Kleurgebruik en kleurencombinaties voor slechtzienden en blinden

Kleuren spelen een grote rol in hoe we de wereld waarnemen. Voor mensen die slechtziend zijn of helemaal niets zien, is het belangrijk dat kleuren en contrasten op een doordachte manier worden toegepast. Bij slechtzienden kan het juiste kleurgebruik de leesbaarheid verbeteren, objecten beter herkenbaar maken en visuele vermoeidheid verminderen.

Bij blinde personen gaat het er vooral om dat visuele informatie óók in een andere vorm wordt aangeboden, zoals duidelijke tekstbeschrijvingen, voelbare signalen of geluid. Kleur is dan geen hulpmiddel, maar aanvullende alternatieve communicatie wél.

Dit geldt voor veel meer dan alleen drukwerk en digitale schermen: ook bij kleding, interieur, verlichting, bewegwijzering en veiligheidssignalering speelt kleurgebruik een rol in toegankelijkheid.

Kleuren en contrast in teksten en documenten

Voor slechtzienden is een hoog contrast tussen tekst en achtergrond essentieel. Donkere letters op een lichte achtergrond – bijvoorbeeld zwart op wit, crème of zachtgeel – zijn vaak het prettigst. Vermijd combinaties met weinig contrast, zoals lichtgrijs op wit, rood op groen of pastel op pastel, omdat deze het lezen vermoeiender maken.

Blinden hebben geen voordeel aan kleur of contrast. Daarom moet alle visuele informatie in teksten, tabellen of grafieken ook in woorden beschikbaar zijn. Beschrijf trends, cijfers of verbanden in gewone tekst, zodat een schermuitleesprogramma (screenreader) dezelfde informatie kan overbrengen.

Drukke achtergronden, patronen of watermerken kunnen het contrast verminderen. Houd de achtergrond rustig en zorg voor voldoende witruimte om de leesbaarheid te verbeteren.

Kleurencirkel

Kleurencirkel

Digitale media en kleurgebruik

Op schermen kunnen kleuren anders overkomen dan in print. Test daarom digitale documenten en websites op voldoende contrast én op bruikbaarheid zonder kleur. Maak versies die ook goed werken in grijstinten.

Bied altijd alternatieven naast kleur, zoals kaders, duidelijke iconen en tekstlabels. Zorg voor lettertypes die goed leesbaar zijn en bied indien mogelijk een hoogcontrastmodus. Controleer je kleurkeuzes met tools die aangeven of ze voldoen aan de WCAG-richtlijnen voor kleurcontrast.

Voor blinde gebruikers is het cruciaal dat alle informatie in afbeeldingen, grafieken of iconen wordt beschreven in alt-tekst of in de lopende tekst zelf. Zonder zo’n beschrijving is de inhoud voor hen ontoegankelijk.

Kleding en kleuren

Voor slechtzienden kan kleding met duidelijke kleurcontrasten het kiezen en combineren makkelijker maken. Denk aan een donkere broek met een lichte trui in plaats van kledingstukken met weinig kleurverschil.

Blinden hebben hier baat bij wanneer kleding wordt voorzien van labels in braille, voelbare markeringen of slimme tags die kleurinformatie via spraak weergeven. Vermijd drukke patronen die verwarrend kunnen zijn en kies liever voor effen stoffen met goed onderscheid in kleur of textuur.

Kleuren in huis en verlichting

Contrast in het interieur helpt bij oriëntatie en veiligheid. Een lichte muur met een donkere deurpost of een contrasterende traprand maakt het makkelijker voor slechtzienden om objecten te herkennen.

Voor blinden is het vooral belangrijk dat ruimten logisch en veilig zijn ingericht, met duidelijke tastbare aanwijzingen.

Goede verlichting helpt om kleuren beter te onderscheiden en details zichtbaar te maken, zonder te verblinden. Natuurlijk licht werkt vaak prettig, maar zacht, egaal kunstlicht zonder harde schaduwen is ook geschikt.

Veiligheidssignalering en kleuren

Waarschuwingsborden, nooduitgangen en andere signalen moeten voor slechtzienden een hoog contrast hebben, bijvoorbeeld witte letters op een felgekleurde achtergrond. Vermijd rood op groen of andere slecht zichtbare combinaties.

Voor blinden moeten zulke signalen altijd aangevuld worden met duidelijke vormen, voelbare markeringen of geluidssignalen, zodat ze ook zonder zicht te begrijpen zijn.

