Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald. Wat kan ik doen?
Blinden en slechtzienden ervaren soms desoriëntatie, zowel in onbekende als in bekende omgevingen. Dit kan frustrerend en zelfs gevaarlijk zijn. In deze tekst bespreken we de oorzaken en impact van desoriëntatie, en bieden we tips om hiermee om te gaan.
Inhoudsopgave
- 1 Oorzaken en voorbeelden van desoriëntatie
- 2 Lichamelijke en emotionele/psychische gevolgen van verdwaald zijn
- 3 Omgaan met desoriëntatie
- 4 Hulpmiddelen en apps voor mobiliteit, oriëntatie en navigatie
- 5 Veiligheid en navigatie
- 6 Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald op straat / in een gebouw. Wat kan ik doen?
- 7 Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald in een bos of park. Wat kan ik doen?
- 8 Preventie van verdwalen
- 9 Meer informatie
Oorzaken en voorbeelden van desoriëntatie
Gebrek aan visuele aanwijzingen
- Afwezigheid van oriëntatiepunten: Blinden en slechtzienden missen de visuele aanwijzingen die ziende mensen gebruiken om hun weg te vinden, zoals bomen, gebouwen, etc. [^1^].
- Moeilijkheden met het herkennen van obstakels: Zonder zicht is het moeilijker om obstakels te herkennen en te vermijden, wat kan leiden tot botsingen of vallen.
- Verminderd vermogen om afstanden en snelheden in te schatten: De afwezigheid van visuele informatie maakt het moeilijk om afstanden en snelheden van bewegende objecten in te schatten, wat gevaarlijke situaties kan creëren.
[^1^]
Onvoldoende toegankelijkheid van technologie
- Beperkte functionaliteit van navigatieapps: Niet alle navigatieapps zijn toegankelijk voor blinden en slechtzienden, wat hun bruikbaarheid beperkt.
- Gebrek aan compatibiliteit met schermuitleesprogramma’s: Sommige apps en websites zijn niet compatibel met screenreaders, waardoor ze onbruikbaar zijn voor blinden.
- Onduidelijke of onjuiste audio-instructies: Slecht geproduceerde audio-instructies kunnen verwarrend zijn en leiden tot desoriëntatie.
[^2^]
Veranderingen in de omgeving
- Onvoorziene obstakels: Wegwerkzaamheden, verbouwingen, of nieuw geplaatste objecten kunnen de route van een blinde of slechtziende persoon blokkeren en leiden tot desoriëntatie.
- Veranderingen in de routing: Omleidingen, afgesloten wegen, of nieuw aangelegde routes kunnen de vertrouwde route van een blinde of slechtziende persoon verstoren.
- Wijzigingen in de geluidsomgeving: Nieuwe geluiden, zoals verkeer of bouwwerkzaamheden, kunnen het voor blinden en slechtzienden moeilijker maken om zich te oriënteren op basis van geluidssignalen.
[^3^].
Cognitieve factoren
- Geheugenproblemen: Moeilijkheden met het onthouden van routes, herkenningspunten of instructies kunnen leiden tot desoriëntatie.
- Verminderde concentratie: Aandachtsproblemen of afleiding door externe factoren kunnen het moeilijk maken om zich te focussen op navigatie.
- Verwerkingsproblemen: Problemen met het interpreteren van sensorische informatie (zoals auditieve of tactiele signalen) kunnen leiden tot verwarring en desoriëntatie.
[^4^].
Psychologische factoren
- Angst: Angst om te verdwalen kan leiden tot vermijdingsgedrag en een verminderde exploratiedrang.
- Stress: Stress kan het cognitief functioneren beïnvloeden en het moeilijker maken om zich te verplaatsen.
- Verlaagd zelfvertrouwen: Gevoelens van onzekerheid en incompetentie kunnen de motivatie om te navigeren in onbekende omgevingen verminderen.
Lichamelijke en emotionele/psychische gevolgen van verdwaald zijn
Verdwalen kan een aanzienlijke impact hebben op het leven van blinden en slechtzienden, zowel fysiek als emotioneel/psychisch.
