Shared spaces: Problemen voor blinden en slechtzienden en inclusief ontwerp

Wat is een shared space?

Een shared space is een concept in stadsplanning en verkeersontwerp dat tot doel heeft de traditionele scheiding tussen voetgangers, fietsers en gemotoriseerd verkeer te verminderen, zodat alle weggebruikers de openbare ruimte op een gelijkwaardige en interactieve manier kunnen delen. In een shared space worden de gebruikelijke duidelijke scheidingen tussen wegen, trottoirs en fietspaden verwijderd of geminimaliseerd, waardoor er geen traditionele verkeersregels en -borden zijn die het verkeer leiden.

In plaats daarvan wordt de openbare ruimte opnieuw ingericht met een uniform oppervlak, zoals bestrating zonder duidelijke wegmarkeringen, om de visuele hiërarchie te verminderen. Hierdoor worden weggebruikers gedwongen om meer op elkaar te letten, te communiceren en rekening te houden met anderen. Het idee achter shared spaces is dat door de gelijkwaardige aanwezigheid van verschillende weggebruikers, mensen beter met elkaar omgaan, meer rekening houden met elkaars behoeften en veiliger en verantwoordelijker gedrag vertonen.

Shared spaces bevinden zich meestal in stedelijke gebieden waar een hoge mate van interactie tussen voetgangers, fietsers en gemotoriseerd verkeer plaatsvindt. Enkele voorbeelden van waar shared spaces te vinden zijn:

  1. Woonwijken: In woonwijken kunnen shared spaces worden gecreëerd om de leefbaarheid en veiligheid te verbeteren. Door de snelheid van het gemotoriseerde verkeer te verminderen en voetgangers en fietsers meer ruimte te geven, worden woonstraten aantrekkelijkere en veiligere omgevingen voor bewoners.
  2. Stadscentra en pleinen: Shared spaces worden vaak geïntroduceerd in stadscentra en drukke pleinen om het verkeer te vertragen en de interactie tussen voetgangers, fietsers en auto’s te bevorderen. Hierdoor worden stedelijke gebieden aantrekkelijker voor bezoekers en creëren ze levendige en bruisende openbare ruimtes.
  3. Promenades en voetgangerszones: Gedeelde voetgangersgebieden, zoals promenades en winkelstraten, kunnen worden omgevormd tot shared spaces om het gemakkelijker te maken voor mensen om te winkelen, te wandelen en te ontspannen zonder zich zorgen te maken over strikte verkeersregels.

Voordelen

Hierna staat meer informatie over de voordelen van shared spaces, die vooral van toepassing zijn op mensen die goed kunnen zien. Hoewel deze voordelen interessant zijn, is de effectiviteit en de mate van voordelen van shared spaces sterk afhankelijk van de specifieke context, het ontwerp en de implementatie. Het is van vitaal belang dat bij de ontwikkeling van shared spaces rekening wordt gehouden met de behoeften van alle weggebruikers, inclusief mensen met een visuele beperking, om ervoor te zorgen dat de voordelen opwegen tegen de mogelijke nadelen.

Verbeterde verkeersveiligheid

Shared spaces bevorderen een meer gelijkwaardige interactie tussen verschillende weggebruikers, zoals voetgangers, fietsers en automobilisten. Door het verwijderen van traditionele verkeerslichten, verkeersborden en trottoirbanden ontstaat er een omgeving waarin weggebruikers meer op elkaar moeten letten en communiceren om veilig te navigeren. Dit kan leiden tot trager rijgedrag van automobilisten, omdat ze meer rekening moeten houden met andere weggebruikers. Hierdoor kunnen de kans op ongevallen verminderen, vooral bij lagere snelheden.

Het veranderende verkeersgedrag in shared spaces kan ook bijdragen aan een vermindering van het aantal verkeersslachtoffers. In traditionele verkeersomgevingen zijn voetgangers bijvoorbeeld vaak kwetsbaar, vooral bij zebrapaden, waar automobilisten mogelijk onvoldoende aandacht besteden aan overstekende voetgangers. In een shared space moeten alle weggebruikers meer op elkaar letten, waardoor het risico op dergelijke ongevallen wordt verminderd.

Stimulatie van sociaal gedrag

Een van de opvallende kenmerken van shared spaces is het ontwerp dat mensen dichter bij elkaar brengt. Het gebrek aan duidelijke scheidingen tussen verschillende verkeersdeelnemers moedigt sociaal contact aan. Voetgangers en fietsers kunnen gemakkelijker communiceren met automobilisten en vice versa. Dit kan leiden tot een gevoel van deel uitmaken van de groep en verbondenheid in de omgeving.

