Gebruik van kleur en contrast voor slechtzienden

Kleur en contrast spelen een essentiële rol bij het verbeteren van de toegankelijkheid en dan vooral voor slechtziende personen. Slimme kleurkeuzes en sterke contrasten kunnen helpen om meer onafhankelijkheid en veiligheid te ervaren. Door bewust om te gaan met kleur en contrast in de leefomgeving, is het mogelijk om de toegankelijkheid te verbeteren en meer comfort te ervaren in het dagelijks leven.

Inhoudsopgave

1 Kleur: Het belang van zichtbaarheid
2 Praktische aanpassingen met kleur
3 Contrast: Het vergroten van zichtbaarheid
4 Belang van contrast en kleur bij schermgebruik voor slechtzienden
- 4.1 Waarom contrast en kleur belangrijk zijn
- 4.2 Praktische tips voor verbeterd contrast en kleurgebruik
5 Meer informatie

Kleur: Het belang van zichtbaarheid

Kleurperceptie

Iedereen is uniek, en dat geldt ook voor slechtziende personen. Zij ervaren namelijk ervaren verschillende niveaus van kleurperceptie. Toch kunnen kleuren nog steeds een krachtig hulpmiddel zijn om het dagelijks leven te verbeteren.

Kleurencirkel

Handige kleurprincipes

Als je je huis wilt beoordelen met toegankelijkheid in gedachten, houd dan rekening met de volgende kleurprincipes:

Heldere kleuren: Over het algemeen zijn heldere kleuren, zoals rood, oranje en geel, het gemakkelijkst te zien vanwege hun vermogen om licht te reflecteren.
Effen, heldere kleuren: Effen en heldere kleuren zijn meestal beter zichtbaar dan pasteltinten.
Verlichting: Onthoud dat de perceptie van kleur kan variëren met verlichting. Zwak licht kan sommige kleuren ‘uitwassen’, terwijl helder licht andere kan versterken.
Uitdagende kleurencombinaties: Sommige kleurencombinaties kunnen moeilijker te onderscheiden zijn voor mensen met een verminderd gezichtsermogen, zoals marineblauw, bruin en zwart, of blauw, groen en paars, en roze, geel en lichtgroen.

Kleur voor veiligheid

Kleur kan ook belangrijke veiligheidssignalen bieden in de leefomgeving:

Zichtbare trappen: Maak trappen zichtbaar met witte tape op een donkere achtergrond en gebruik contrasterende relingen.
Aanduiding voor verandering: Gebruik kleur als een aanduiding voor verandering in oppervlakken of niveaus, zoals hellingen of trappen.
Waarschuwingskleuren: Kleur kan dienen als waarschuwingssignalen voor mogelijke gevaren, zoals deuren of kasten die op een kier staan.
Kleurcodering: Gebruik kleur om brieven, documenten, rekeningen en andere administratieve- en financiële zaken te coderen.

Praktische aanpassingen met kleur

Hier zijn enkele praktische aanpassingen die een huis toegankelijker kunnen maken:

Fluorescerende kleuren: Gebruik post-it-notities in fluorescerende kleuren, felgekleurde stickers of markeringen bij het organiseren of coderen van spullen
Contrasterende tape: Markeer kasten en de randen van deuren met felgekleurde fluorescerende tape om ze gemakkelijker te detecteren.
Markering voor specifieke plaatsen: Markeer specifieke plaatsen, zoals stoelen, tafels, of werkruimtes, met heldere kleuren om ze gemakkelijker te vinden.
Contrast voor stoelen: Leg een handdoek of deken in een contrasterende kleur over de rugleuning van je favoriete stoel.

Vergeet niet dat de juiste kleurkeuzes jouw leefomgeving niet alleen toegankelijker maken, maar ook veiliger en comfortabeler.