Lichamelijke gevolgen
- Verhoogd risico op fysieke ongevallen: Desoriëntatie kan leiden tot struikelen, botsen tegen obstakels, vallen en zelfs verdwalen in potentieel gevaarlijke situaties. [^5^] [^5^]
- Vermoeidheid: Verward zijn en voortdurend op zoek zijn naar herkenningspunten kan leiden tot fysieke uitputting.
- Spierpijn: Verhoogde spierspanning als gevolg van angst en stress kan leiden tot spierpijn.
Emotionele/psychische gevolgen
- Stress en angst: Herhaaldelijke ervaringen van desoriëntatie en verdwalen kunnen leiden tot chronische stress en angst. De angst om de weg kwijt te raken kan verlammend zijn en het zelfvertrouwen verminderen. [^6^]
- Depressie: Gevoelens van frustratie, hulpeloosheid en isolatie kunnen leiden tot depressieve symptomen.
- Verminderde kwaliteit van leven: De angst om te verdwalen kan de motivatie om deel te nemen aan sociale activiteiten en buitenshuis te gaan belemmeren, wat de kwaliteit van leven kan verminderen. [^7^]
- Verlies van identiteit: De onafhankelijkheid en mobiliteit die blinden en slechtzienden doorgaans ervaren, kunnen worden aangetast door desoriëntatie, wat kan leiden tot een verlies van identiteit en gevoel van eigenwaarde.
- Schaamte en frustratie: Blinden en slechtzienden kunnen zich schamen voor hun desoriëntatie en frustratie ervaren over hun afhankelijkheid van anderen.
- Verhoogde alertheid en angst: De constante angst om te verdwalen kan leiden tot een verhoogde alertheid en angst, wat het moeilijk kan maken om te ontspannen en te slapen.
- Sociale isolatie: De angst om te verdwalen kan leiden tot vermijdingsgedrag en sociale isolatie.
Het is belangrijk om te beseffen dat de impact van desoriëntatie van persoon tot persoon kan verschillen. Sommige mensen ervaren weinig tot geen problemen, terwijl anderen er ernstig door worden beïnvloed.
Omgaan met desoriëntatie
Desoriëntatie kan een grote uitdaging zijn voor blinden en slechtzienden. Gelukkig zijn er verschillende manieren om hiermee om te gaan en de impact op het dagelijks leven te verminderen.
Ondersteunende hulpmiddelen gebruiken
Speciale mobiliteitshulpmiddelen:
- Gesproken navigatieapps: Bieden directe instructies en waarschuwingen voor obstakels.
- Spraakgestuurde routeplanners: Helpen bij het plannen van routes en het vinden van de beste route.
- Toegankelijke kaarten: Bieden tactiele of auditieve informatie over de omgeving.
[^8^].
Technologie voor blinden en slechtzienden:
- Smartwatches met spraakbesturing: Kunnen worden gebruikt voor navigatie, het beheren van afspraken en het ontvangen van notificaties.
- Draagbare scanners: Kunnen tekst en objecten herkennen en benoemen.
- AI-gebaseerde hulpmiddelen: Kunnen helpen bij het herkennen van obstakels en het interpreteren van de omgeving.
Oriëntatie- en mobiliteitstraining
Professionele training kan blinden en slechtzienden helpen om:
- Hun loophouding en -techniek te verbeteren.
- Gebruik te maken van auditieve en tactiele aanwijzingen om zich te oriënteren.
- Obstakels te herkennen en te vermijden.
- Zelfvertrouwen te ontwikkelen in hun mobiliteitsvaardigheden.
[^9^].
Mentale kaarten ontwikkelen
Door mentale kaarten te creëren van vertrouwde gebieden, kunnen blinden en slechtzienden:
- Hun routes beter onthouden.
- Herkenningspunten identificeren.
- Zich beter oriënteren in hun omgeving.
Extra tips
- Voldoende tijd inplannen: Door extra tijd te nemen voor verplaatsingen, wordt de druk verminderd en is er meer ruimte voor onverwachte vertragingen.
- Gebruik van een geleidehond en witte stok: Een geleidehond en witte stok kan blinden helpen om zich te verplaatsen en obstakels te vermijden.
- Vraag om hulp: Aarzel niet om hulp te vragen aan voorbijgangers, vrienden of familie wanneer je verdwaald bent.
