Ruis op het netvlies

Ruis op het netvlies

Het hele gezichtsveld vol flikkerende stipjes en puntjes, alsof je voortdurend door een zware regenbui kijkt of door ruis zoals op een oude analoge televisie. Dat is visual snow, een nog vrij onbekende en onbegrepen klacht, die pas in 2014 voor het eerst beschreven werd.

Mensen met klachten van visual snow worden vaak van het kastje naar de muur gestuurd. Ze belanden bij een oogarts, bij een neuroloog of bij een psychiater, maar ook die weten niet altijd wat er aan de hand is. Visual snow werd pas in 2014 voor het eerst wetenschappelijk beschreven en veel artsen hebben nog nooit van het fenomeen gehoord. In ons land volgt slechts een handvol specialisten de wetenschappelijke publicaties erover op.

Onder hen dr. Elizabet Boon, neuroloog aan het Universitair Psychiatrisch Centrum KU Leuven, campus Kortenberg. “Veel patiënten met visual snow hebben ook migraine,” steekt ze van wal, “en aangezien ik me in migraine verdiept hebt, komen ze soms bij mij terecht.” Naar schatting 60 % van de mensen met visual snow heeft inderdaad migraine, doorgaans migraine met aura.

Visuele verschijnselen

Een minderheid van de migrainelijders ervaart voortekens die een aanval voorafgaan, zoals zigzaglijnen en flikkeringen, ook aura genoemd. Zulke fenomenen zien visual-snowlijders niet. Zij zien veeleer stipjes die continu aanwezig zijn, in tegenstelling tot een migraine-aura, die 5 tot 60 minuten aanhoudt en weer verdwijnt. Overigens komen aura-verschijnselen bij migraine doorgaans voor aan één zijde, terwijl visual snow altijd het hele gezichtsveld betrekt. Antimigrainemedicatie heeft bovendien geen effect op visual snow.

“Het gaat dus om iets anders dan migraine, al wordt niet uitgesloten dat beide aandoeningen gemeenschappelijke elementen hebben”, legt dr. Boon uit. “Visual-snowpatiënten hebben ook nog andere oogverschijnselen”, gaat ze verder. “Dankzij een Amerikaanse internet-enquête kon men klachten van 275 visual-snowlijders in kaart brengen, en daarbij leken diverse visuele stoornissen opvallend aanwezig.”

Ongeveer 1 op de 3 heeft palinopsie-klachten, bijvoorbeeld. “Palinopsie is het waarnemen van nabeelden: je kijkt naar iets, draait je hoofd en het beeld blijft even plakken.” Een andere veel voorkomende klacht zijn trails, als het ware een schaduw die een bewegend object volgt. Ook floaters zijn frequent. Dat zijn eiwitklompjes die rondzwemmen in het glasvocht van de oogbol en waarvan je schaduwen waarneemt in je gezichtsveld. De meeste (vooral oudere) mensen hebben floaters, maar visual-snowlijders zien er meer en ervaren ze ook als storender.

“Soms zien mensen zigzaggende lijnen gevormd door bewegende puntjes: dat zijn witte bloedcellen die door de haarvaatjes van het netvlies stromen. Normaal gezien kun je die niet waarnemen, maar bij visual snow dus wel.” Men noemt dat blue field entoptische fenomenen, omdat ze het best waar te nemen zijn op een blauwe achtergrond (naar een blauwe lucht kijken bijvoorbeeld).

Andere veel voorkomende visuele klachten zijn overgevoeligheid voor licht en nachtblindheid. Het gezichtsvermogen zelf is niet verminderd.

Overprikkeld brein

In een poging visual snow beter te definiëren, stelden wetenschappers criteria op. Elizabet Boon: “De flikkerende stipjes moeten er continu zijn, met wisselende sterkte en aan beide ogen. Daarnaast moeten minstens 2 van de volgende 4 visuele fenomenen aanwezig zijn: palinopsie, entoptische fenomenen, overgevoeligheid voor licht en/of nachtblindheid.” Bovendien mag de visual snow geen gevolg zijn van andere neurologische aandoeningen noch van druggebruik. Over dat laatste criterium heeft dr. Boon haar twijfels. “Veel mensen met visual snow hebben een verleden van cannabisgebruik”, zegt ze. “In de internet-enquête had bijvoorbeeld 40 % cannabis gebruikt.” Het is wel zo dat drugs als lsd en ecstasy soms aanleiding geven tot persisterende visuele symptomen, die tot jaren na het druggebruik kunnen aanhouden. Deze aandoening, ‘hallucinogen persisting perception disorder’, moet wel worden uitgesloten.