Shared spaces worden vaak beschouwd als meer uitnodigende en gastvrije omgevingen, waar mensen geneigd zijn om te stoppen en te interageren met anderen. Dit kan leiden tot een vriendelijker en gastvrijer straatbeeld, waar mensen elkaar begroeting, gesprekken voeren of zelfs samen genieten van de ruimte.

Esthetisch aantrekkelijk

Traditionele verkeersomgevingen worden vaak gedomineerd door asfaltwegen, verkeerslichten en verkeersborden, wat een eerder utilitaire en steriele uitstraling kan hebben. Shared spaces worden vaak ontworpen met meer aandacht voor esthetiek en landschapsarchitectuur. Het uniforme oppervlak zonder duidelijke wegmarkeringen en de nadruk op voetgangersgebieden geven shared spaces een aantrekkelijker en harmonieuzer uiterlijk.

Door de aantrekkelijke en uitnodigende uitstraling worden shared spaces vaak beschouwd als prettigere plekken om te verblijven en te genieten van de omgeving. Dit kan meer mensen aantrekken om tijd door te brengen in de openbare ruimte, wat de sociale interactie en het gevoel van deel uit te maken van een groep verder kan bevorderen.

Nadelen en problemen met shared spaces voor blinden en slechtzienden

Shared spaces kunnen verschillende nadelen hebben en problemen geven voor mensen met een visuele handicap, vooral als de ontwerpelementen voor toegankelijkheid niet voldoende zijn geïmplementeerd. Niet alle shared spaces leiden echter tot dezelfde problemen voor mensen die blind of slechtziend zijn, en sommige van deze nadelen kunnen worden verzacht of vermeden door een goed ontwerp en de juiste implementatie van toegankelijkheidsmaatregelen. Het is van essentieel belang dat verkeersplanners, stadsontwerpers en beleidsmakers samenwerken met experts op het gebied van toegankelijkheid om ervoor te zorgen dat shared spaces voor iedereen, inclusief mensen met een visuele beperking, veilig en toegankelijk zijn.

Hier zijn enkele veelvoorkomende nadelen waar mensen met een visuele beperking mee te maken kunnen krijgen:

Gebrek aan duidelijke verkeerssignalen en -regels

In shared spaces worden traditionele verkeerssignalen en -borden vaak verminderd of zelfs geëlimineerd om de visuele hiërarchie te verminderen. Dit kan leiden tot verwarring en onzekerheid voor mensen met een visuele handicap bij het bepalen van de juiste weg en het veilig oversteken van straten.

Risico op aanrijdingen

Het ontbreken van duidelijke verkeerssignalen en -regels kan leiden tot onvoorspelbaar verkeersgedrag van andere weggebruikers, wat het risico op aanrijdingen vergroot. Mensen met een visuele beperking kunnen moeite hebben om naderende voertuigen te detecteren of om de intenties van andere weggebruikers te begrijpen.

Moeilijk detecteren van naderende voertuigen

Blinden en slechtzienden vertrouwen sterk op auditieve en tactiele signalen bij het navigeren door de omgeving. Shared spaces hebben vaak geen duidelijke scheiding tussen voetgangers en gemotoriseerd verkeer. Traditionele visuele aanwijzingen, zoals zebrapaden en verkeerslichten, zijn vaak afwezig. In shared spaces kunnen visueel beperkte personen e problemen ondervinden bij het herkennen van naderende voertuigen of het inschatten van de snelheid en richting van het verkeer, waardoor ook problemen kunnen ontstaan bij het veilig oversteken.

Belemmering van looproutes

Shared spaces kunnen druk en chaotisch zijn, vooral op drukke momenten. Hierdoor kunnen looproutes belemmerd worden door andere voetgangers, fietsen, tafels en stoelen, wat het voor mensen met een visuele beperking moeilijker maakt om ongehinderd te navigeren.

Verstoring van geleidelijnen

Geleidelijnen, die tactiele geleidepaden zijn die mensen met een visuele handicap helpen om zich te oriënteren en veilig te navigeren, kunnen in shared spaces worden verstoord of zelfs ontbreken. Dit kan leiden tot desoriëntatie en onveiligheid bij het bewegen door de omgeving.