- Deel je ervaringen: Praat met lotgenoten over je ervaringen met desoriëntatie. Dit kan je helpen om te leren van anderen en copingmechanismen te ontwikkelen.
Emotionele ondersteuning
- Ondersteuning van familie en vrienden: Begrip en hulp van dierbaren kan een groot verschil maken.
- Psychologische ondersteuning: Therapie kan helpen om angst en stress te verminderen en coping-mechanismen te ontwikkelen.
- Lotgenotengroepen: Deelname aan een lotgenotengroep kan je helpen om in contact te komen met anderen die soortgelijke ervaringen hebben.
Door gebruik te maken van de juiste hulpmiddelen, training en ondersteuning kunnen blinden en slechtzienden de impact van desoriëntatie op hun leven minimaliseren en hun onafhankelijkheid en mobiliteit behouden.
Diverse mobiliteits-, oriëntatie- en navigatiehulpmiddelen kunnen ingezet worden om verdwalen en desoriëntatie te voorkomen of om een blinde of slechtziende persoon uit de nood te helpen als hij of zij toch zou verdwalen.
Mobiliteitshulpmiddelen
- Witte stok: De witte stok is een klassiek hulpmiddel dat blinden helpt om obstakels te detecteren en hun weg te vinden.
- Blindengeleidehond: Een geleidehond biedt mobiliteit en ondersteuning, en kan ook een gezelschapsdier zijn.
- Geleidelijnen: Geleidelijnen zijn tastbare lijnen op de grond die blinden en slechtzienden kunnen gebruiken om hun weg te vinden in openbare ruimtes.
- Kompas: Een kompas kan helpen om de richting te bepalen.
Apps
- Blindsquare: Deze app maakt gebruik van GPS om obstakels, herkenningspunten en andere nuttige informatie te identificeren.
- Lazarillo: Deze app gebruikt camerabeelden en kunstmatige intelligentie om obstakels te detecteren en te benoemen.
- Komoot: Deze app biedt navigatie voor fietsers en wandelaars, met gesproken instructies.
- Google Maps: Google Maps biedt gesproken navigatie voor voetgangers, fietsers en automobilisten, met real-time updates over verkeer en openbaar vervoer.
- Apple Kaarten: Apple Kaarten biedt gesproken navigatie voor voetgangers, fietsers en automobilisten, met 3D-weergaven en real-time updates.
Een andere optie is het gebruik van Apple Airtags: Een Apple AirTag is een klein, compact apparaatje dat kan worden bevestigd aan persoonlijke items, zoals sleutels of een portemonnees. Het apparaat maakt gebruik van de Bluetooth en het netwerk van Apple-apparaten, om de locatie van het object waar het aan is bevestigd te traceren. Andere personen kunnen hierdoor de blinde of slechtziende persoon met Airtags snel en gemakkelijk terugvinden. Zodra de AirTag is geactiveerd en aan een persoonlijk item is gekoppeld, kunnen andere gebruikers de locatie van dat item in realtime volgen via de Find My-app op hun iOS-apparaat.
- Directe bereik: Airtags hebben een beperkt bereik van 80 tot 100 meter. Dit kan nuttig zijn voor blinden en slechtzienden om belangrijke spullen in hun directe omgeving te lokaliseren.
- GPS en samenwerking: Airtags kunnen ook buiten het directe bereik worden getraceerd via GPS en de Find My-app.
- Stille helpers: Airtags gebruiken een netwerk van passerende iPhones om hun locatie door te geven.
- Hulp op afstand: Een telefoonnummer en bericht kunnen in de AirTag worden ingevoerd, zodat iemand anders het verloren item kan bellen als het wordt gevonden.
Tips voor het kiezen van hulpmiddelen
- Behoeften van de gebruiker: Bepaal welke functies en mogelijkheden belangrijk zijn voor de individuele gebruiker.
- Gebruiksgemak: Kies hulpmiddelen die eenvoudig te installeren en te gebruiken zijn.
- Compatibiliteit: Zorg ervoor dat de hulpmiddelen compatibel zijn met andere apparaten die de gebruiker gebruikt.
- Kosten: Bepaal hoeveel u bereid bent te spenderen aan hulpmiddelen.
