Werken met een visuele beperking: Realiteit, obstakels en ondersteuning
Veel blinden en slechtzienden die aan het werk willen, ervaren niet zozeer hun visuele beperking als obstakel, maar vooral de vooroordelen en misverstanden van werkgevers. In deze tekst lees je welke ideeën er vaak nog leven, hoe het is om te solliciteren en te werken, en welke mogelijkheden er zijn om samen met goede ondersteuning en aanpassingen succesvol aan het werk te gaan.
Inhoudsopgave
Veelvoorkomende misverstanden op de werkvloer
Zelfstandigheid en begeleiding
Als je blind of slechtziend bent, merk je soms dat werkgevers denken dat je voortdurend begeleiding nodig hebt. In werkelijkheid zijn veel blinden en slechtzienden juist erg zelfstandig. Ze gebruiken hulpmiddelen, kennen hun werkritme goed en organiseren hun taken op een manier die voor hen werkt. Net als bij ziende collega’s verschilt het per persoon hoeveel ondersteuning nodig is.
Werktempo en technische aanpassingen
Sommige werkgevers denken dat blinden en slechtzienden altijd trager werken. Dat kan voorkomen, bijvoorbeeld door het gebruik van een schermuitleesprogramma’s. Maar dat hoeft geen probleem te zijn, zeker niet met de juiste ondersteuning. Er bestaan subsidies en regelingen die werkgevers helpen bij loonkosten en begeleiding. Daarnaast zijn er ook slechtzienden en blinden die juist sneller werken doordat ze minder snel afgeleid zijn.
Er wordt ook wel gedacht dat technische aanpassingen duur of ingewikkeld zijn. Veel werkzaamheden kunnen echter met eenvoudige hulpmiddelen gedaan worden, zoals brailleleesregels, vergrotingssoftware of een werkplek met hoog contrast. Deze hulpmiddelen zijn betrouwbaar en goed toegankelijk. Werkgevers kunnen hiervoor vaak subsidies krijgen en hoeven de kosten meestal niet zelf te dragen.
Uitdagingen bij solliciteren en werken
Sollicitatieproces en vooroordelen
Blinden en slechtzienden ervaren vaak extra drempels bij het solliciteren. Als werkgevers horen over de beperking, richten ze zich soms vooral op mogelijke problemen in plaats van op de kwaliteiten van de kandidaat. Dit zorgt ervoor dat veel talent onbenut blijft, ondanks grote inzet en motivatie. Dit speelt zowel in België als Nederland.
Praktische belemmeringen: vervoer en netwerken
Reizen naar het werk is voor veel personen met weinig of geen zichtlastig. Openbaar vervoer kan uitputtend zijn, terwijl taxivergoedingen niet altijd worden toegekend. Om toch werk te kunnen doen, is een goed netwerk en soms een beetje geluk belangrijk. Zonder die steun kan het erg moeilijk zijn om een baan te vinden.
Ondersteuning en subsidies vanuit de overheid
In België
In België kunnen werkgevers en werknemers rekenen op verschillende ondersteuningsmogelijkheden. Via de VDAB en het VAPH kun je begeleiding krijgen bij het vinden van werk, het organiseren van aanpassingen op de werkplek en het aanvragen van subsidies. Werkgevers kunnen bijvoorbeeld loonkostsubsidies ontvangen wanneer ze mensen met een beperking in dienst nemen. Daarnaast is er een tegemoetkoming voor technische hulpmiddelen, zodat aanpassingen als schermuitleesprogramma’s, brailleleesregels of speciale verlichtingsinstallaties niet altijd uit de eigen zak betaald hoeven te worden. Ook het inzetten van jobcoaches of werkplekassistenten kan worden gefinancierd. Dit alles maakt het makkelijker om een werkplek geschikt te maken en te houden.