Geleidelijn voor blinden en slechtzienden

Geleidelijn voor blinden en slechtzienden

Overstimulatie en sensuele overbelasting

Shared spaces kunnen zeer druk en lawaaiig zijn, wat voor mensen met een visuele beperking kan leiden tot overstimulatie en sensuele overbelasting. Overmatige visuele en auditieve prikkels kunnen het moeilijker maken om zich te concentreren en informatie te verwerken.

Afwezigheid van veilige rustplekken

In shared spaces kunnen rustplekken voor mensen met een visuele beperking ontbreken of beperkt zijn, waardoor ze zich ongemakkelijk kunnen voelen of zich nergens kunnen terugtrekken om te rusten of te verzamelen.

Onvoorspelbare interactie met andere weggebruikers

Shared spaces moedigen interactie tussen verschillende weggebruikers aan, maar deze interactie kan voor mensen met een visuele beperking onvoorspelbaar en soms oncomfortabel zijn. Het is mogelijk dat ze niet kunnen anticiperen op het gedrag van andere weggebruikers, wat angst en onzekerheid kan veroorzaken.

Inclusief ontwerp voor shared spaces

Inclusieve ontwerpelementen

Inclusief ontwerp voor shared spaces houdt rekening met de behoeften van alle weggebruikers, inclusief mensen met een visuele beperking, om ervoor te zorgen dat de verkeersomgeving veilig, toegankelijk en bruikbaar is voor iedereen. Hier zijn enkele gedetailleerde voorbeelden van inclusieve ontwerpelementen die voordelen kunnen bieden voor mensen met een visuele beperking:

  1. Tactiele markeringen op de grond: Tactiele markeringen zijn fysieke reliëfs die op de grond worden geplaatst om looproutes en oversteekplaatsen aan te geven. Voor mensen met een visuele beperking dienen deze markeringen als hulpmiddelen om veilige paden te volgen en veilig over te steken. Voorbeelden van tactiele markeringen zijn ribbels op de grond die de richting van het voetpad aangeven, duidelijk voelbare lijnen bij oversteekplaatsen en opvallende reliëfs om verkeersgebieden te scheiden.
  2. Akoestische signalen: Inclusieve shared spaces kunnen verkeerslichten en oversteekplaatsen uitrusten met akoestische signalen. Deze signalen maken gebruik van geluiden of gesproken instructies om mensen met een visuele beperking te helpen bij het veilig oversteken van straten. Deze signalen kunnen ook informatie geven over de verkeersfase, zoals groen of rood licht, om blinden en slechtzienden te ondersteunen bij het begrijpen van de verkeerssituatie.
  3. Beperking van gemotoriseerd verkeer: Het verminderen van het gemotoriseerde verkeer in bepaalde gebieden van de shared space kan de interactie tussen voetgangers bevorderen en het risico op ongevallen verminderen. Dit kan een positief effect hebben op mensen met een visuele beperking, omdat het hen een veiligere en minder stressvolle omgeving biedt om zich te verplaatsen.
  4. Adequate verlichting: Goede verlichting in shared spaces is van cruciaal belang voor mensen met een visuele beperking. Voldoende helderheid maakt het gemakkelijker voor hen om obstakels, voertuigen en andere weggebruikers te detecteren. Het gebruik van gelijkmatige en niet-verblindende verlichting draagt bij aan de algemene veiligheid en toegankelijkheid van de ruimte.
  5. Audiosignalen voor openbaar vervoer: Als er openbaar vervoer aanwezig is in de shared space, kunnen audiosignalen worden gebruikt om informatie te geven over het type voertuig, de bestemming en de instapmogelijkheden. Dit helpt mensen met een visuele beperking om beter geïnformeerd te zijn over het openbaar vervoer en hun reis gemakkelijker te plannen.

Het is essentieel om te benadrukken dat de effectiviteit van deze inclusieve ontwerpelementen afhankelijk is van een zorgvuldige uitvoering en naleving. Het is van cruciaal belang om samen te werken met organisaties en experts die gespecialiseerd zijn in toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking om de beste ontwerpkeuzes te maken. Door te streven naar een inclusief ontwerp kunnen shared spaces echt voordelig zijn voor mensen met een visuele beperking en ervoor zorgen dat ze veilig en vol vertrouwen kunnen deelnemen aan het verkeer en de openbare ruimte kunnen gebruiken.