Apple AirTags kunnen een waardevolle toevoeging zijn aan de veiligheid en navigatie van mensen met een visuele beperking. Hieronder bespreken we enkele voordelen en aandachtspunten:
Voordelen
- Gemakkelijk terugvinden van verloren spullen: AirTags kunnen worden bevestigd aan belangrijke persoonlijke bezittingen, zoals een portemonnee, sleutels of witte stok. De gebruiker kan de locatie van het verloren item vervolgens bepalen via de Find My-app op hun iPhone of iPad.
- Geruststelling: Voor zowel de gebruiker als hun dierbaren kan het een geruststellende gedachte zijn dat de AirTag de locatie van de gebruiker kan volgen in het geval van verdwalen.
- Extra hulpmiddel voor navigatie: AirTags kunnen in combinatie met andere navigatiehulpmiddelen, zoals een geleidehond of spraakgestuurde navigatieapp, extra informatie en oriëntatiepunten bieden.
Aandachtspunten
- Beperkt bereik: De AirTag heeft een bereik van maximaal 100 meter. Buiten dit bereik is de locatiebepaling minder nauwkeurig.
- Afhankelijkheid van technologie: De werking van de AirTag is afhankelijk van een iPhone of iPad met de Find My-app. Dit betekent dat de gebruiker deze apparaten altijd bij zich moet dragen.
- Privacy: Het gebruik van AirTags kan privacybeperkingen met zich meebrengen. Het is belangrijk om te beseffen dat de locatie van de gebruiker gedeeld kan worden met anderen.
Tips voor gebruik
- Bevestig de AirTag stevig aan het object: Gebruik een geschikte houder of bevestigingsband om te voorkomen dat de AirTag verloren gaat.
- Deel de locatie met betrouwbare personen: Overweeg om de locatie van de AirTag te delen met familie, vrienden of zorgverleners in noodgevallen.
- Maak gebruik van de Find My-app: De Find My-app biedt verschillende functies om de AirTag te gebruiken, zoals het afspelen van een geluid, het bekijken van de locatie op een kaart en het activeren van de Verloren-modus.
Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald op straat / in een gebouw. Wat kan ik doen?
Gedesoriënteerd zijn en verdwalen zijn verwarrende en beangstigende ervaringen, vooral voor mensen met een visuele beperking. Of het nu in een nieuwe omgeving is, tijdens een wandeling, of zelfs thuis, desoriëntatie kan optreden. Hier zijn enkele stappen die je kan volgen om rustig en veilig met desoriëntatie om te gaan:
Blijf kalm
Het is begrijpelijk dat desoriëntatie angst kan veroorzaken, maar probeer kalm te blijven. Angst kan de situatie verergeren. Adem diep in en uit om je zenuwen onder controle te krijgen. Kalmte en rust zal je denkvermogen scherp houden en je helpen helder na te denken. Vergeet ook niet dat je nooit alleen bent in deze situatie en live en/of online hulp is altijd wel aanwezig of oproepbaar.
Roep hulp in
Als je je op een onbekende plek bevindt en niet zeker weet waar je bent, aarzel dan niet om hulp te vragen. Dit kan aan voorbijgangers zijn, via een gsm of smartphone (bijvoorbeeld via WhatsApp, Facetime, Be My Eyes of andere manieren van beeldbellen) of met behulp van een spraakassistent op je smartphone zoals Siri.
Gebruik oriëntatiepunten
Probeer oriëntatiepunten te vinden die je kunt herkennen, zoals geluiden, geuren, objecten of specifieke texturen op de vloer. Deze kunnen je helpen je positie te bepalen.
Gebruik hulpmiddelen
Als je hulpmiddelen zoals een taststok, blindengeleidehond of een smartphone met navigatie-apps gebruikt, kunnen deze je helpen om je locatie te achterhalen en veiligheid te bieden. Een andere optie is om Apple Airtags mee te nemen.
Maak een geluid
Als je je in een openbare ruimte bevindt, kan je proberen een geluid te maken of “hallo” roepen. Dit kan anderen in de buurt alarmeren en hulp aantrekken.
Luister naar instructies
Als je contact hebt met iemand voor hulp, luister dan goed naar hun instructies en volg ze op. Ze kunnen je begeleiden naar een veilige locatie.