Brein-onderzoek bij visual-snowpatiënten schuift als mogelijke verklaring voor het fenomeen overprikkeling van het brein naar voor. “De gyrus lingualis , een gebied diep in het brein dat instaat voor het moduleren van visuele prikkels, is overactief bij mensen met visual snow, zo blijkt uit hersenonderzoek.”

Vraag is natuurlijk wat het brein overprikkeld heeft. Te veel schermactiviteit? Daar is men voorlopig nog niet uit. Visual snow kan zowel kinderen als ouderen treffen, evenveel mannen als vrouwen, en piekt rond 20–30 jaar. Bij zo’n 60 % van de gevallen komt ook bilaterale tinnitus, oorsuizen aan beide kanten, voor. En daar wordt visual snow weleens mee vergeleken: zoals tinnitus een gevolg is van overprikkeling van het akoestische brein, is visual snow waarschijnlijk een gevolg van overprikkeling van het visuele brein.

Breinhygiëne

Op dit moment bestaat er geen behandeling voor visual snow. “Diverse medicijnen worden uitgeprobeerd om deze mensen te helpen,” zegt Boon, “want visual snow kan de levenskwaliteit ernstig aantasten. Tot nog toe zonder overtuigend succes.”

Wie last heeft van visual snow krijgt van haar alvast de raad breinhygiëne toe te passen. “Daaronder versta ik het beperken van schermactiviteiten, geen schermactiviteiten meer gedurende minstens 1,5 uur voor het slapengaan, voldoende slapen, alcohol beperken, frisdranken vermijden (aspartaam in lightfrisdrank kan migraine uitlokken) en voldoende bewegen.”

Meer kunnen we voorlopig niet doen. Toch mag het effect van erkenning niet onderschat worden: weten dat je je niets inbeeldt, maar dat de oorzaak ligt in het slecht functioneren van bepaalde regio’s van het brein, is voor veel mensen een geruststelling. “Er is wel degelijk iets aan de hand,” besluit Elizabet Boon, “en de wetenschap is op zoek naar een oplossing.”

Bijkomende informatie: visualsnow.eu.

Marleen Finoulst

Bron: Knack/Extra, Wo. 16 Nov. 2016, Pagina 34

Ruis op het netvlies: Een diepgaande blik op Visual Snow

Wat is Visual Snow?

Visual Snow is een zeldzame visuele aandoening die gekenmerkt wordt door het waarnemen van een voortdurende stroom van flikkerende stipjes en puntjes in het hele gezichtsveld. Deze visuele ruis wordt vaak vergeleken met het kijken door een zware regenbui of de ruis op een oude analoge televisie. Hoewel het bestaan van Visual Snow al langer bekend was bij patiënten, werd het fenomeen pas in 2014 wetenschappelijk beschreven. De aandoening is nog steeds vrij onbekend en wordt vaak niet herkend door artsen, waardoor patiënten van het kastje naar de muur worden gestuurd op zoek naar een juiste diagnose.

Diagnose en symptomen

Mensen met klachten van Visual Snow ervaren vaak een lang en moeizaam diagnostisch proces. Ze worden doorverwezen naar oogartsen, neurologen of psychiatrie-experts, maar de oorzaak van hun symptomen blijft vaak onbekend. Om de diagnose Visual Snow te stellen, moeten de flikkerende stipjes continu aanwezig zijn in het hele gezichtsveld en aan beide ogen. Daarnaast moeten patiënten minstens twee van de vier andere visuele fenomenen ervaren, zoals palinopsie (nabeelden), entoptische fenomenen (zoals het zien van witte bloedcellen die door het netvlies stromen), overgevoeligheid voor licht en/of nachtblindheid. Het gezichtsvermogen zelf is meestal niet aangetast.