Voordelen voor personen met een visuele beperking

Er kunnen enkele voordelen zijn voor mensen met een visuele beperking in inclusief ontworpen shared spaces, hoewel het ontwerp van de ruimte van cruciaal belang is om ervoor te zorgen dat deze voordelen worden gerealiseerd. Enkele potentiële voordelen zijn:

  1. Verbeterde sociaal contact: Shared spaces bevorderen vaak meer sociaal contact tussen mensen, inclusief mensen met een visuele beperking. Door een omgeving te creëren waarin mensen dichter bij elkaar komen en interactie aanmoedigen, kan het voor mensen met een visuele beperking gemakkelijker zijn om anderen te benaderen en deel te nemen aan sociale activiteiten.
  2. Geen obstakels op trottoirs: In sommige traditionele verkeersomgevingen kunnen trottoirs bezaaid zijn met verschillende obstakels, zoals borden, prullenbakken, fietsen, enz. Shared spaces hebben vaak minder obstakels op trottoirs, waardoor het voor mensen met een visuele beperking gemakkelijker is om te navigeren.
  3. Gelijkwaardige toegang tot de openbare ruimte: In goed ontworpen shared spaces is er geen sprake van segregatie tussen voetgangers en automobilisten. Dit kan mensen met een visuele beperking een gevoel van gelijkwaardigheid geven bij het gebruik van de openbare ruimte, omdat ze niet beperkt worden tot specifieke trottoirs of oversteekplaatsen.
  4. Akoestische signalen: Bij inclusieve ontwerpen van shared spaces kunnen verkeerslichten en oversteekplaatsen worden uitgerust met akoestische signalen om mensen met een visuele beperking te helpen bij het veilig oversteken van straten.

Deze voordelen kunnen echter alleen gerealiseerd worden als de shared spaces inclusief ontworpen zijn, met specifieke aandacht voor de behoeften van mensen met een visuele beperking. Het is essentieel om te zorgen voor tactiele en akoestische aanwijzingen, duidelijke looproutes en een omgeving die veilig en toegankelijk is voor iedereen, ongeacht hun visuele vermogen. Bij slecht ontworpen shared spaces kunnen mensen met een visuele beperking juist geconfronteerd worden met extra uitdagingen en risico’s bij het navigeren door de openbare ruimte. Daarom is inclusief ontwerp en aandacht voor toegankelijkheid van cruciaal belang bij het creëren van shared spaces die echt voordelig zijn voor mensen met een visuele beperking.

