves04-11-2023 03:11:21
  50. De invloed van hydratatie op de ooggezondheid03-11-2023 03:11:38
  51. Oogontsteking02-11-2023 02:11:48
  52. Oogzenuwontsteking02-11-2023 02:11:32
  53. Oogkasontsteking (orbitale cellulitis)02-11-2023 01:11:01
  54. Nachtblindheid01-11-2023 01:11:32
  55. Hormonale veranderingen en oogproblemen01-11-2023 12:11:06
  56. Oogirritatie01-11-2023 07:11:00
  57. Ooginfarct01-11-2023 07:11:35
  58. Oftalmoplegie (verzwakte of verlamde oogspieren)01-11-2023 07:11:51
  59. Oculaire toxoplasmose01-11-2023 07:11:44
  60. Meibomitis29-10-2023 08:10:19
  61. Hoornvlies: Aandoeningen en problemen met de cornea29-10-2023 03:10:09
  62. Ziekte van Coats29-10-2023 02:10:31
  63. Lagoftalmie (niet kunnen knipperen of ogen niet volledig kunnen sluiten)29-10-2023 02:10:45
  64. Macula-oedeem29-10-2023 02:10:30
  65. Maculapucker29-10-2023 02:10:20
  66. Kleurenblindheid29-10-2023 02:10:30
  67. Keratitis (hoornvliesontsteking)27-10-2023 01:10:02
  68. Coördinatieproblemen bij blinden en slechtzienden26-10-2023 02:10:47
  69. Duizeligheid bij blinden en slechtzienden26-10-2023 07:10:21
  70. Hypertensieve retinopathie25-10-2023 05:10:59
  71. Herpes in het oog (oculaire herpes, oogherpes)25-10-2023 05:10:43
  72. Gordelroos in het oog25-10-2023 05:10:07
  73. Hoornvlieszweer25-10-2023 05:10:14
  74. Hoornvliestroebelingen25-10-2023 05:10:27
  75. Paniekaanvallen bij blinden en slechtzienden25-10-2023 05:10:15
  76. Ziekenhuisinfecties die de ogen kunnen aantasten24-10-2023 11:10:48
  77. Invloed van airconditioning op de ooggezondheid24-10-2023 11:10:57
  78. Hart- en vaataandoeningen bij blinden en slechtzienden24-10-2023 05:10:17
  79. Fluoresceïnekleuring van het oog: Diagnostische hulpmiddel voor oogaandoeningen24-10-2023 05:10:22
  80. Ooginfecties23-10-2023 05:10:46
  81. Eenzaamheid bij blinden en slechtzienden23-10-2023 03:10:04
  82. Hordeolum (strontje): Ooginfectie23-10-2023 07:10:57
  83. Hoornvliesletsels23-10-2023 07:10:30
  84. Usher-syndroom23-10-2023 07:10:04
  85. Hemianopsie: Verlies van gezichtsveld in één of beide ogen23-10-2023 07:10:14
  86. Invloed van melatonine op blinden21-10-2023 01:10:58
  87. Leber Congenitale Amaurose21-10-2023 11:10:18
  88. Sneeuwblindheid21-10-2023 11:10:37
  89. Retinoblastoom (netvlieskanker)21-10-2023 11:10:23
  90. Oogkanker21-10-2023 11:10:08
  91. Halo’s en lichtverblinding21-10-2023 11:10:36
  92. Hoornvliesdystrofie21-10-2023 11:10:59
  93. Hand- en polsklachten bij blinden en slechtzienden20-10-2023 03:10:08
  94. Keratoconus (kegelvormig en dunner hoornvlies)20-10-2023 11:10:46
  95. Scotomen (blinde vlekken in gezichtsveld)20-10-2023 11:10:27
  96. Ptosis (ptose): Afhangend ooglid20-10-2023 11:10:25
  97. Visual snow syndrome20-10-2023 11:10:57
  98. Uveïtis20-10-2023 11:10:13
  99. Lichttherapie bij blinden als behandeling voor melatoninetekort19-10-2023 05:10:29
  100. Scleralenzen: Behandeling van verschillende oogproblemen19-10-2023 04:10:22
  101. Scheelzien (strabisme, strabismus)19-10-2023 07:10:52
  102. Vaak voorkomende oogproblemen en oogziekten bij kinderen19-10-2023 06:10:44
  103. Leber Erfelijke Optische Neuropathie (LHON)18-10-2023 11:10:30
  104. Verziendheid (hypermetropie)18-10-2023 07:10:02
  105. Droge ogen17-10-2023 05:10:51
  106. Kunsttranen17-10-2023 04:10:05