Oorzaken en verbanden met migraine

Onderzoek heeft aangetoond dat ongeveer 60% van de mensen met Visual Snow ook lijden aan migraine, vooral migraine met aura. Hoewel sommige visuele verschijnselen bij Visual Snow vergelijkbaar kunnen lijken met de visuele aura bij migraine, zijn er belangrijke verschillen. Migraine-aura duurt doorgaans 5 tot 60 minuten en beïnvloedt vaak slechts één zijde van het gezichtsveld, terwijl Visual Snow het hele gezichtsveld betreft en continu aanwezig is. Antimigrainemedicatie heeft meestal geen effect op Visual Snow, waardoor het duidelijk is dat het om verschillende aandoeningen gaat, hoewel ze mogelijk gemeenschappelijke elementen hebben.

Overige visuele verschijnselen bij Visual Snow

Naast de visual snow ervaren patiënten vaak andere visuele klachten, zoals palinopsie (nabeelden), waarbij het beeld van een object blijft hangen na het kijken. Trails, een soort schaduw die een bewegend object volgt, en floaters, eiwitklompjes die in het oog rondzwemmen, zijn ook veelvoorkomende verschijnselen. Soms zien mensen zigzaggende lijnen van bewegende puntjes, bekend als blue field entoptische fenomenen. Overgevoeligheid voor licht en nachtblindheid worden ook vaak gerapporteerd.

Onderzoek naar de oorzaken: Het overprikkelde brein

Wetenschappelijk onderzoek naar Visual Snow suggereert dat het brein van patiënten overprikkeld kan zijn, wat het fenomeen kan verklaren. Het diep in het brein gelegen gebied genaamd de gyrus lingualis, dat verantwoordelijk is voor het moduleren van visuele prikkels, is overactief bij mensen met Visual Snow. Dit verklaart waarom patiënten voortdurend de flikkerende stipjes waarnemen. Hoewel het mechanisme achter de overprikkeling nog niet volledig begrepen is, kan dit te maken hebben met schermactiviteiten, genetische factoren, of andere nog onbekende triggers.

Behandeling en breinhygiëne

Op dit moment is er nog geen specifieke behandeling voor Visual Snow. Patiënten worden vaak behandeld met verschillende medicijnen om de symptomen te verlichten, maar tot nu toe zijn er geen overtuigende resultaten bereikt. Dr. Elizabet Boon adviseert patiënten om “breinhygiëne” toe te passen, wat inhoudt het beperken van schermactiviteiten, vooral voor het slapengaan, voldoende slaap, matiging van alcohol- en frisdrankgebruik, en voldoende lichaamsbeweging.

Het belang van erkenning en bewustwording

Hoewel Visual Snow een relatief zeldzame aandoening is, is het belangrijk dat meer artsen en specialisten zich bewust worden van deze aandoening om een snellere diagnose en passende behandeling mogelijk te maken. Erkenning van de symptomen en het begrip dat Visual Snow een echte medische aandoening is, kan geruststelling bieden aan patiënten en hen helpen om beter om te gaan met de impact ervan op hun dagelijks leven.