Meer informatie

Deel dit:
Delen
Advertenties

  1. De trein nemen als je blind of slechtziend bent17-04-2024 03:04:31
  2. Reacties van anderen op gebruik van witte stok04-04-2024 03:04:18
  3. Zich verplaatsen en oriënteren in onbekende omgevingen als je blind of slechtziend bent24-03-2024 07:03:11
  4. Zich verplaatsen en oriënteren in drukke omgevingen als je blind of slechtziend bent17-03-2024 08:03:39
  5. Blind of slechtziend: Navigatieproblemen in (medische) wachtkamers01-01-2024 04:01:46
  6. Blind of slechtziend: Hoe vind je een lege zitplaats in het (drukke) openbaar vervoer?13-12-2023 08:12:32
  7. Natuurlijke looplijnen voor blinden en slechtzienden02-12-2023 01:12:28
  8. Hoe vind je als blinde of slechtziende een toilet op onbekend terrein?29-11-2023 07:11:16
  9. Blind of slechtziend: Hoe gebruik je een GPS-app als er meerdere straten naar links of rechts zijn?25-11-2023 05:11:34
  10. Waarom kijken blinden en slechtzienden naar links en rechts wanneer ze een straat willen oversteken?18-11-2023 11:11:43
  11. Blind of slechtziend: Obstakels kunnen voelen zonder deze aan te raken18-11-2023 07:11:40
  12. Blind en slechtziend en stoepen (trottoirs)14-11-2023 07:11:02
  13. Moeilijke oriëntatieplaatsen voor blinden en slechtzienden13-11-2023 05:11:51
  14. Onlogisch geplaatste geleidelijnen voor blinden en slechtzienden12-11-2023 05:11:39
  15. Looproutes voor blinden en slechtzienden12-11-2023 02:11:49
  16. Blind of slechtziend: Hoe kan je je oriënteren in een nieuw schoolgebouw?10-11-2023 12:11:22
  17. Hoe kunnen blinden en slechtzienden zich in een gebouw oriënteren?09-11-2023 07:11:52
  18. Roltrap nemen als je blind of slechtziend bent09-11-2023 06:11:48
  19. Zebrapaden vinden en oversteken als je blind of slechtziend bent07-11-2023 08:11:38
  20. Mentale kaarten voor blinden en slechtzienden voor het lopen van routes06-11-2023 05:11:03
  21. Geluidsinterpretatie in het verkeer voor blinden en slechtzienden03-11-2023 04:11:22
  22. Impact van sneeuw op blinden en slechtzienden26-10-2023 04:10:53
  23. Hoe kan je een vuilnisbak vinden als je blind of slechtziend bent?18-10-2023 02:10:33
  24. Hoogteobstakels: Hoe gaan blinden en slechtzienden hiermee om?18-10-2023 02:10:22
  25. Blind of slechtziend: Zich oriënteren in een winkelcentrum16-10-2023 04:10:34
  26. Hoe kunnen blinden en slechtzienden veilig de straat oversteken?16-10-2023 12:10:37
  27. Zichtbaar en herkenbaar zijn in het verkeer als je blind of slechtziend bent14-10-2023 04:10:05
  28. Tips voor buschauffeurs en blinde en slechtziende reizigers10-10-2023 05:10:40
  29. Help, ik ben blind of slechtziend en ben verdwaald. Wat kan ik doen?08-10-2023 05:10:18
  30. Blind of slechtziend: Omgaan met deelsteps, elektrische fietsen en elektrische voertuigen27-09-2023 11:09:38
  31. Invloed van weerseizoenen op de mobiliteit van blinden en slechtzienden21-09-2023 06:09:34
  32. Niet (meer) mogen of kunnen autorijden als je slechtziend of blind bent of wordt21-09-2023 12:09:48
  33. Afstand inschatten als je blind of slechtziend bent21-09-2023 07:09:36
  34. Achtergrondlawaai en de mobiliteit van blinden, slechtzienden en doofblinden20-09-2023 05:09:06
  35. Je weg vinden in een onbekende winkel als je blind of slechtziend bent14-09-2023 03:09:50
  36. Het belang van schone geleidelijnen voor blinde en slechtziende personen13-09-2023 07:09:01
  37. Oriëntatie- en mobiliteitstraining voor blinden en slechtzienden09-09-2023 02:09:32
  38. Hoe weet je wanneer je moet uitstappen (bus, trein, tram, metro) als je blind of slechtziend bent?05-09-2023 07:09:14
  39. Zich veilig verplaatsen in de winter als je blind of slechtziend bent01-09-2023 05:09:54
  40. Oriëntatie- en herkenningspunten voor blinden en slechtzienden01-09-2023 01:09:43
  41. Lift nemen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 06:08:05
  42. Trappen en roltrappen vinden en nemen als je blind of slechtziend bent31-08-2023 02:08:49
  43. Oriëntatie- en navigatieproblemen bij blinden en slechtzienden29-08-2023 06:08:26
  44. Openbaar vervoer en tips voor begeleiders als je blind of slechtziend bent27-08-2023 07:08:26
  45. Slimme witte stokken voor blinden en slechtzienden27-08-2023 07:08:09
  46. Rateltikker aan verkeerslicht voor blinden en slechtzienden26-08-2023 06:08:19
  47. Plaats geen obstakels op de stoep en geleidelijn voor blinden en slechtzienden!25-08-2023 08:08:59
  48. Weigerachtigheid ten opzichte van het gebruik van de witte stok voor blinden en slechtzienden22-08-2023 04:08:42
  49. Obstakeldetectie door blinden en slechtzienden21-08-2023 05:08:02
  50. Mobiliteitshulpmiddelen voor blinden en slechtzienden19-08-2023 01:08:14
  51. Echolokalisatie (echolocatie) voor blinden en slechtzienden19-08-2023 06:08:15
  52. Witte stok voor blinden en slechtzienden18-08-2023 05:08:22
  53. Shared spaces: Problemen voor blinden en slechtzienden en inclusief ontwerp06-08-2023 10:08:44
  54. Geleidelijnen voor blinden en slechtzienden04-08-2023 06:08:46
  55. Blind of slechtziend: Nieuwe routes lopen03-08-2023 03:08:59
  56. Traject tramlijnen in Gent03-08-2023 01:08:17
  57. Voetgangers met een witte stok in het verkeer02-08-2023 02:08:31
  58. NS: Alle treinstations in Nederland07-12-2014 06:12:58
  59. Traject tram- en premetrolijnen in Antwerpen07-12-2014 06:12:44
  60. Tram- en (pre)metrolijnen in Brussel05-11-2014 09:11:15
  61. Natuurlijke en kunstmatige looplijnen (waarschuwings-, ribbel- en informatietegels) voor blinden en slechtzienden11-05-2014 03:05:41

Laatst bijgewerkt op 17 april 2024 – 10:23