  107. Schouderpijn en schouderklachten bij blinden en slechtzienden16-10-2023 10:10:08
  108. Rugpijn en rugklachten bij blinden en slechtzienden16-10-2023 07:10:02
  109. Nystagmus (onwillekeurige, ritmische oogbewegingen)16-10-2023 06:10:24
  110. Binoculair onderzoek: Onderzoek van samenwerking tussen de ogen14-10-2023 06:10:22
  111. MRI-scan van de ogen: Gedetailleerde beelden van ogen en omliggende structuren14-10-2023 06:10:46
  112. Lichtgevoeligheidstest: Onderzoeken van oogreacties op licht14-10-2023 06:10:06
  113. Biopsie van het oog: Weefsel uit oog verwijderen en onderzoeken14-10-2023 06:10:56
  114. Traanfilmonderzoek13-10-2023 06:10:57
  115. Spleetlamponderzoek (biomicroscopie)13-10-2023 06:10:03
  116. Refractie-onderzoek (oogmeting)13-10-2023 05:10:32
  117. Pupilverwijding (pupildilatatie): Pupil vergroten (meestal via oogdruppels)13-10-2023 05:10:18
  118. Pachymetrie van het hoornvlies: Dikte van hoornvlies meten13-10-2023 05:10:22
  119. Oogspierfunctietest: Bewegingen van oogspieren beoordelen13-10-2023 05:10:33
  120. Oogdrukmeting (tonometrie)13-10-2023 05:10:33
  121. Oogechografie: Gedetailleerde blik op de oogstructuren13-10-2023 05:10:44
  122. Oftalmoscopie (fundoscopie): Diepgaand onderzoek van het oog13-10-2023 05:10:47
  123. OCT-angiografie: Beeldvorming van oogbloedvaten zonder kleurstoffen13-10-2023 05:10:10
  124. Netvliesonderzoek: Afwijkingen of problemen in netvlies opsporen13-10-2023 05:10:02
  125. Kleurentest: Beoordeling van kleurenzicht13-10-2023 04:10:08
  126. Gonioscopie: Beoordeling van de ooghoek13-10-2023 04:10:16
  127. Fundusfotografie: Gedetailleerde beelden van achterste deel van het oog13-10-2023 04:10:50
  128. Fluoresceïne-angiografie: Onderzoek van netvliesbloedvaten met kleurstof13-10-2023 04:10:33
  129. Elektrofysiologische oogonderzoeken: Elektrische evaluatie van de gezondheid van het oog13-10-2023 04:10:44
  130. CT-scan van de ogen en oogkas: Gedetailleerde beeldvorming13-10-2023 03:10:58
  131. Corneatopografie: Gedetailleerde meting van het hoornvlies13-10-2023 03:10:53
  132. Contrastgevoeligheidstest: Oogonderzoek om contrastvermogen te onderzoeken13-10-2023 03:10:33
  133. Biometrie: Oogonderzoek om nauwkeurige oogmetingen te krijgen13-10-2023 03:10:08
  134. Oogzalven: Soorten, gebruik, tips en hulpmiddelen13-10-2023 06:10:58
  135. Netvliesloslating09-10-2023 01:10:45
  136. Onzekerheid bij blinden en slechtzienden08-10-2023 01:10:17
  137. Abnormale hoofdpositie bij oogproblemen08-10-2023 01:10:21
  138. Spierstijfheid, spierpijn en spierspanning bij blinden en slechtzienden08-10-2023 12:10:57
  139. Nekpijn bij blinden en slechtzienden08-10-2023 12:10:36
  140. Burn-out bij blinden en slechtzienden08-10-2023 07:10:34
  141. Ziekte van Stargardt (juveniele maculadegeneratie)07-10-2023 01:10:25
  142. Glasvochtbloeding07-10-2023 11:10:22
  143. Fotopsie: (Licht)flitsen of flikkeringen in gezichtsveld zien07-10-2023 06:10:46
  144. Floaters (mouches volantes): Zwevende deeltjes in gezichtsveld07-10-2023 05:10:04
  145. Psychische oorzaken van tijdelijke of permanente slechtziendheid en blindheid05-10-2023 05:10:55
  146. Pupilgrootte: Miosis (abnormaal vernauwde pupillen) en mydriasis (abnormaal verwijde pupillen)05-10-2023 06:10:56
  147. Retinitis pigmentosa (RP)04-10-2023 04:10:18
  148. Vragen stellen aan je oogarts04-10-2023 01:10:21