Leer van de ervaring
Achteraf kan je proberen te begrijpen wat heeft bijgedragen aan je desoriëntatie, zodat je in de toekomst voorzorgsmaatregelen kan nemen om soortgelijke situaties te voorkomen.
Extra tips
- Draag altijd een identificatiemiddel bij je met je naam, contactgegevens en een noodgevalnummer.
- Laat anderen weten waar je naartoe gaat en wanneer je terug verwacht wordt.
- Maak gebruik van trainingen in mobiliteit en oriëntatie.
- Stel een noodplan op met contactpersonen en stappen die je moet nemen in geval van desoriëntatie.
- Download apps die je kunnen helpen bij navigatie en het vinden van hulp.
Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald in een bos of park. Wat kan ik doen?
Als je blind of slechtziend bent en verdwaald bent in een bos of park, is dit vaak een beangstigende situatie. Hieronder staan stappen die je kunt volgen om jezelf te helpen. Onthoud dat hulp altijd fysiek en/of online opgeroepen kan worden als je zorgt dat je steeds je mobiele telefoon bij je hebt.
Zorg voor communicatiemiddelen
- Neem steeds een volgeladen mobiele telefoon mee waarmee je snel contact kunt opnemen met anderen als dat nodig is.
- Een (honden)fluitje kan zeer handig zijn om je vanop een verre afstand kenbaar te maken zodat eventueel ingeroepen hulp je makkelijker weet te lokaliseren.
Gebruik hulpmiddelen
Als je hulpmiddelen zoals een taststok, blindengeleidehond of een smartphone met navigatie-apps gebruikt, kunnen deze je helpen om je locatie te achterhalen en veiligheid te bieden. Een andere optie is om Apple Airtags mee te nemen.
Gebruik apps
Diverse apps kunnen bospaden verkennen zoals Komoot. Eventueel kan je met behulp van deze app weer op het goede pad geraken. Panikeer niet als de app een weg aangeeft die in het bos niet bestaat, privé-eigendom is of afgesloten is. Je kan vaak in de app instellen dat de app dan een nieuwe route plant.
Maak gebruik van gehoor
Luister naar geluiden in je omgeving, zoals verkeer, stromend water, of geluiden van gebouwen. Deze geluiden kunnen je helpen je locatie te identificeren en te bepalen in welke richting je moet gaan.
Voel je omgeving
Als je een taststok gebruikt, gebruik deze dan om je omgeving te verkennen en aanraking te gebruiken als aanvullende bron van informatie. Voel bijvoorbeeld de textuur van de stoep, het verschil tussen gras en bestrating, of de aanwezigheid van obstakels. Dit is natuurlijk een pak moeilijker in een bos waar alles er ongeveer hetzelfde uitziet. Nochtans kan je ook dan nog veel informatie halen uit de omgeving: smal of breed bospad, veel modder of een droog pad, veel open gebieden of een dichte begroeiing, veel muggen of andere insecten (vaak vlakbij water of een beek), …
Hulp vragen aan vrienden
Als je een smartphone hebt met GPS-functionaliteit, probeer dan de GPS te activeren om je exacte locatie te bepalen. Je kunt deze informatie aan vrienden en familieleden doorgeven
Bel de hulpdiensten
Als je het gevoel hebt dat je echt niet meer verder kunt en hulp nodig hebt, aarzel dan niet om de hulpdiensten te bellen (bijvoorbeeld het alarmnummer 112 in Europa). Geef hen zoveel mogelijk details over je locatie en situatie, wat de reddingsoperatie aanzienlijk kan vergemakkelijken.
Extra tips
- Blijf op de paden.
- Vermijd dichte begroeiing.
- Wees voorzichtig met water.
- Let op teken en andere insecten.
- Bescherm jezelf tegen de zon en regen.
- Neem water en voedsel mee.
- Laat je niet ontmoedigen door deze tips. Met de juiste voorbereiding en hulpmiddelen kun je genieten van een veilige en leuke wandeling in het bos of park.
Preventie van verdwalen
Altijd een route plannen
Voordat je vertrekt, is het raadzaam om altijd een route te plannen. Dit kan onder andere betekenen dat je van tevoren de kaart van een onbekend gebied bestudeert of gebruikmaakt van navigatie-apps, zoals Komoot, die ook toegankelijk zijn voor mensen met een visuele beperking. Je route plannen geeft je een mentale kaart om op terug te vallen en vermindert de kans op verdwalen.