Gebaseerd op: Knack/Extra, Wo. 16 Nov. 2016, Pagina 34

Meer informatie

Deel dit:
Advertenties

  1. NL Oproep: Merkbaar Fit voor sporters met een visuele beperking08-10-2024 04:10:28
  2. Erfelijke oogproblemen: Wat betekent dit als je aan kinderen wilt beginnen?17-06-2024 06:06:56
  3. Corneale crosslinking: Behandeling van progressieve hoornvliesaandoeningen03-06-2024 06:06:10
  4. Contactlenzen en oogmedicatie30-05-2024 06:05:58
  5. Faalangst bij blinden en slechtzienden28-05-2024 03:05:24
  6. Onvoorspelbaarheid en onzekerheid van oogproblemen07-05-2024 05:05:31
  7. Noten en ooggezondheid04-05-2024 06:05:13
  8. Willen blinde en slechtziende personen wel (weer) (goed) zien?16-04-2024 06:04:36
  9. Tips voor thuisverpleegkundigen die bij een blinde of slechtziende persoon komen15-04-2024 07:04:41
  10. Onbegrip over vermoeidheid bij blinden en slechtzienden07-04-2024 12:04:54
  11. Blind of slechtziend: Hand- en polsproblemen tijdens het stoklopen04-04-2024 12:04:21
  12. Omgaan met menstruatie als je een visuele beperking hebt31-03-2024 07:03:13
  13. Misselijkheid bij blinden en slechtzienden27-03-2024 03:03:09
  14. Korstjes op de oogleden27-03-2024 03:03:38
  15. Endoftalmitis (ontsteking van binnenste van oog)27-03-2024 03:03:14
  16. Dacryocystitis (ontsteking van traanzak)27-03-2024 03:03:41
  17. Iritis27-03-2024 03:03:09
  18. Iridocyclitis (uveitis anterior)26-03-2024 06:03:43
  19. Droge lucht en oogproblemen23-03-2024 05:03:09
  20. Verhoogde alertheid bij blinden en slechtzienden21-03-2024 07:03:19
  21. Aanpassingsstoornissen bij personen met een visuele handicap16-03-2024 08:03:41
  22. Vitaminen en ooggezondheid13-03-2024 07:03:10
  23. Oogproblemen bij het Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS)12-03-2024 12:03:22
  24. Tranende / Waterige ogen08-03-2024 08:03:44
  25. Oogafscheiding07-03-2024 06:03:38
  26. Oogallergie06-03-2024 04:03:47
  27. Gezwollen ogen en oogleden05-03-2024 08:03:08
  28. Brandende ogen04-03-2024 06:03:39
  29. Oogwrijven28-02-2024 03:02:01
  30. Rode ogen27-02-2024 07:02:01
  31. Acupunctuur voor de ogen26-02-2024 04:02:00
  32. Slechtziend: Tips bij plotselinge misselijkheid door fel licht24-02-2024 05:02:38
  33. Problemen met het zien van details24-02-2024 01:02:17
  34. Ectropion (onderste ooglid draait naar buiten)20-02-2024 01:02:26
  35. Waarom mag je niet met je ogen in de zon kijken?20-02-2024 08:02:50
  36. Jeukende ogen19-02-2024 02:02:04
  37. Visuele cortex in hersenen: Verwerken van visuele informatie19-02-2024 02:02:12
  38. Oogproblemen bij Multiple Sclerose (MS)19-02-2024 06:02:50
  39. Wisselend zicht bij slechtzienden19-02-2024 05:02:16
  40. Kunnen blinden en slechtzienden lijden aan reisziekte?09-01-2024 07:01:22
  41. Kunnen blinden en slechtzienden ook claustrofobie hebben?14-12-2023 07:12:22
  42. Posttraumatische stressstoornis (PTSS) bij blinden en slechtzienden09-12-2023 03:12:00
  43. Automutilatie (zelfverwonding) bij blinden en slechtzienden09-12-2023 02:12:54
  44. Vervormd zien (metamorfopsie)19-11-2023 07:11:22
  45. Maculagat18-11-2023 04:11:07
  46. Iris (regenboogvlies): Aandoeningen en problemen13-11-2023 06:11:03
  47. Oogzenuw (opticus nervus): Aandoeningen en problemen11-11-2023 04:11:00
  48. Oogbindvlies (conjunctiva): Aandoeningen en problemen11-11-2023 02:11:17