Contrast: Het vergroten van zichtbaarheid

Gevoeligheid voor contrast

Contrastgevoeligheid verwijst naar het vermogen om verschillen tussen lichte en donkere gebieden waar te nemen. Door het contrast tussen een object en de achtergrond te vergroten, wordt het object doorgaans beter zichtbaar, meestal ook voor mensen die slecht kunnen zien.

Praktische contrastprincipes

Houd best rekening met de volgende contrastprincipes:

Wit en felgeel tegen zwart: Objecten of tekst in wit of felgeel tegen een zwarte achtergrond bieden doorgaans het meeste contrast.
Effen achtergronden: Gebruik effen kleuren als achtergrond om objecten op te laten vallen. Vermijd patronen, prints, of strepen.
Lichte objecten op donkere achtergronden: Plaats lichte objecten tegen donkere achtergronden. Een wit vel papier is bijvoorbeeld beter zichtbaar tegen een donkerbruine bureau.
Vermijd doorzichtig glaswerk: Vermijd het gebruik van helder glaswerk, omdat dit meestal moeilijker te zien is.
Donkere objecten op lichtere achtergronden: Plaats donkere objecten tegen lichtere achtergronden. Een donkere stoel steekt bijvoorbeeld beter af tegen witte of crèmekleurige muren.

Algemene contrastaanpassingen

Hier volgen enkele praktische aanpassingen met contrast om het huis toegankelijker te maken:

Contrasterende verf

Schilder deuren, deurknoppen en deurlijsten in heldere kleuren om hun zichtbaarheid te vergroten.

Contrasterende plinten

Schilder plinten in een effen kleur die contrasteert met muren en vloerbedekking.

Effen vloerbedekking

Gebruik effen, niet-gepatroniseerde vloerbedekkingen, zoals tapijt, tegels, of linoleum, om de grens tussen muur en vloer te benadrukken.

Verlichting

Overal in huis is goede verlichting van cruciaal belang. Zorg voor voldoende helderheid en vermijd schaduwrijke gebieden.

Tactiele markeringen

Gebruik eventueel tactiele markeringen, zoals labels met braille of reliëfmarkeringen, om objecten en ruimtes te herkennen.

Schakelaars

Lichtschakelaars en stopcontacten kunnen worden gemarkeerd met contrasterende kleuren of tactiele markeringen, zodat ze contrasteren met muren, vloeren en plinten. Verlichte schakelaars kunnen ook voor goed contrast zorgen in een donkere kamer.

Keuken

Bij het inrichten van uw keuken en eetruimte, zijn er verschillende eenvoudige aanpassingen die u kunt maken om de zichtbaarheid van voedsel en servies te vergroten voor mensen met slechtziendheid:

Donkeromrande borden op wit tafelblad

Bij het opdienen van maaltijden, kan je donkeromrande borden gebruiken op een wit tafelblad of placemat. Dit subtiele contrast maakt het voedsel beter zichtbaar, waardoor het gemakkelijker wordt om te zien en te genieten van de maaltijd.

Gekleurde drinkbekers voor water

Vervang heldere drinkglazen door gekleurde kopjes voor water. De kleuren van de bekers creëren een duidelijk contrast met de omgeving en vergemakkelijken het lokaliseren en gebruiken van drankjes.

Witte mokken voor koffie

Specifiek voor koffieliefhebbers: kies voor witte mokken. Het contrast tussen de donkere koffie en de witte mok maakt het gemakkelijker om het niveau van je drankje te beoordelen, waardoor overlopen wordt voorkomen.

Verschillende gekleurde snijplanken

In de keuken kan je verschillende gekleurde snijplanken gebruiken voor verschillende soorten voedsel. Overweeg bijvoorbeeld een donkergekleurde snijplank te gebruiken voor lichte voedingsmiddelen zoals uien en aardappelen, en een witte snijplank voor donker voedsel zoals bladgroenten. Deze aanpak verbetert de zichtbaarheid van de ingrediënten en helpt bij het voorkomen van verwarring tijdens het bereiden van maaltijden.

