Obstakeldetectie door blinden en slechtzienden

Obstakels vermijden is voor blinden en slechtzienden vaak een uitdaging. Dankzij allerlei hulpmiddelen en ondersteuning kunnen ze zich echter veilig en zelfstandig verplaatsen.

Inhoudsopgave

1 Belang van obstakeldetectie
2 Uitdagingen en problemen
3 Aanpassingen, Hulpmiddelen en Oplossingen
4 Ondersteuning en hulp in België en Nederland
5 Tips voor blinden en slechtzienden
6 Meer informatie

Belang van obstakeldetectie

Dankzij obstakeldetectie kunnen blinden en slechtzienden met vertrouwen in zowel vertrouwde als nieuwe omgevingen verplaatsen. Vroegtijdig obstakels detecteren voorkomt gevaarlijke situaties en ongelukken. Obstakeldetectie draagt tevens bij aan hun sociale inclusie doordat mensen met een visuele beperking zich vrijer kunnen bewegen en actief kunnen deelnemen aan de samenleving.

Uitdagingen en problemen

Het navigeren als persoon met een visuele beperking brengt tal van uitdagingen met zich mee. Enkele van deze uitdagingen zijn:

Beperkt of geen zichtveld: Slechtziende personen hebben vaak een beperkt zichtveld, waardoor ze obstakels in hun omgeving niet op tijd kunnen waarnemen. Blinden zien obstakels in hun omgeving niet.
Onvoorspelbare omgevingen: Nieuwe en onbekende omgevingen kunnen verwarrend zijn en het moeilijk maken om obstakels te anticiperen.
Variabele obstakelhoogtes: Obstakels kunnen zich op verschillende hoogtes bevinden, van stoepen tot laaghangende takken, waardoor het alstig is deze te detecteren.
Onduidelijke geluidsaanwijzingen: Geluiden zijn belangrijk voor het opsporen van obstakels, maar in lawaaierige omgevingen wordt dit bemoeilijkt.

Aanpassingen, Hulpmiddelen en Oplossingen

Gelukkig zijn er diverse aanpassingen, hulpmiddelen en oplossingen die blinden en slechtzienden kunnen ondersteunen bij obstakeldetectie:

Witte stok

Kenmerken:
- De witte stok is een lange, dunne stok met een herkenbaar witte kleur en rode markeringen.
- Gebruikt voor tastend verkennen van de omgeving en het detecteren van obstakels door ermee te tikken.
- Een universeel herkend symbool van visuele beperking.
Voordelen:
- Eenvoudig en effectief hulpmiddel om obstakels in de directe omgeving te detecteren.
- Signaleert aan anderen dat de persoon een visuele beperking heeft.
Nadelen:
- Beperkt tot het detecteren van directe obstakels op grondniveau.
- Vereist fysiek contact met het obstakel.
Tips, Adviezen en Aandachtspunten:
- Leer de juiste technieken voor het hanteren van de witte stok, zoals het tikken om obstakels te lokaliseren.
- Oefen in verschillende omgevingen om vertrouwd te raken met de feedback van de stok.

Blindengeleidehond

Kenmerken:
- Opgeleide honden die blinden en slechtzienden begeleiden en helpen bij navigatie en obstakeldetectie.
- Kunnen obstakels herkennen, veilige routes kiezen en commando’s opvolgen.
- Bieden emotionele steun en vergroten het gevoel van zelfvertrouwen en onafhankelijkheid.
Voordelen:
- Bieden een hoge mate van mobiliteit en autonomie in diverse omgevingen.
- Verbeteren de kwaliteit van leven en bevorderen sociale interactie.
Nadelen:
- Vereisen intensieve training en zorg.
- Beperkte beschikbaarheid en wachttijden voor het verkrijgen van een geleidehond.
Tips, Adviezen en Aandachtspunten:
- Volg en onderhoud de vereiste training om goed te kunnen samenwerken met de geleidehond.
- Onderhoud een goede relatie en zorg voor de gezondheid van de hond.