  49. Ooglid / Oogleden: Aandoeningen en problemen11-11-2023 01:11:24
  50. Netvlies (retina): Aandoeningen en problemen11-11-2023 08:11:22
  51. Wetenschappelijke onderzoeken die blinden weer willen doen zien06-11-2023 07:11:28
  52. Foropter: Instrument voor oogonderzoeken en bepalen van oogcorrectie04-11-2023 05:11:50
  53. Pterygium04-11-2023 03:11:56
  54. Pinguecula04-11-2023 03:11:33
  55. Trachoom04-11-2023 03:11:05
  56. Premature retinopathie04-11-2023 03:11:22
  57. Trichiasis04-11-2023 03:11:44
  58. Subconjunctivale bloeding04-11-2023 03:11:02
  59. Hoornvlieslittekens04-11-2023 03:11:11
  60. Scleritis04-11-2023 03:11:46
  61. Oogziekte van Graves04-11-2023 03:11:21
  62. De invloed van hydratatie op de ooggezondheid03-11-2023 03:11:38
  63. Oogontsteking02-11-2023 02:11:48
  64. Oogzenuwontsteking02-11-2023 02:11:32
  65. Oogkasontsteking (orbitale cellulitis)02-11-2023 01:11:01
  66. Nachtblindheid01-11-2023 01:11:32
  67. Hormonale veranderingen en oogproblemen01-11-2023 12:11:06
  68. Oogirritatie01-11-2023 07:11:00
  69. Ooginfarct01-11-2023 07:11:35
  70. Oftalmoplegie (verzwakte of verlamde oogspieren)01-11-2023 07:11:51
  71. Oculaire toxoplasmose01-11-2023 07:11:44
  72. Meibomitis29-10-2023 08:10:19
  73. Hoornvlies: Aandoeningen en problemen met de cornea29-10-2023 03:10:09
  74. Ziekte van Coats29-10-2023 02:10:31
  75. Lagoftalmie (niet kunnen knipperen of ogen niet volledig kunnen sluiten)29-10-2023 02:10:45
  76. Macula-oedeem29-10-2023 02:10:30
  77. Maculapucker29-10-2023 02:10:20
  78. Kleurenblindheid29-10-2023 02:10:30
  79. Keratitis (hoornvliesontsteking)27-10-2023 01:10:02
  80. Coördinatieproblemen bij blinden en slechtzienden26-10-2023 02:10:47
  81. Duizeligheid bij blinden en slechtzienden26-10-2023 07:10:21
  82. Hypertensieve retinopathie25-10-2023 05:10:59
  83. Herpes in het oog (oculaire herpes, oogherpes)25-10-2023 05:10:43
  84. Gordelroos in het oog25-10-2023 05:10:07
  85. Hoornvlieszweer25-10-2023 05:10:14
  86. Hoornvliestroebelingen25-10-2023 05:10:27
  87. Paniekaanvallen bij blinden en slechtzienden25-10-2023 05:10:15
  88. Ziekenhuisinfecties die de ogen kunnen aantasten24-10-2023 11:10:48
  89. Invloed van airconditioning op de ooggezondheid24-10-2023 11:10:57
  90. Hart- en vaataandoeningen bij blinden en slechtzienden24-10-2023 05:10:17
  91. Fluoresceïnekleuring van het oog: Diagnostische hulpmiddel voor oogaandoeningen24-10-2023 05:10:22
  92. Ooginfecties23-10-2023 05:10:46
  93. Eenzaamheid bij blinden en slechtzienden23-10-2023 03:10:04
  94. Hordeolum (strontje): Ooginfectie23-10-2023 07:10:57
  95. Hoornvliesletsels23-10-2023 07:10:30
  96. Usher-syndroom23-10-2023 07:10:04
  97. Hemianopsie: Verlies van gezichtsveld in één of beide ogen23-10-2023 07:10:14
  98. Invloed van melatonine op blinden21-10-2023 01:10:58
  99. Leber Congenitale Amaurose21-10-2023 11:10:18
  100. Sneeuwblindheid21-10-2023 11:10:37
  101. Retinoblastoom (netvlieskanker)21-10-2023 11:10:23
  102. Oogkanker21-10-2023 11:10:08
  103. Halo’s en lichtverblinding21-10-2023 11:10:36
  104. Hoornvliesdystrofie21-10-2023 11:10:59
  105. Hand- en polsklachten bij blinden en slechtzienden20-10-2023 03:10:08
  106. Keratoconus (kegelvormig en dunner hoornvlies)20-10-2023 11:10:46