Oefen je oriëntatie
Het is een goed idee om te oefenen met oriëntatie en navigatie in verschillende omgevingen om je zelfvertrouwen te vergroten. Neem de tijd om met een vertrouwde begeleider te oefenen voordat je alleen op pad gaat.
Gebruik één of meer oriëntatie-apps
Er zijn verschillende mobiliteits- en oriëntatieapps. Sommigen zijn specifiek ontworpen voor de doelgroep blinden en slechtzienden; anderen zijn vaak wel grotendeels toegankelijk met de smartphone. Deze apps kunnen gesproken aanwijzingen geven en informatie verstrekken over de omgeving, zoals straatnamen en bezienswaardigheden.
Leer lokale oriëntatiepunten kennen
Het is nuttig om de lokale oriëntatiepunten in de omgeving waarin je je vaak bevindt, te leren kennen. Dit kunnen bijvoorbeeld specifieke gebouwen, bushaltes, parken of andere herkenningspunten zijn die je helpen bij het bepalen van je positie.
Extra tips
- Laat iemand weten waar je naartoe gaat en wanneer je terug verwacht wordt.
- Draag altijd een identificatiemiddel bij je met je naam, contactgegevens en een noodgevalnummer.
- Zorg dat je mobiele telefoon altijd is opgeladen.
- Neem een kompas mee.
- Draag kleding met felle kleuren.
- Vertel iemand waar je gaat wandelen.
Meer informatie
- Achtergrondlawaai en de mobiliteit van blinden, slechtzienden en doofblinden
- Afstand inschatten als je blind of slechtziend bent
- App “Be My Eyes”: Hulp vragen aan ziende personen
- App Ariadne: Navigatiehulp voor blinden en slechtzienden
- App Blindsquare: Omgeving verkennen voor blinden en slechtzienden
- App Lazarillo: Navigatie en oriëntatie voor blinden en slechtzienden
- Blind of slechtziend: Hoe gebruik je een GPS-app als er meerdere straten naar links of rechts zijn?
- Blind of slechtziend en samen wandelen: Communicatiemiddelen in drukke omgevingen
- Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald. Wat kan ik doen?
- Kompas voor blinden en slechtzienden
- Mentale kaarten voor blinden en slechtzienden voor het lopen van routes
- Mobiliteits- en navigatieapps voor blinden en slechtzienden
- Mobiliteitshulpmiddelen voor blinden en slechtzienden
- Nieuwe routes lopen met een visuele handicap
- Oriëntatie- en herkenningspunten voor blinden en slechtzienden
- Oriëntatie- en mobiliteitstraining voor blinden en slechtzienden
- Oriëntatie- en navigatieproblemen bij blinden en slechtzienden
- Rateltikker aan verkeerslicht voor blinden en slechtzienden
- Shared spaces: Problemen voor blinden en slechtzienden en inclusief ontwerp
- Slimme witte stokken voor blinden en slechtzienden
- Verwardheid / Verwarring bij blinden en slechtzienden
- Voetgangers met een witte stok in het verkeer
- Zich verplaatsen en oriënteren in drukke omgevingen als je blind of slechtziend bent
Bronvermeldingen:
[1]: Pundlik, S., Tomasi, M., Luo, G., Hong, T., Fu, H., & Houston, K. (2012). Mobility assessment of blind individuals using the iPod Touch. IEEE Transactions on Neural Systems and Rehabilitation Engineering, 20(5), 629-637. Lees hier
[2]: Besio, M., Cauteruccio, F., Curzio, O., & Raso, R. (2017). Using indoor navigation systems in large public buildings. Journal of Ambient Intelligence and Humanized Computing, 8(6), 817-830. Lees hier
[3]: Jacobs, N., Janssens, D., Ovaere, D., Deboosere, L., Debecker, M., Debruyne, J., … & Van Hoecke, S. (2018). Mapping the mobility of visually impaired pedestrians: An exploratory study in Brussels, Belgium. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(8), 1609. Lees hier
[4]: La Grow, S. J., & Weessies, M. J. (2019). “I Want to Go Home”: A Qualitative Study of Aged and Blind Persons’ Concepts of Home and Its Loss. Geriatrics, 4(3), 58. Lees hier