Lichteffecten voor contrastversterking

Gebruik eventueel extra verlichting boven je eettafel of aanrecht om het contrast tussen voedsel, servies en de achtergrond te vergroten. Goed geplaatste verlichting kan schaduwen verminderen en het algemene zicht verbeteren.

Badkamer

In de badkamer kan je felgekleurde handdoeken en matten gebruiken die contrasteren met de kleuren van het aanrecht, de wandtegels en de vloer. Dit maakt het navigeren en gebruiken van de badkamer een stuk eenvoudiger.

Het inrichten van de badkamer met contrastrijk materiaal kan een aanzienlijk verschil maken voor mensen met slechtziendheid. Hier zijn enkele handige tips om de badkamer toegankelijker te maken:

Felgekleurde handdoeken en matten

Gebruik felgekleurde handdoeken en matten in de badkamer die contrasteren met de kleuren van het aanrecht, de wandtegels en de vloer. Deze eenvoudige stap maakt het navigeren en gebruiken van de badkamer een stuk eenvoudiger. Door kleurcontrasten te creëren tussen de badkameraccessoires en de achtergrond, kunnen slechtziende mensen de locatie van handdoeken, matten en andere benodigdheden gemakkelijker herkennen.

Markering van belangrijke spullen

Markeer eventueel belangrijke spullen in de badkamer met contrasterende kleuren. Je kan bijvoorbeeld de doucheknop, de kraan van de wastafel, of de handgrepen van de kasten accentueren met heldere, contrasterende kleuren of tape. Hierdoor kunnen deze essentiële elementen snel worden onderscheiden en gebruikt.

Textuur en tactiele markeringen

Naast kleurcontrast kunt u tactiele markeringen toevoegen aan bepaalde badkamerelementen. Denk aan reliëfmarkeringen of textuurstickers op doucheknoppen, watertemperatuurregelaars, en andere belangrijke bedieningselementen. Deze tactiele aanwijzingen kunnen helpen bij het vinden en bedienen van deze items zonder te hoeven kijken.

Voldoende verlichting

Goede verlichting in de badkamer is essentieel voor slechtzienden. Zorg voor voldoende helderheid in de ruimte en over de spiegel, de wastafel en het toilet. Schaduwen kunnen de zichtbaarheid verminderen, dus vermijd donkere hoeken.

Vloermaterialen

Bij het kiezen van vloermaterialen voor de badkamer, kan je tegels of vloerbedekking gebruiken met een duidelijk en contrasterend patroon ten opzichte van de wanden. Dit helpt bij het waarnemen van drempels en de contouren van de vloer, wat het bewegen in de badkamer veiliger maakt.

Antislipmaatregelen

Veiligheid in de badkamer is van het grootste belang. Installeer antislipmatten in de douche of badkuip en op de vloer van de badkamer om uitglijden te voorkomen. Kies voor matten met contrasterende kleuren om ze duidelijker te maken.

Antislipmat in bad

Slaapkamer

Beddengoed

Gebruik beddengoed en kussenslopen met contrasterende kleuren ten opzichte van het bedframe en de muur. Dit maakt het gemakkelijker om het bed op te maken en te vinden.

Kast

Gebruik contrasterende kleuren voor de kastdeuren, laden en handgrepen. Gebruik eventueel tactiele markeringen of labels om kledingstukken te herkennen.

Woonkamer

Meubels

Kies meubels die contrasteren met de vloer en muren, zodat ze gemakkelijker te detecteren zijn. Gebruik bijvoorbeeld lichte meubels op een donkere vloer of vice versa.

Afstandsbedieningen

Markeer de knoppen op afstandsbedieningen met contrasterende kleuren of tactiele markeringen.

Gangen en trappen

Trappen

Gebruik contrastrijke markeringen op de randen van trappen, zowel in huis als buitenshuis. Dit helpt om valpartijen te voorkomen.

Leuningen

Schilder of markeer leuningen in een opvallende kleur voor een betere zichtbaarheid en veiligheid.