  107. Scotomen (blinde vlekken in gezichtsveld)20-10-2023 11:10:27
  108. Ptosis (ptose): Afhangend ooglid20-10-2023 11:10:25
  109. Visual snow syndrome20-10-2023 11:10:57
  110. Uveïtis20-10-2023 11:10:13
  111. Lichttherapie bij blinden als behandeling voor melatoninetekort19-10-2023 05:10:29
  112. Scleralenzen: Behandeling van verschillende oogproblemen19-10-2023 04:10:22
  113. Scheelzien (strabisme, strabismus)19-10-2023 07:10:52
  114. Vaak voorkomende oogproblemen en oogziekten bij kinderen19-10-2023 06:10:44
  115. Leber Erfelijke Optische Neuropathie (LHON)18-10-2023 11:10:30
  116. Verziendheid (hypermetropie)18-10-2023 07:10:02
  117. Droge ogen17-10-2023 05:10:51
  118. Kunsttranen17-10-2023 04:10:05
  119. Schouderpijn en schouderklachten bij blinden en slechtzienden16-10-2023 10:10:08
  120. Rugpijn en rugklachten bij blinden en slechtzienden16-10-2023 07:10:02
  121. Nystagmus (onwillekeurige, ritmische oogbewegingen)16-10-2023 06:10:24
  122. Binoculair onderzoek: Onderzoek van samenwerking tussen de ogen14-10-2023 06:10:22
  123. MRI-scan van de ogen: Gedetailleerde beelden van ogen en omliggende structuren14-10-2023 06:10:46
  124. Lichtgevoeligheidstest: Onderzoeken van oogreacties op licht14-10-2023 06:10:06
  125. Biopsie van het oog: Weefsel uit oog verwijderen en onderzoeken14-10-2023 06:10:56
  126. Traanfilmonderzoek13-10-2023 06:10:57
  127. Spleetlamponderzoek (biomicroscopie)13-10-2023 06:10:03
  128. Refractie-onderzoek (oogmeting)13-10-2023 05:10:32
  129. Pupilverwijding (pupildilatatie): Pupil vergroten (meestal via oogdruppels)13-10-2023 05:10:18
  130. Pachymetrie van het hoornvlies: Dikte van hoornvlies meten13-10-2023 05:10:22
  131. Oogspierfunctietest: Bewegingen van oogspieren beoordelen13-10-2023 05:10:33
  132. Oogdrukmeting (tonometrie)13-10-2023 05:10:33
  133. Oogechografie: Gedetailleerde blik op de oogstructuren13-10-2023 05:10:44
  134. Oftalmoscopie (fundoscopie): Diepgaand onderzoek van het oog13-10-2023 05:10:47
  135. OCT-angiografie: Beeldvorming van oogbloedvaten zonder kleurstoffen13-10-2023 05:10:10
  136. Netvliesonderzoek: Afwijkingen of problemen in netvlies opsporen13-10-2023 05:10:02
  137. Kleurentest: Beoordeling van kleurenzicht13-10-2023 04:10:08
  138. Gonioscopie: Beoordeling van de ooghoek13-10-2023 04:10:16
  139. Fundusfotografie: Gedetailleerde beelden van achterste deel van het oog13-10-2023 04:10:50
  140. Fluoresceïne-angiografie: Onderzoek van netvliesbloedvaten met kleurstof13-10-2023 04:10:33
  141. Elektrofysiologische oogonderzoeken: Elektrische evaluatie van de gezondheid van het oog13-10-2023 04:10:44
  142. CT-scan van de ogen en oogkas: Gedetailleerde beeldvorming13-10-2023 03:10:58
  143. Corneatopografie: Gedetailleerde meting van het hoornvlies13-10-2023 03:10:53
  144. Contrastgevoeligheidstest: Oogonderzoek om contrastvermogen te onderzoeken13-10-2023 03:10:33
  145. Biometrie: Oogonderzoek om nauwkeurige oogmetingen te krijgen13-10-2023 03:10:08
  146. Oogzalven: Soorten, gebruik, tips en hulpmiddelen13-10-2023 06:10:58
  147. Netvliesloslating09-10-2023 01:10:45
  148. Onzekerheid bij blinden en slechtzienden08-10-2023 01:10:17
  149. Abnormale hoofdpositie bij oogproblemen08-10-2023 01:10:21
  150. Spierstijfheid, spierpijn en spierspanning bij blinden en slechtzienden08-10-2023 12:10:57