[5]: Zhuang, J., Peng, M., Chen, X., Zhang, Y., Wang, Y., & Xu, W. (2018). Analysis of Common Sports Activities in the Blind to Provide Inclusion in Recreational Sport. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(8), 1672. Lees hier
[6]: Capella-McDonnall, M. E. (2005). The effects of a leisure education program on the self-perceived leisure abilities of individuals with visual impairments. Journal of Visual Impairment & Blindness, 99(11), 675-687. Lees hier
[7]: Hughes, B. P., Schembri, A. J., & Jarvis, S. E. (2013). Perceived Environmental Barriers to Recreational Participation and Their Relationship to Self-Esteem and Life Satisfaction in Children and Adolescents who are Blind. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(11), 6527-6541. Lees hier
[8]: Vermeir, K., Pispico, S. S., & Vansieleghem, N. (2013). “Finding My Way in the World”: Profile of Adults with Visual Impairments Who Have Aspirations of Independence and the Role of Orientation and Mobility. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(11), 5997-6010. Lees hier
[9]: Kim, S. J., & Charnoff, S. E. (2013). Role of Mobility Instructors in the Early Intervention of Young Children with Visual Impairments. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(11), 6107-6119. Lees hier
[10]: Mahmood, N., Khan, S. A., Crompton, R., & Theophanous, C. (2013). The Impact of Visual Impairment on Daily Living. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(11), 6311-6321. Lees hier
[11]: Clements, B., Jones, L., & Brown, L. (2018). “Things are achanging”: People with visual impairments’ beliefs about physical activity from a psychological perspective. International Journal of Environmental Research and Public Health, 15(7), 1479. Lees hier
- Receptie of balie vinden in onbekende gebouwen als je blind of slechtziend bent30-05-2024 07:05:54
- Ruimtelijk bewustzijn bij blinde en slechtziende personen23-05-2024 11:05:27
- Invloed van wind op mobiliteit en oriëntatie bij blinden en slechtzienden20-05-2024 01:05:35
- De trein nemen als je blind of slechtziend bent17-04-2024 03:04:31
- Reacties van anderen op gebruik van witte stok04-04-2024 03:04:18
- Zich verplaatsen en oriënteren in onbekende omgevingen als je blind of slechtziend bent24-03-2024 07:03:11
- Zich verplaatsen en oriënteren in drukke omgevingen als je blind of slechtziend bent17-03-2024 08:03:39
- Blind of slechtziend: Navigatieproblemen in (medische) wachtkamers01-01-2024 04:01:46
- Blind of slechtziend: Hoe vind je een lege zitplaats in het (drukke) openbaar vervoer?13-12-2023 08:12:32
- Natuurlijke looplijnen voor blinden en slechtzienden02-12-2023 01:12:28
- Hoe vind je als blinde of slechtziende een toilet op onbekend terrein?29-11-2023 07:11:16
- Blind of slechtziend: Hoe gebruik je een GPS-app als er meerdere straten naar links of rechts zijn?25-11-2023 05:11:34
- Waarom kijken blinden en slechtzienden naar links en rechts wanneer ze een straat willen oversteken?18-11-2023 11:11:43
- Blind of slechtziend: Obstakels kunnen voelen zonder deze aan te raken18-11-2023 07:11:40
- Blind en slechtziend en stoepen (trottoirs)14-11-2023 07:11:02
- Moeilijke oriëntatieplaatsen voor blinden en slechtzienden13-11-2023 05:11:51
- Onlogisch geplaatste geleidelijnen voor blinden en slechtzienden12-11-2023 05:11:39
- Looproutes voor blinden en slechtzienden12-11-2023 02:11:49
- Blind of slechtziend: Hoe kan je je oriënteren in een nieuw schoolgebouw?10-11-2023 12:11:22
- Hoe kunnen blinden en slechtzienden zich in een gebouw oriënteren?09-11-2023 07:11:52
- Roltrap nemen als je blind of slechtziend bent09-11-2023 06:11:48