  149. Zeer slechtziend en naar de oogarts blijven gaan04-10-2023 12:10:50
  150. Gezichtsveld en gezichtsveldonderzoek03-10-2023 04:10:30
  151. Gevoelens van verlies bij blinden en slechtzienden02-10-2023 05:10:25
  152. Mentale impact van ernstige oogproblemen bij blinden en slechtzienden02-10-2023 02:10:33
  153. Hoofdpijn bij blinden en slechtzienden02-10-2023 05:10:58
  154. Exoftalmie (proptosis) (abnormaal uitpuilende ogen)30-09-2023 02:09:01
  155. Episcleritis30-09-2023 02:09:22
  156. Entropion (onderste ooglid draait naar binnen)30-09-2023 02:09:29
  157. Diplopie (dubbelzien)30-09-2023 02:09:56
  158. Dacryostenose30-09-2023 02:09:24
  159. Visuele hallucinaties30-09-2023 10:09:48
  160. Drugsverslaving en medicatiemisbruik: Effecten op de ogen en ooggezondheid30-09-2023 07:09:24
  161. De invloed van het gebruik van medicatie op de ogen en ooggezondheid30-09-2023 06:09:31
  162. Body Integrity Identity Disorder (BIID): Verlangen om blind te zijn29-09-2023 01:09:30
  163. Omgaan met (constante) veranderende en/of bevende beelden in gezichtsvermogen29-09-2023 11:09:46
  164. Kunnen blinden en slechtzienden hoogtevrees hebben?29-09-2023 07:09:20
  165. Weer (iets) kunnen zien na tijdelijk of permanent blind of slechtziend te zijn geweest29-09-2023 07:09:14
  166. Cytomegalovirus (CMV) retinitis28-09-2023 04:09:49
  167. Convergentie-insufficiëntie28-09-2023 04:09:41
  168. Conjunctivitis (oogbindvliesontsteking)28-09-2023 04:09:14
  169. Computer Vision Syndrome28-09-2023 04:09:01
  170. Coloboom28-09-2023 04:09:55
  171. Chalazion (gerstekorrel aan ooglid)28-09-2023 04:09:25
  172. Cerebrale Visuele Inperking (CVI)28-09-2023 04:09:04
  173. Centrale sereuze retinopathie28-09-2023 04:09:08
  174. Cat Eye Syndroom28-09-2023 04:09:30
  175. ADOA (autosomale dominante optische atrofie)28-09-2023 04:09:50
  176. Bradyopsie28-09-2023 04:09:00
  177. Blefarospasme (overmatig oogknipperen)28-09-2023 04:09:28
  178. Blefaritis28-09-2023 04:09:49
  179. Birdshot Chorioretinopathie28-09-2023 04:09:19
  180. Bijziendheid (myopie)28-09-2023 04:09:46
  181. Astigmatisme28-09-2023 04:09:18
  182. Vermoeide ogen (oogvermoeidheid)28-09-2023 04:09:47
  183. Anoftalmie28-09-2023 04:09:15
  184. Anisocorie28-09-2023 04:09:45
  185. Aniridie28-09-2023 04:09:43
  186. Geen dieptezicht hebben27-09-2023 07:09:19
  187. De impact van luchtvervuiling op de ogen en ooggezondheid26-09-2023 07:09:31
  188. De impact van UV-blootstelling op de ogen26-09-2023 06:09:55
  189. Mineralen en ooggezondheid24-09-2023 03:09:18
  190. Voedingsvezels en ooggezondheid24-09-2023 01:09:24
  191. Antioxidantrijke voedingsmiddelen en ooggezondheid24-09-2023 01:09:48
  192. Bessen en ooggezondheid24-09-2023 01:09:50
  193. Luteïne en zeaxanthine voor ooggezondheid24-09-2023 01:09:18
  194. Zink en ooggezondheid24-09-2023 01:09:53
  195. Omega-3 vetzuren en ooggezondheid24-09-2023 01:09:04
  196. De invloed van cafeïne op de ogen en ooggezondheid24-09-2023 12:09:01
  197. De invloed van chocolade op de ogen en ooggezondheid24-09-2023 12:09:21
  198. De invloed van een overmatige zoutinname op de ogen en ooggezondheid24-09-2023 12:09:36
  199. De invloed van suiker op de ogen en ooggezondheid24-09-2023 11:09:10
  200. Waarom zie je beter als je je ogen samenknijpt?24-09-2023 11:09:46

Laatst bijgewerkt op 25 maart 2024 – 16:45