Geleidehond

Slimme brillen

Technologieën zoals slimme bril kunnen objecten en obstakels herkennen door middel van camera’s en kunstmatige intelligentie. Deze brillen kunnen realtime informatie geven over wat er voor de gebruiker staat, waardoor ze obstakels gemakkelijker kunnen vermijden.

Voorbeeld: OrCam My Eye
Kenmerken:
- Draagbare slimme bril met ingebouwde camera en kunstmatige intelligentie.
- Kan tekst, objecten en gezichten herkennen en beschrijven aan de gebruiker.
- Geeft realtime auditieve feedback over wat er voor de gebruiker staat.
Voordelen:
- Biedt gedetailleerde informatie over objecten en obstakels in de omgeving.
- Kan helpen bij het herkennen van specifieke objecten zoals verkeersborden en deuren.
- Eenvoudige en handsfree bediening.
Nadelen:
- Relatief duur in vergelijking met andere hulpmiddelen.
- Vereist opladen en regelmatige software-updates.
Tips, Adviezen en Aandachtspunten:
- Leer de bediening van de bril goed kennen, inclusief de stemopdrachten.
- Houd rekening met de batterijduur, vooral bij langdurig gebruik.

Slimme stokken en ultrasone apparaten

Draagbare apparaten met ultrasone sensoren kunnen obstakels detecteren en de gebruiker waarschuwen door middel van geluidssignalen of trillingen. Deze apparaten zenden geluidsgolven uit en meten hoe lang het duurt voordat de echo terugkeert om de afstand tot een obstakel te berekenen.

Voorbeeld: UltraCane
Kenmerken:
- Draagbaar apparaat met ultrasone sensoren die geluidsgolven uitzenden en de terugkerende echo meten.
- Geeft feedback aan de gebruiker via geluidssignalen, trillingen of auditieve aanwijzingen.
- Meet de afstand tot obstakels om de gebruiker te waarschuwen voor naderende hindernissen.
Voordelen:
- Helpt gebruikers om nauwkeurig afstanden tot obstakels te schatten.
- Kan obstakels detecteren op verschillende hoogtes en in verschillende omgevingen.
- Draagbaar en compact voor dagelijks gebruik.
Nadelen:
- Kan mogelijk complex zijn om te leren en te gebruiken.
- Afhankelijk van geluid of trillingen voor feedback, wat mogelijk in luidruchtige omgevingen minder effectief kan zijn.
Tips, Adviezen en Aandachtspunten:
- Neem de tijd om vertrouwd te raken met het gebruik van het apparaat en de verschillende feedbacksignalen.
- Oefen in verschillende omgevingen om te begrijpen hoe het apparaat reageert op verschillende soorten obstakels.

Voorbeeld: We Walk
Kenmerken: De We Walk is een slimme taststok met ingebouwde navigatie en hoogte-obstakeldetectie. Met deze taststok kunnen blinden en slechtzienden veilig verplaatsen.
Voordelen:
- Je kunt je eigen taststok op de We Walk installeren, maar het handvat moet worden verwijderd om dit te doen.
Nadelen:
- De We Walk-taststok kan niet goed tegen regen.
- Het gebruik van de taststok met handschoenen, zelfs met touchscreen-handschoenen, is niet mogelijk.
- De stok zelf is vrij zwaar, wat merkbaar is bij het uitsteken van de taststok, bijvoorbeeld tijdens het oversteken van de straat.
Hoogte-obstakeldetectie:

- De We Walk detecteert obstakels boven borsthoogte met behulp van een ultrasone sensor en waarschuwt de gebruiker door trillingen.
- Je kunt de detectieafstand zelf instellen op de app, maar in de praktijk kan dit leiden tot valse informatie als de bundel breed staat ingesteld.
- Het aanpassen van de bundel kan van invloed zijn op de gevoeligheid van de hoogtedetectie.
Navigatie:
- De We Walk maakt gebruik van Google Maps voor navigatie.
- De navigatie-aanwijzingen worden via de taststok doorgegeven aan de gebruiker.
- Het geluid van de navigatie-aanwijzingen is mogelijk moeilijk te horen vanwege omgevingsgeluid en geluiden van de taststok zelf.
- De app geeft aanwijzingen voor de route, maar er is geen startrichting aangegeven.
- Als je afwijkt van de route, wordt de te lopen afstand tot de volgende aanwijzing berekend. De app berekent echter geen alternatieve routes.
App:
- De We Walk-app kan worden gekoppeld aan de taststok en biedt verschillende functies, zoals het aanpassen van de visuele weergave en het bedienen met VoiceOver.
- De app kan busstops en bushaltes in de buurt weergeven, maar het starten van navigatie naar de bushalte is niet mogelijk via de app.

Voorbeeld: I-Cane Mobilo
Kenmerken:
- Obstakeldetectie: De I-Cane Mobilo is voorzien van een obstakeldetectiesysteem dat obstakels boven borsthoogte kan detecteren en de gebruiker kan waarschuwen.
- Navigatie: De taststok heeft een ingebouwd navigatiesysteem waarmee gebruikers stapsgewijze aanwijzingen kunnen ontvangen tijdens het lopen.
- Voelpijl: De voelpijl biedt tastbare informatie over de te volgen richting en route, en waarschuwt voor obstakels in het pad.
- Comfy Wheel®: Dit is een speciaal wiel dat is ontworpen voor optimaal contact met het looppad, wat zorgt voor een comfortabelere en soepelere loopervaring.
- Opvouwbaar: De taststok is opvouwbaar voor gemakkelijk transport en opslag.
- Ingebouwde GPS/Glonass-antenne: Hiermee kan de taststok nauwkeurige locatie-informatie ontvangen voor navigatie.
- Bluetooth-verbinding met iPhone: De I-Cane Mobilo kan worden gekoppeld aan een iPhone via Bluetooth om navigatie-instructies en andere informatie te ontvangen.
- Indicatieleds en micro USB-oplader: De taststok heeft indicatielampjes om de oplaadstatus en de status van de stok aan te geven. Het opladen gebeurt via een micro USB-oplader met magnetische koppeling.
Voordelen:
- Biedt obstakeldetectie en navigatie om de veiligheid en onafhankelijkheid van blinden en slechtzienden te vergroten.
- De voelpijl en het Comfy Wheel® verbeteren het oriëntatiegevoel en het loopcomfort.
- Bluetooth-koppeling met iPhone biedt handsfree navigatie en instructies.
- Opvouwbaar ontwerp voor eenvoudig transport en opslag.
Nadelen:
- Het systeem kan afhankelijk zijn van technologie en mogelijk gevoelig zijn voor storingen.
- Het gebruik van een app en Bluetooth-verbinding kan training en technische kennis vereisen.
- De prijs kan hoger zijn dan traditionele taststokken.

Voorbeeld: Rango
Kenmerken:
- De Rango is geen taststok op zich, maar een elektronisch apparaat dat aan een taststok kan worden bevestigd om hoogte-obstakels waar te nemen en kan worden gebruikt in combinatie met de Wizigo-navigatieapp. Hier zijn de belangrijkste eigenschappen en bevindingen van de Rango:
- De Rango weegt 107 gram.
Voordelen:
- Het apparaat is schok- en waterbestendig en kan op elke taststok worden bevestigd.
- De Rango kan worden verbonden met de Wizigo-navigatieapp.
Nadelen:
- Bevestiging van de Rango aan de taststok kan enigszins lastig zijn.
- De hoogte-obstakeldetectie van de Rango wordt soms als onbetrouwbaar ervaren, met traag reagerende sensoren en valse informatie.