Praktische tips voor kleuren en toegankelijkheid

  • Gebruik altijd voldoende contrast en test dit met hulpmiddelen.

  • Zet kleur nooit in als enige communicatiemiddel; voeg tekst, patronen of vormen toe.

  • Vermijd kleurcombinaties die vaak slecht zichtbaar zijn, zoals rood en groen.

  • Houd kleurgebruik rustig en consequent.

  • Test websites, apps en documenten op bruikbaarheid zonder kleur.

  • Zorg voor alternatieve beschrijvingen bij alle visuele informatie.

  • Combineer kleur en contrast met goede verlichting en een logische indeling.

Met deze aanpak wordt kleurgebruik niet alleen een visuele keuze, maar een hulpmiddel dat informatie voor iedereen toegankelijker maakt – of iemand nu slechtziend, blind of goedziend is.

Zwart logo van persoon met witte stok op een witte achtergrond

Zwart logo van persoon met witte stok op een witte achtergrond

Meer informatie

Bronnen

Deel dit:
Delen
Advertenties

  1. Kleurgebruik en kleurencombinaties voor slechtzienden en blinden10-08-2025 03:08:51
  2. Tips om je te oriënteren in extreem stille omgevingen als je blind of slechtziend bent29-07-2025 05:07:24
  3. Vooroordelen over de witte stok21-06-2025 12:06:47
  4. Gebruik van de witte stok: Zo verschillend als de gebruikers zelf21-06-2025 06:06:43
  5. Richtingsgevoel als je blind of slechtziend bent31-05-2025 12:05:36
  6. Zelfstandig de straat op blijven gaan, ook als je angstig bent door blind- of slechtziendheid30-05-2025 03:05:33
  7. Assistentie vragen bij de NMBS (België) en de NS (Nederland)06-11-2024 06:11:48
  8. Receptie of balie vinden in onbekende gebouwen als je blind of slechtziend bent30-05-2024 07:05:54
  9. Ruimtelijk bewustzijn bij blinde en slechtziende personen23-05-2024 11:05:27
  10. Invloed van wind op mobiliteit en oriëntatie bij blinden en slechtzienden20-05-2024 01:05:35
  11. De trein nemen als je blind of slechtziend bent17-04-2024 03:04:31
  12. Reacties van anderen op gebruik van witte stok04-04-2024 03:04:18
  13. Zich verplaatsen en oriënteren in onbekende omgevingen als je blind of slechtziend bent24-03-2024 07:03:11
  14. Zich verplaatsen en oriënteren in drukke omgevingen als je blind of slechtziend bent17-03-2024 08:03:39
  15. Blind of slechtziend: Navigatieproblemen in (medische) wachtkamers01-01-2024 04:01:46
  16. Blind of slechtziend: Hoe vind je een lege zitplaats in het (drukke) openbaar vervoer?13-12-2023 08:12:32
  17. Natuurlijke looplijnen voor blinden en slechtzienden02-12-2023 01:12:28
  18. Hoe vind je als blinde of slechtziende een toilet op onbekend terrein?29-11-2023 07:11:16
  19. Blind of slechtziend: Hoe gebruik je een GPS-app als er meerdere straten naar links of rechts zijn?25-11-2023 05:11:34
  20. Waarom kijken blinden en slechtzienden naar links en rechts wanneer ze een straat willen oversteken?18-11-2023 11:11:43
  21. Blind of slechtziend: Obstakels kunnen voelen zonder deze aan te raken18-11-2023 07:11:40
  22. Blind en slechtziend en stoepen (trottoirs)14-11-2023 07:11:02
  23. Moeilijke oriëntatieplaatsen voor blinden en slechtzienden13-11-2023 05:11:51
  24. Onlogisch geplaatste geleidelijnen voor blinden en slechtzienden12-11-2023 05:11:39
  25. Looproutes voor blinden en slechtzienden12-11-2023 02:11:49
  26. Blind of slechtziend: Hoe kan je je oriënteren in een nieuw schoolgebouw?10-11-2023 12:11:22
  27. Hoe kunnen blinden en slechtzienden zich in een gebouw oriënteren?09-11-2023 07:11:52
  28. Roltrap nemen als je blind of slechtziend bent09-11-2023 06:11:48
  29. Zebrapaden vinden en oversteken als je blind of slechtziend bent07-11-2023 08:11:38
  30. Mentale kaarten voor blinden en slechtzienden voor het lopen van routes06-11-2023 05:11:03
