Trappen en roltrappen vinden en nemen als je blind of slechtziend bent

Traplopen met een visuele beperking is zeker mogelijk, maar het vraagt om extra voorzichtigheid en mogelijk wat oefening om het vertrouwen te vergroten. Natuurlijk is iedereen uniek, dus het is belangrijk om naar je eigen comfortniveau te luisteren.

Hier zijn enkele praktische tips en richtlijnen waarmee blinden en slechtzienden veilig en zelfverzekerd trappen kunnen nemen:

Inhoudsopgave

1 De gewone trap vinden
2 Traplopen zelf
3 De roltrap vinden
4 De roltrap nemen
5 Blinden en slechtzienden begeleiden bij het traplopen
6 Meer informatie

De gewone trap vinden

Luister naar omgevingsgeluiden

Luister naar geluiden in de omgeving die aangeven dat er zich mogelijk een trap in de buurt bevindt. Dit kunnen geluiden zijn van mensen die traplopen, voetstappen die veranderen of echo’s die je kunt horen als je in de buurt van een trap bent.

Vraag om informatie

Als je in een onbekende omgeving bent, aarzel dan niet om om hulp te vragen. Vraag iemand in de buurt waar de dichtstbijzijnde trap is en welke kant je op moet gaan.

Gebruik tactiele markeringen

Sommige openbare gebouwen hebben tactiele markeringen, geleidelijnen of voelbare strips op de vloer die je naar een trap leiden. Deze kunnen van een ander materiaal of textuur zijn dan de vloer eromheen.

Verken met je voeten

Loop langzaam en voorzichtig met je voeten over de vloer terwijl je om je heen luistert naar eventuele veranderingen in de ondergrond. Als je een verhoging voelt, kan dit een aanwijzing zijn dat er een trap in de buurt is.

Gebruik hulpmiddelen

Met sommige mobiliteitshulpmiddelen, zoals een taststok of een geleidehond, kan je obstakels en veranderingen in de omgeving opsporen, waaronder trappen.

Let op licht en schaduw

Soms werpt licht dat van bovenaf komt schaduwen op de trap, waardoor de treden duidelijker zichtbaar zijn. Als je enigszins licht kunt waarnemen, let dan op deze schaduwen.

Gebruik visuele aanwijzingen (indien van toepassing)

Als je slechtziend bent, kun je mogelijk visuele aanwijzingen gebruiken om een trap te vinden. Let op de vorm van de vloer, veranderingen in kleur of textuur en eventuele bordjes of pijlen die naar een trap wijzen.

Gebruik je andere zintuigen

Naast je gehoor en tastzin, kun je ook je andere zintuigen gebruiken. Ruik de lucht en let op eventuele veranderingen in luchtcirculatie die aangeven dat er een opening in de vloer is, zoals een trapgat.

Iemand neemt de trap omhoog

Traplopen zelf

Gebruik van een leuning

Zorg altijd dat je een stevige leuning hebt om je vast te houden tijdens het traplopen. Een leuning biedt extra stabiliteit en helpt je om je evenwicht te bewaren terwijl je de trap op- of afloopt.

Gevoel van de treden

Vertrouw op je tastzin om de treden te voelen terwijl je de trap betreedt. Met je voeten kun je de hoogte van elke trede inschatten voordat je erop stapt. Dit geeft je een beter begrip van de trapstructuur en voorkomt struikelen.

Neem de tijd

Neem rustige, kleine stappen en neem de tijd om elke trede te verkennen voordat je erop stapt. Door rustig te lopen en elke trede zorgvuldig te onderzoeken, verminder je het risico op ongelukken.

Visuele en auditieve hulpmiddelen

Als je slechtziend bent, kan je mogelijk nog de trapomgeving waarnemen. Je kunt ook luisteren naar geluiden en echo’s om te bepalen waar je je op de trap bevindt.