Kantoor en werkruimte thuis

Als je een thuiskantoor hebt, zorg dan voor een bureau met een contrasterend bureaublad en gebruik contrasterende kleuren voor benodigdheden zoals pennen, markeerstiften en notitieblokken.

Buitenruimten

Tuinpaden

Markeer tuinpaden met contrasterende stenen of materialen om ze gemakkelijker begaanbaar te maken.

Brievenbus

Zorg ervoor dat de brievenbus in een opvallende kleur is geschilderd of gemarkeerd om de locatie ervan aan te geven.

Belang van contrast en kleur bij schermgebruik voor slechtzienden

Slechtziendheid kan het gebruik van digitale apparaten en computers bemoeilijken, maar er zijn verschillende technieken en aanpassingen die kunnen helpen de toegankelijkheid te vergroten. Een van de essentiële aspecten om rekening mee te houden bij het optimaliseren van de digitale ervaring voor slechtzienden is contrast en kleurgebruik.

Waarom contrast en kleur belangrijk zijn

Verbeterde leesbaarheid

Een goed contrast tussen tekst en achtergrond is cruciaal om tekst gemakkelijk leesbaar te maken voor slechtziende personen. Het gebruik van contrasterende kleuren vergroot de zichtbaarheid van de tekst en vermindert vermoeidheid (van de ogen).

Vermoeidheid: Vermoeide vrouw achter laptop

Vermoeidheid: Een goed beeldschermcontrast vermindert vermoeidheid (aan de ogen)

Navigatie vereenvoudigen

Kleurcontrast kan helpen bij het scheiden van verschillende delen van een scherm, zoals knoppen, menu’s en tekstvakken. Dit vergemakkelijkt de navigatie en interactie met digitale inhoud.

Vermindering van fouten

Duidelijke kleuraanduidingen voor statussen, waarschuwingen of foutmeldingen verminderen de kans op het maken van fouten tijdens het gebruik van apps of websites.

Verbetert de algemene gebruikerservaring

Een goede kleurkeuze en contrastverbeteringen dragen bij aan een positieve gebruikerservaring voor slechtzienden, waardoor ze digitale platforms effectiever kunnen gebruiken.

Praktische tips voor verbeterd contrast en kleurgebruik

Gebruik donkere tekst op een lichte achtergrond

Kies voor zwarte of donkere tekst op een witte of lichte achtergrond. Dit zorgt voor het hoogst mogelijke contrast en maakt tekst gemakkelijker leesbaar.

Vermijd te veel kleuren

Beperk het gebruik van kleuren tot een minimum en zorg ervoor dat kleuren een duidelijk doel dienen. Overmatig gebruik van kleuren kan verwarrend zijn.

Gebruik vetgedrukte tekst

Vetgedrukte tekst kan helpen om belangrijke informatie te benadrukken. Gebruik deze functie echter spaarzaam om verwarring te voorkomen.

Onderstreep koppelingen (links)

Koppelingsonderstrepingen kunnen de herkenbaarheid van klikbare links vergroten. Zorg ervoor dat de onderstrepingen duidelijk en consistent zijn.

Pas de tekstgrootte aan

Bied de mogelijkheid om de tekstgrootte aan te passen. Slechtziende gebruikers kunnen zo de tekst naar een voor hen comfortabel niveau vergroten.

Contrasterende knoppen en pictogrammen

Zorg ervoor dat knoppen en pictogrammen een voldoende contrast hebben ten opzichte van hun achtergrond, zodat ze gemakkelijk te onderscheiden zijn.

Toegankelijkheidsinstellingen

Moedig gebruikers aan om toegankelijkheidsinstellingen op hun apparaten aan te passen (het kleurgebruik, de tekstgrootte en andere aspecten van het scherm), zodat dit aangepast is aan de persoonljke voorkeuren en wensen.

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 12 november 2023 – 06:54

Hulp(middelen) & Ondersteuning