In Nederland
In Nederland bestaan vergelijkbare regelingen via het UWV. Werkgevers kunnen gebruikmaken van loondispensatie, waardoor ze minder loon hoeven te betalen bij het aannemen van iemand met een arbeidsbeperking. Ook bestaat er een no-riskpolis, waardoor werkgevers minder financiële risico’s lopen bij het in dienst nemen van mensen met een beperking. Het UWV verstrekt daarnaast voorzieningen voor technische hulpmiddelen en aangepaste werkplekken. Werkpad, Bartiméus en Koninklijke Visio zijn voorbeelden van organisaties die werkgevers en werknemers begeleiden bij het aanvragen en inzetten van deze voorzieningen. Daarnaast is er vaak ondersteuning in de vorm van jobcoaches die helpen bij de werkplekorganisatie en communicatie.
Samen werken aan oplossingen
Open communicatie en kleine aanpassingen
Als werkgevers in gesprek gaan met blinde of slechtziende werknemers, merken ze vaak dat het meevalt. Kleine aanpassingen en duidelijke afspraken maken al veel mogelijk. Veel taken kunnen op een andere manier worden uitgevoerd zonder dat de kwaliteit eronder lijdt. Openheid en vertrouwen zijn belangrijk om de samenwerking goed te laten verlopen.
Praktische ondersteuning op de werkplek
De juiste hulpmiddelen en aanpassingen kunnen het werk een stuk makkelijker maken. Denk bijvoorbeeld aan een brailleleesregel, schermuitleesprogramma’s, vergrotingssoftware of aangepaste verlichting met hoog contrast. Ook werkplekassistentie of jobcoaching kan de overgang naar en het volhouden van werk aanzienlijk verbeteren. In beide landen zijn er overheidsmiddelen om dit te financieren, zodat werkgevers deze investeringen niet alleen hoeven te dragen.
Ervaringen uit de praktijk
Werken met visuele beperking
Er zijn veel voorbeelden van blinden en slechtzienden die succesvol werken in uiteenlopende functies, zoals jurist, ICT’er, docent of administratief medewerker. Vaak hangt succes samen met een werkgever die luistert en mee wil denken.
Obstakels en doorzettingsvermogen
Voor veel mensen is het zoeken naar werk een lange en energievretende weg. Het regelen van voorzieningen, het reizen en het omgaan met ontoegankelijke systemen kost veel kracht. Afwijzingen kunnen het zelfvertrouwen aantasten. Toch vinden velen een manier om zich staande te houden, soms met veel volharding en ondersteuning.
Ondernemen en vrijwilligerswerk
Sommigen kiezen voor zelfstandig ondernemerschap, wat meer vrijheid geeft maar ook minder voorzieningen. Anderen doen vrijwilligerswerk of zetten zich online in om toch iets bij te dragen aan de maatschappij, op een manier die bij hun situatie past.
Meer informatie
- Blind of slechtziend: Energie en balansvermogen in je werk
- Inclusieve werkomgeving voor blinden en slechtzienden
- Meld ik mijn visuele beperking als ik ga solliciteren?
- Solliciteren met een progressieve oogaandoening
- Tips voor samenwerken met een collega met een visuele beperking
- Werken met een visuele beperking: Realiteit, obstakels en ondersteuning
- Werken met een visuele beperking: Realiteit, obstakels en ondersteuning22-06-2025 12:06:46
- Solliciteren met een progressieve oogaandoening06-04-2024 06:04:53
- Tips voor samenwerken met een collega met een visuele beperking17-10-2023 06:10:43
- Presentaties verzorgen als je blind of slechtziend bent22-09-2023 04:09:40
- Documenten klasseren door blinden en slechtzienden20-09-2023 11:09:59
- Tips voor live en online vergaderingen met blinden en slechtzienden17-09-2023 06:09:29
- Inclusieve werkomgeving voor blinden en slechtzienden29-08-2023 05:08:38
- Meld ik mijn visuele beperking als ik ga solliciteren?16-08-2023 06:08:20
- Slechtziend en werken aan een beeldscherm14-08-2023 06:08:51
- Blind of slechtziend: Energie en balansvermogen in je werk02-08-2023 10:08:22
Laatst bijgewerkt op 22 juni 2025 – 12:42