Oefen met begeleiding

Als je je onzeker voelt over het traplopen, vraag dan om begeleiding van je partner, een vriend, familielid of professional. Oefenen met iemand die je vertrouwt, kan je zelfvertrouwen vergroten.

Minimaliseer afleiding

Concentreer je volledig op het traplopen en minimaliseer afleidingen zoals mobiele telefoons of gesprekken. Je aandacht moet gericht zijn op de treden en je veiligheid.

Contrasterende markeringen

Indien mogelijk, kan je contrasterende kleuren of markeringen op de rand van elke trede plaatsen. Zo is het makkelijker om de traptredes te onderscheiden en is het traplopen eenvoudiger.

Vraag om hulp

Aarzel niet om hulp te vragen als je je niet op je gemak voelt bij het traplopen. Mensen om je heen zijn vaak bereid om te helpen en je de nodige ondersteuning te bieden.

Oefen in vertrouwde omgeving

Begin met oefenen op trappen in je eigen huis of in een omgeving waar je je comfortabel voelt. Dit helpt je om vertrouwd te raken met het traplopen.

Gebruik mobiliteitshulpmiddelen

Als het traplopen te uitdagend is of je zicht te slecht of afwezig is, gebruik dan mobiliteitshulpmiddelen zoals een witte stok om je veiligheid te vergroten.

De roltrap vinden

Luister naar omgevingsgeluiden

Roltrappen genereren vaak een karakteristiek geluid. Luister naar het zoemende geluid van de motor of het bewegende mechanisme. Als je dit hoort, ben je waarschijnlijk in de buurt van een roltrap.

Vraag om informatie

Als je niet zeker weet of er een roltrap in de buurt is, aarzel dan niet om iemand in de omgeving te vragen. Mensen zijn meestal bereid om te helpen en kunnen je vertellen waar de dichtstbijzijnde roltrap is.

Gebruik tactiele markeringen

In sommige openbare gebouwen zijn er tactiele markeringen of voelbare strips die je naar roltrappen leiden. Deze kunnen een andere textuur hebben dan de vloer om je heen.

Voel de grond en leuningen

Terwijl je langzaam door de omgeving beweegt, gebruik je je tastzin om de grond en leuningen te verkennen. Als je een lichte helling voelt of de leuning ophoudt, kan dit aangeven dat je bij een roltrap bent.

Let op de beweging van mensen

Let op hoe mensen zich bewegen in de omgeving. Als je merkt dat mensen vooruitgaan zonder te lopen of als je de geluiden van mensen die op een roltrap stappen hoort, is dat een goede aanwijzing.

Gebruik hulpmiddelen

Als je een witte stok gebruikt, kan je hiermee obstakels en veranderingen in de omgeving opsporen, waaronder roltrappen.

Een blindengeleidehond mag meestal geen roltrap nemen omdat roltrappen bepaalde risico’s met zich meebrengen die de veiligheid van zowel de hond als de persoon met een visuele beperking in gevaar kunnen brengen. Enkele redenen waarom blindengeleidehonden over het algemeen niet op roltrappen mogen lopen, zijn:

Veiligheidsrisico’s: Roltrappen hebben bewegende treden die gevaarlijk kunnen zijn voor een hond. Er is een risico dat de hond vast komt te zitten tussen de treden of dat zijn pootjes bekneld raken.
Onvoorspelbare bewegingen: Roltrappen hebben onvoorspelbare bewegingen, waaronder versnelling en vertraging, die de hond kan verstoren of verontrusten.
Geluids- en trillingsoverlast: Roltrappen kunnen luidruchtig zijn en trillingen veroorzaken, wat stressvol kan zijn voor de hond en mogelijk zijn concentratie kan verstoren.
Beperkte ruimte: Roltrappen hebben vaak een beperkte ruimte, wat kan leiden tot ongemak voor de hond en de mogelijkheid van een onveilige situatie.