  31. Geluidsinterpretatie in het verkeer voor blinden en slechtzienden03-11-2023 04:11:22
  32. Impact van sneeuw op blinden en slechtzienden26-10-2023 04:10:53
  33. Hoe kan je een vuilnisbak vinden als je blind of slechtziend bent?18-10-2023 02:10:33
  34. Hoogteobstakels: Hoe gaan blinden en slechtzienden hiermee om?18-10-2023 02:10:22
  35. Blind of slechtziend: Zich oriënteren in een winkelcentrum16-10-2023 04:10:34
  36. Hoe kunnen blinden en slechtzienden veilig de straat oversteken?16-10-2023 12:10:37
  37. Zichtbaar en herkenbaar zijn in het verkeer als je blind of slechtziend bent14-10-2023 04:10:05
  38. Tips voor buschauffeurs en blinde en slechtziende reizigers10-10-2023 05:10:40
  39. Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald. Wat kan ik doen?08-10-2023 05:10:18
  40. Blind of slechtziend: Omgaan met deelsteps, elektrische fietsen en elektrische voertuigen27-09-2023 11:09:38
  41. Invloed van weerseizoenen op de mobiliteit van blinden en slechtzienden21-09-2023 06:09:34
  42. Niet (meer) mogen of kunnen autorijden als je slechtziend of blind bent of wordt21-09-2023 12:09:48
  43. Afstand inschatten als je blind of slechtziend bent21-09-2023 07:09:36
  44. Achtergrondlawaai en de mobiliteit van blinden, slechtzienden en doofblinden20-09-2023 05:09:06
  45. Je weg vinden in een onbekende winkel als je blind of slechtziend bent14-09-2023 03:09:50
  46. Het belang van schone geleidelijnen voor blinde en slechtziende personen13-09-2023 07:09:01
  47. Oriëntatie- en mobiliteitstraining voor blinden en slechtzienden09-09-2023 02:09:32
  48. Hoe weet je wanneer je moet uitstappen (bus, trein, tram, metro) als je blind of slechtziend bent?05-09-2023 07:09:14
  49. Zich veilig verplaatsen in de winter als je blind of slechtziend bent01-09-2023 05:09:54
  50. Oriëntatie- en herkenningspunten voor blinden en slechtzienden01-09-2023 01:09:43
  51. Lift nemen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 06:08:05
  52. Trappen en roltrappen vinden en nemen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 02:08:49
  53. Oriëntatie- en navigatieproblemen bij blinden en slechtzienden29-08-2023 06:08:26
  54. Openbaar vervoer en tips voor begeleiders als je blind of slechtziend bent27-08-2023 07:08:26
  55. Slimme witte stokken voor blinden en slechtzienden27-08-2023 07:08:09
  56. Rateltikker aan verkeerslicht voor blinden en slechtzienden26-08-2023 06:08:19
  57. Plaats geen obstakels op de stoep en geleidelijn voor blinden en slechtzienden!25-08-2023 08:08:59
  58. Weigerachtigheid ten opzichte van het gebruik van de witte stok voor blinden en slechtzienden22-08-2023 04:08:42
  59. Obstakeldetectie door blinden en slechtzienden21-08-2023 05:08:02
  60. Mobiliteitshulpmiddelen voor blinden en slechtzienden19-08-2023 01:08:14
  61. Echolokalisatie (echolocatie) voor blinden en slechtzienden19-08-2023 06:08:15
  62. Witte stok voor blinden en slechtzienden18-08-2023 05:08:22
  63. Shared spaces: Problemen voor blinden en slechtzienden en inclusief ontwerp06-08-2023 10:08:44
  64. Geleidelijnen voor blinden en slechtzienden04-08-2023 06:08:46
  65. Blind of slechtziend: Nieuwe routes lopen03-08-2023 03:08:59
  66. Traject tramlijnen in Gent03-08-2023 01:08:17
  67. Voetgangers met een witte stok in het verkeer02-08-2023 02:08:31
  68. NS: Alle treinstations in Nederland07-12-2014 06:12:58
  69. Traject tram- en premetrolijnen in Antwerpen07-12-2014 06:12:44
  70. Tram- en (pre)metrolijnen in Brussel05-11-2014 09:11:15
  71. Natuurlijke en kunstmatige looplijnen (waarschuwings-, ribbel- en informatietegels) voor blinden en slechtzienden11-05-2014 03:05:41

Laatst bijgewerkt op 10 augustus 2025 – 15:39