Omgaan met digitale loketten als je blind of slechtziend bent

Als je blind of slechtziend bent, merk je al snel dat dingen die voor anderen vanzelfsprekend zijn, voor jou veel lastiger kunnen zijn. Een volgnummer trekken aan een touchscreen, wachten tot je aan de beurt bent of omgaan met andere soorten lastige digitale loketten — het zijn dagelijkse situaties die vaak meer energie vragen dan nodig is. In deze tekst lees je hoe je met zulke drempels kunt omgaan, hoe je via een rustige en duidelijke houding vaak meer bereikt, en waarom het niet aan jou ligt dat het zo moeilijk is. Ook vind je tips en ideeën over wat er écht moet veranderen om de samenleving toegankelijker, vriendelijker en eerlijker te maken voor iedereen.

Inhoudsopgave

1 Digitale loketten zijn niet voor iedereen toegankelijk
2 Sociale drempels doen er net zo veel toe
3 Wie helpt, maakt het verschil
4 Jouw beperking is niet het probleem
5 Praktische tips om beter om te gaan met digitale drempels
6 Samen kunnen we het verschil maken
7 Meer informatie

Digitale loketten zijn niet voor iedereen toegankelijk

Steeds meer plekken werken met digitale systemen: je moet bij een touchscreen een volgnummer trekken om aan de beurt te komen. Dat lijkt handig en efficiënt, maar voor wie geen scherm kan zien, is het vaak een onneembare barrière. Veel van die apparaten hebben geen voelbare knoppen of spraakuitvoer en zijn daardoor onbruikbaar voor mensen met een visuele beperking. Je kunt zo’n scherm niet zelfstandig bedienen, waardoor je afhankelijk bent van anderen om je te helpen.

Soms word je herkend als vaste klant en helpt het personeel je, maar dat is geen duurzame oplossing. Altijd afhankelijk zijn van de goede wil van toevallige voorbijgangers of medewerkers voelt kwetsbaar. Bovendien is hulp niet vanzelfsprekend. Veel medewerkers weten niet goed hoe ze moeten omgaan met blinde of slechtziende mensen, of hebben daar geen training in gehad. Het resultaat: je voelt je meer een last dan een klant.

Sociale drempels doen er net zo veel toe

Wat misschien nog moeilijker is dan het toestel zelf, is de reactie van andere mensen. Je beperking is niet altijd zichtbaar en dat leidt vaak tot onbegrip. Zelfs met een taststok kan het gebeuren dat iemand zich verveeld voelt omdat jij geen nummertje trekt. Je legt dan voor de zoveelste keer uit waarom dat niet lukt — en toch wordt er weinig ruimte gemaakt. Je krijgt soms te maken met onverschilligheid, maar ook met ronduit onvriendelijke reacties. Die sociale botheid doet vaak meer pijn dan de praktische drempels.

Toch bereik je meestal meer met een rustige en duidelijke aanpak. Mensen zijn vaak onwetend, niet onwillend. Door vriendelijk hulp te vragen en kort uit te leggen waarom het systeem voor jou niet werkt, krijg je sneller begrip. Dat kost minder energie dan boosheid of klagen, en het helpt tegelijk om het bewustzijn te vergroten.

Wie helpt, maakt het verschil

Gelukkig zijn er ook positieve ervaringen. Sommige medewerkers kennen je en weten hoe ze je kunnen helpen. Andere klanten tonen begrip en laten je vriendelijk voorgaan. Zulke momenten maken een groot verschil. Maar het mag nooit afhangen van wie toevallig naast je staat. Wat nodig is, is structurele toegankelijkheid: systemen die iedereen bedienen.

Wat echt helpt

Een toestel dat naast een scherm ook voelbare knoppen en spraakuitvoer heeft
Een duidelijk aanspreekpunt bij de balie voor wie geen nummer kan nemen
Medewerkers die meedenken in plaats van zich strikt aan het systeem te houden
Een cultuur van openheid en hulpbereidheid

Jouw beperking is niet het probleem

Jij bent niet het probleem. Het knelpunt zit bij een maatschappij die je niet altijd meeneemt. Niet jij moet je aanpassen aan ondoordachte systemen, maar die systemen moeten voor jou werken. De technologie bestaat al, de wet schrijft toegankelijkheid voor, en goede voorbeelden zijn er genoeg. Wat ontbreekt, is vaak de wil of de prioriteit om dat overal toe te passen.

Tegelijk is het goed om te beseffen dat niet elk systeem altijd volledig aangepast zal zijn aan de noden van blinden en slechtzienden. Hoe jammer dat ook is, het is soms de realiteit. Juist dan is het extra belangrijk dat er ruimte is voor overleg, flexibiliteit en hulp. Een oplossing hoeft niet altijd technologisch te zijn — ook menselijk contact, een beetje creativiteit of de juiste houding kunnen veel verschil maken.

Tot die tijd bots je misschien nog op schermen zonder knoppen of op mensen zonder begrip. Maar je staat niet alleen. Elke keer dat je je verhaal deelt, iemand aanspreekt of een klacht indient, draag je bij aan zichtbare verandering — voor jezelf én voor anderen.

Praktische tips om beter om te gaan met digitale drempels

Vraag om hulp, maar wees duidelijk

Wees niet bang om hulp te vragen aan mensen in je buurt. Vraag bijvoorbeeld of iemand een nummertje voor je wil trekken. De meeste mensen helpen graag als je vriendelijk uitlegt dat je blind of slechtziend bent en het scherm voor jou niet werkt. Duidelijkheid voorkomt misverstanden en vergemakkelijkt het contact.

Vraag om een seintje wanneer je aan de beurt bent

Omdat je niet kunt zien wanneer jouw nummer op het scherm verschijnt, kun je vragen aan iemand in de rij of aan een medewerker om je te waarschuwen. Zo hoef je niet onnodig te wachten of je beurt te missen.

Informeer bij binnenkomst

Ga bij aankomst meteen naar de balie of het personeel om uit te leggen dat je het toestel niet kunt gebruiken. Zo weten zij meteen wat je nodig hebt, en hoeven ze het niet telkens opnieuw te horen. Dit maakt het voor jullie allebei eenvoudiger.

Overweeg digitaal bestellen of laten bezorgen

Als je vaak tegen dit soort situaties aanloopt, kan je overwegen om waar mogelijk te bestellen via telefoon of online, met thuislevering. Niet alles is op die manier beschikbaar, maar het bespaart je soms een frustrerende ervaring.

Dien een klacht in als het misloopt

Loopt het echt fout? Word je niet geholpen of blijft het probleem zich herhalen? Aarzel dan niet om een klacht in te dienen bij de organisatie. Zo help je mee aan verbetering — voor jezelf én voor anderen.

Samen kunnen we het verschil maken

De echte verandering begint bij ons allemaal. Als je blind of slechtziend bent, is het mooi als je hulp durft te vragen op een rustige, vriendelijke manier. Zo help je anderen om het te begrijpen. En als jij ziet dat iemand worstelt, neem dan even de tijd om hulp aan te bieden. Wat voor jou een kleine moeite is, kan voor de ander het verschil maken tussen een moeilijke en een fijne dag.

Samen maken we de samenleving toegankelijker, menselijker en vriendelijker — voor iedereen.

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 7 juni 2025 – 13:27

Web & Social Media