Een visueel gehandicapte persoon met blindengeleidehond vraagt best aan de hond en/of andere mensen of er een lift beschikbaar is om veilig gebruik te maken van de faciliteit.

Een geleidehond mag nooit een roltrap nemen

Zoek visuele aanwijzingen (indien van toepassing)

Als je nog wat restvisus hebt, kan je zoeken naar visuele aanwijzingen zoals bordjes of pijlen die naar de roltrap wijzen. Let op veranderingen in de vloer, zoals een glanzend of glad oppervlak, wat kan duiden op een roltrap.

Vraag om assistentie

In sommige gevallen kan het nuttig zijn om iemand te vragen om je te begeleiden naar de roltrap. Dit kan je partner, een vriend, familielid of medewerker van de locatie zijn.

De roltrap nemen

Luister naar omgevingsgeluiden

Luister naar het geluid van de roltrap om te bepalen of deze in beweging is. Je kunt het zoemende geluid van de motor of het bewegende mechanisme horen. Dit helpt je om te weten of de roltrap klaar is voor gebruik.

Voel de leuning

Loop rustig naar de roltrap toe en gebruik de leuning om je evenwicht te bewaren. Voel of de leuning vastzit en beweegbaar is. Dit geeft je een indicatie van de richting en beweging van de roltrap.

Voel de rand van de treden

Met je voet tast je voorzichtig de rand van de trede af voordat je erop stapt. Dit helpt je om de juiste positie en oriëntatie te vinden voordat je de trede opgaat.

Let op je stap

Als je eenmaal op de roltrap staat, let dan goed op de beweging van de treden. Houd je voeten in het midden van de trede en zorg ervoor dat je voeten recht vooruit staan. Dit helpt je evenwicht te bewaren terwijl je omhoog of omlaag gaat.

Gebruik je handen en leuning

Houd een hand aan de leuning en gebruik je andere hand om eventuele obstakels of veranderingen in de omgeving te verkennen. Dit kan je helpen om je positie en beweging op de roltrap te begrijpen.

Neem de tijd

Neem de roltrap in een rustig en gelijkmatig tempo. Gebruik de leuning en je tastzin om je comfortabel en veilig te voelen tijdens het bewegen.

Let op het einde van de roltrap

Als je bijna het einde van de roltrap nadert, luister dan naar het geluid van de treden om te weten wanneer je de laatste trede bereikt. Voel met je voet voorzichtig naar de rand van de laatste trede om te weten dat je veilig kunt afstappen.

Zorg voor ruimte

Zodra je van de roltrap afstapt, moet je er voor zorgen dat je voldoende ruimte hebt om veilig op de vloer te stappen zonder te struikelen.

Blijf bewust van je omgeving

Terwijl je de roltrap neemt, blijf je je letten op de mensen en eventuele obstakels rond jou. Hierdoor komen jij en anderen niet in gevaar.

Oefen en bouw vertrouwen op

Het kan tijd kosten om comfortabel te worden met het nemen van een roltrap. Oefen in veilige omgevingen en bouw geleidelijk aan je zelfvertrouwen op.

Blinden en slechtzienden begeleiden bij het traplopen

Keuze tussen Roltrap en gewone trap

Wanneer er zowel een roltrap als een gewone trap beschikbaar is, is het van het grootste belang om visueel beperkte personen de keuze te bieden tussen de twee opties. Hier zijn enkele overwegingen:

Roltrap of gewone trap: Het is nuttig om te weten dat mensen met een blindengeleidehond vaak de voorkeur geven aan gewone trappen boven roltrappen, omdat roltrappen voor hun viervoetige metgezellen ongemakkelijk kunnen zijn. Bied de persoon de mogelijkheid om te kiezen welke trap ze willen gebruiken, rekening houdend met deze voorkeur.