- Zebrapaden vinden en oversteken als je blind of slechtziend bent07-11-2023 08:11:38
- Mentale kaarten voor blinden en slechtzienden voor het lopen van routes06-11-2023 05:11:03
- Geluidsinterpretatie in het verkeer voor blinden en slechtzienden03-11-2023 04:11:22
- Impact van sneeuw op blinden en slechtzienden26-10-2023 04:10:53
- Hoe kan je een vuilnisbak vinden als je blind of slechtziend bent?18-10-2023 02:10:33
- Hoogteobstakels: Hoe gaan blinden en slechtzienden hiermee om?18-10-2023 02:10:22
- Blind of slechtziend: Zich oriënteren in een winkelcentrum16-10-2023 04:10:34
- Hoe kunnen blinden en slechtzienden veilig de straat oversteken?16-10-2023 12:10:37
- Zichtbaar en herkenbaar zijn in het verkeer als je blind of slechtziend bent14-10-2023 04:10:05
- Tips voor buschauffeurs en blinde en slechtziende reizigers10-10-2023 05:10:40
- Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald. Wat kan ik doen?08-10-2023 05:10:18
- Blind of slechtziend: Omgaan met deelsteps, elektrische fietsen en elektrische voertuigen27-09-2023 11:09:38
- Invloed van weerseizoenen op de mobiliteit van blinden en slechtzienden21-09-2023 06:09:34
- Niet (meer) mogen of kunnen autorijden als je slechtziend of blind bent of wordt21-09-2023 12:09:48
- Afstand inschatten als je blind of slechtziend bent21-09-2023 07:09:36
- Achtergrondlawaai en de mobiliteit van blinden, slechtzienden en doofblinden20-09-2023 05:09:06
- Je weg vinden in een onbekende winkel als je blind of slechtziend bent14-09-2023 03:09:50
- Het belang van schone geleidelijnen voor blinde en slechtziende personen13-09-2023 07:09:01
- Oriëntatie- en mobiliteitstraining voor blinden en slechtzienden09-09-2023 02:09:32
- Hoe weet je wanneer je moet uitstappen (bus, trein, tram, metro) als je blind of slechtziend bent?05-09-2023 07:09:14
- Zich veilig verplaatsen in de winter als je blind of slechtziend bent01-09-2023 05:09:54
- Oriëntatie- en herkenningspunten voor blinden en slechtzienden01-09-2023 01:09:43
- Lift nemen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 06:08:05
- Trappen en roltrappen vinden en nemen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 02:08:49
- Oriëntatie- en navigatieproblemen bij blinden en slechtzienden29-08-2023 06:08:26
- Openbaar vervoer en tips voor begeleiders als je blind of slechtziend bent27-08-2023 07:08:26
- Slimme witte stokken voor blinden en slechtzienden27-08-2023 07:08:09
- Rateltikker aan verkeerslicht voor blinden en slechtzienden26-08-2023 06:08:19
- Plaats geen obstakels op de stoep en geleidelijn voor blinden en slechtzienden!25-08-2023 08:08:59
- Weigerachtigheid ten opzichte van het gebruik van de witte stok voor blinden en slechtzienden22-08-2023 04:08:42
- Obstakeldetectie door blinden en slechtzienden21-08-2023 05:08:02
- Mobiliteitshulpmiddelen voor blinden en slechtzienden19-08-2023 01:08:14
- Echolokalisatie (echolocatie) voor blinden en slechtzienden19-08-2023 06:08:15
- Witte stok voor blinden en slechtzienden18-08-2023 05:08:22
- Shared spaces: Problemen voor blinden en slechtzienden en inclusief ontwerp06-08-2023 10:08:44
- Geleidelijnen voor blinden en slechtzienden04-08-2023 06:08:46
- Blind of slechtziend: Nieuwe routes lopen03-08-2023 03:08:59
- Traject tramlijnen in Gent03-08-2023 01:08:17
- Voetgangers met een witte stok in het verkeer02-08-2023 02:08:31
- NS: Alle treinstations in Nederland07-12-2014 06:12:58
- Traject tram- en premetrolijnen in Antwerpen07-12-2014 06:12:44
- Tram- en (pre)metrolijnen in Brussel05-11-2014 09:11:15
- Natuurlijke en kunstmatige looplijnen (waarschuwings-, ribbel- en informatietegels) voor blinden en slechtzienden11-05-2014 03:05:41
Laatst bijgewerkt op 20 mei 2024 – 17:04