Navigatie:
- De Rango kan worden gebruikt met de Wizigo-navigatieapp.
- De app geeft duidelijke aanwijzingen voor de route, maar er kunnen taalbarrières optreden als de app alleen in het Frans beschikbaar is.
- De app biedt geluidssignalen voor verschillende soorten informatie tijdens het navigeren.

Mobiele apps

Verschillende mobiele apps gebruiken de smartphonecamera om de omgeving te scannen en obstakels te detecteren. Deze object- en obstakelherkenningsapps kunnen zowel trillingen als geluiden geven om de gebruiker te waarschuwen.

Voorbeeld: Be My Eyes
Kenmerken:
- Be My Eyes is een mobiele app die vrijwilligers koppelt aan blinde en slechtziende gebruikers via video-oproepen.
- Vrijwilligers kunnen via de camera van de gebruiker meekijken en hulp bieden bij het herkennen van objecten en obstakels.
Voordelen:
- Biedt real-time visuele ondersteuning door vrijwilligers.
- Kan helpen bij het snel herkennen van dagelijkse objecten en obstakels.
- Gratis te downloaden en te gebruiken.
Nadelen:
- Afhankelijk van de beschikbaarheid van vrijwilligers.
- Vereist een stabiele internetverbinding.
Tips, Adviezen en Aandachtspunten:
- Gebruik de app als aanvulling op andere hulpmiddelen voor een bredere ondersteuning.
- Zorg voor een goede camerapositie om vrijwilligers te helpen objecten duidelijk te herkennen.

Ondersteuning en hulp in België en Nederland

Verschillende organisaties in België en Nederland bieden hulpmiddelen, ondersteuning en hulp aan blinden en slechtzienden op het gebied van obstakeldetectie:

Tips voor blinden en slechtzienden

Oriëntatie- en mobiliteitstraining

Oriëntatie en mobiliteitstraining vormt de basis voor het succesvol navigeren en veilig vermijden van obstakels voor personen met een visuele beperking. Deze trainingen worden verzorgd door professionele instructeurs en omvatten een breed scala aan technieken en vaardigheden, zoals het gebruik van de witte stok, ruimtelijk bewustzijn en het begrijpen van verkeersgeluiden. Tijdens deze trainingen leren blinden en slechtzienden niet alleen hoe ze obstakels moeten vermijden, maar ook hoe ze zelfverzekerd en onafhankelijk door verschillende omgevingen kunnen bewegen.

Luister naar geluiden

Omgevingsgeluiden geven mogelijk belangrijke aanwijzingen. Leer om te luisteren naar geluiden zoals voetstappen naderende voetgangers, verkeersgeluiden, het ruisen van bomen en andere geluiden die kunnen duiden op de aanwezigheid van obstakels. Wanneer je geluiden kan interpreteren en lokaliseren, is het eenvoudiger om potentieel gevaarlijke situaties te vermijden of voorkomen.

Gebruik hulpmiddelen

Moderne technologieën hebben de wereld van obstakeldetectie voor blinden en slechtzienden aanzienlijk verbeterd. Er zijn diverse hulpmiddelen en apparaten beschikbaar die kunnen helpen bij het nauwkeurig herkennen van obstakels:

Vraag om hulp

Hulp vragen is geen teken van zwakte, is juist slim en duidt op een groot zelfbewustzijn. Wanneer je een onbekende of complexe omgeving betreedt, aarzel dan niet om hulp te vragen aan voorbijgangers, medewerkers of vrienden. Mensen zijn vaak bereid om te helpen. Op die manier kan je mogelijke gevaren vermijden.

Meer informatie

Bronnen:

Slimme stokken – We Walk en Rango uitgeprobeerd, https://kennisportaal.visio.org/nl-nl/documenten/slimme-stokken-%E2%80%93-we-walk-en-rango-uitgeprobeerd

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 24 maart 2024 – 17:40

Mobiliteit