  151. Nekpijn bij blinden en slechtzienden08-10-2023 12:10:36
  152. Burn-out bij blinden en slechtzienden08-10-2023 07:10:34
  153. Ziekte van Stargardt (juveniele maculadegeneratie)07-10-2023 01:10:25
  154. Glasvochtbloeding07-10-2023 11:10:22
  155. Fotopsie: (Licht)flitsen of flikkeringen in gezichtsveld zien07-10-2023 06:10:46
  156. Floaters (mouches volantes): Zwevende deeltjes in gezichtsveld07-10-2023 05:10:04
  157. Psychische oorzaken van tijdelijke of permanente slechtziendheid en blindheid05-10-2023 05:10:55
  158. Pupilgrootte: Miosis (abnormaal vernauwde pupillen) en mydriasis (abnormaal verwijde pupillen)05-10-2023 06:10:56
  159. Retinitis pigmentosa (RP)04-10-2023 04:10:18
  160. Vragen stellen aan je oogarts04-10-2023 01:10:21
  161. Zeer slechtziend en naar de oogarts blijven gaan04-10-2023 12:10:50
  162. Gezichtsveld en gezichtsveldonderzoek03-10-2023 04:10:30
  163. Gevoelens van verlies bij blinden en slechtzienden02-10-2023 05:10:25
  164. Mentale impact van ernstige oogproblemen bij blinden en slechtzienden02-10-2023 02:10:33
  165. Hoofdpijn bij blinden en slechtzienden02-10-2023 05:10:58
  166. Exoftalmie (proptosis) (abnormaal uitpuilende ogen)30-09-2023 02:09:01
  167. Episcleritis30-09-2023 02:09:22
  168. Entropion (onderste ooglid draait naar binnen)30-09-2023 02:09:29
  169. Diplopie (dubbelzien)30-09-2023 02:09:56
  170. Dacryostenose30-09-2023 02:09:24
  171. Visuele hallucinaties30-09-2023 10:09:48
  172. Drugsverslaving en medicatiemisbruik: Effecten op de ogen en ooggezondheid30-09-2023 07:09:24
  173. De invloed van het gebruik van medicatie op de ogen en ooggezondheid30-09-2023 06:09:31
  174. Body Integrity Identity Disorder (BIID): Verlangen om blind te zijn29-09-2023 01:09:30
  175. Omgaan met (constante) veranderende en/of bevende beelden in gezichtsvermogen29-09-2023 11:09:46
  176. Kunnen blinden en slechtzienden hoogtevrees hebben?29-09-2023 07:09:20
  177. Weer (iets) kunnen zien na tijdelijk of permanent blind of slechtziend te zijn geweest29-09-2023 07:09:14
  178. Cytomegalovirus (CMV) retinitis28-09-2023 04:09:49
  179. Convergentie-insufficiëntie28-09-2023 04:09:41
  180. Conjunctivitis (oogbindvliesontsteking)28-09-2023 04:09:14
  181. Computer Vision Syndrome28-09-2023 04:09:01
  182. Coloboom28-09-2023 04:09:55
  183. Chalazion (gerstekorrel aan ooglid)28-09-2023 04:09:25
  184. Cerebrale Visuele Inperking (CVI)28-09-2023 04:09:04
  185. Centrale sereuze retinopathie28-09-2023 04:09:08
  186. Cat Eye Syndroom28-09-2023 04:09:30
  187. ADOA (autosomale dominante optische atrofie)28-09-2023 04:09:50
  188. Bradyopsie28-09-2023 04:09:00
  189. Blefarospasme (overmatig oogknipperen)28-09-2023 04:09:28
  190. Blefaritis28-09-2023 04:09:49
  191. Birdshot Chorioretinopathie28-09-2023 04:09:19
  192. Bijziendheid (myopie)28-09-2023 04:09:46
  193. Astigmatisme28-09-2023 04:09:18
  194. Vermoeide ogen (oogvermoeidheid)28-09-2023 04:09:47
  195. Anoftalmie28-09-2023 04:09:15
  196. Anisocorie28-09-2023 04:09:45
  197. Aniridie28-09-2023 04:09:43
  198. Geen dieptezicht hebben27-09-2023 07:09:19
  199. De impact van luchtvervuiling op de ogen en ooggezondheid26-09-2023 07:09:31
  200. De impact van UV-blootstelling op de ogen26-09-2023 06:09:55

Laatst bijgewerkt op 16 februari 2024 – 05:58