Voorbereiding bij de trap

Het begint allemaal met een goede voorbereiding. Hier zijn enkele stappen om rekening mee te houden:

Pauze bij de trap: Wanneer je bij een trap komt, stop dan even om de persoon te informeren dat er een trap is. Vertel duidelijk of de trap omhoog of omlaag gaat.
Neem de eerste trede: Om de persoon met een visuele beperking te begeleiden, neem je zelf de eerste trede, zodat ze weten waar ze moeten beginnen.

Treden tellen vermijden

Het is belangrijk om te voorkomen dat je het exacte aantal treden noemt, zoals “2, 10 of 20 treden”. Een foutieve telling kan verwarring veroorzaken en het risico op struikelen of vallen vergroten.

Persoonlijke begeleidingsvoorkeuren

Elke persoon is uniek, en hun voorkeuren voor begeleiding kunnen variëren. Vraag de visueel beperkte persoon wat voor hen het prettigst is:

Vasthouden of volgen: Wil de persoon de ziende persoon vasthouden bij de arm of schouder? Of geven ze er de voorkeur aan dat de ziende persoon voorop loopt en de bewegingen van de trap aangeeft?

Gebruik van de trapleuning

De trapleuning kan een waardevol hulpmiddel zijn. Hier zijn enkele benaderingen:

Begeleid naar de leuning: Je kunt de hand van de persoon voorzichtig naar de leuning brengen als ze deze willen gebruiken.
Uitleggen van de leuninglocatie: Als alternatief kun je duidelijk uitleggen waar de leuning zich bevindt ten opzichte van de persoon.

Loop aan de kant van de leuning

Bij het lopen op de trap is het vaak handig om aan de kant van de leuning te blijven. Dit biedt tastbare begeleiding en extra veiligheid.

Brede trappen en witte stok

Bij brede trappen kan naast elkaar lopen een optie zijn, hoewel brede trappen met weinig of geen tegenverkeer zeldzaam zijn. Sommige blinde en slechtziende personen geven er de voorkeur aan hun witte stok te gebruiken tijdens het traplopen, zodat ze de hoogte en diepte van de treden kunnen waarnemen.

Zelfstandigheid aanmoedigen

Moedig visueel gehandicapte personen aan om zoveel mogelijk zelf te doen wat ze kunnen en willen. Moedig hen aan om met hun voet of stok de rand van de eerste trede te zoeken, waardoor ze zich zelfstandiger voelen.

Gerichte instructies

Als ziende persoon is het belangrijk om duidelijke instructies te geven over de aard van de trap:

Soort trap: Vertel of het een rechte trap is of dat deze een bocht naar links of rechts maakt.
Overloopjes: Wijs op eventuele overloopjes op de trap.
Leuning: Informeer of de leuning al dan niet doorlopend is.

Houd Rechts op de trap

Probeer zoveel mogelijk de rechterkant van de trap aan te houden, zodat je niet tegen de stroom van andere mensen ingaat.

Veilige voetplaatsing en stokgebruik

Een goede voetplaatsing is essentieel voor veiligheid. Als een stok wordt gebruikt, dan houdt de persoon deze verticaal voor zich om de volgende trede te voelen en zich te oriënteren.

Stop bij niveauverschillen

Als begeleider is het belangrijk om te stoppen bij elk niveauverschil. Loop samen naar boven of naar beneden en zorg ervoor dat je altijd één trede voor de persoon met een visuele beperking blijft.

Herken obstakels

Houd rekening met eventuele obstakels of onregelmatigheden op de trap, zoals losse treden of obstakels op de trap. Waarschuw de persoon op tijd voor deze obstakels.

Waarschuwen bij het einde van de trap

Vergeet tot slot niet om de persoon met een visuele beperking te waarschuwen wanneer de trap eindigt, zodat ze veilig kunnen stoppen en hun reis kunnen vervolgen met vertrouwen en veiligheid als prioriteit.

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 24 maart 2024 – 14:21

Mobiliteit