Commando’s van een blindengeleidehond
Een blindengeleidehond zorgt er voor dat een blinde of ernstig slechtziende persoon altijd en overal zelfstandig, snel en veilig kan reizen. Deze speciaal getrainde honden ondergaan een intensieve opleiding die meestal twee jaar in beslag neemt. Het eerste jaar van hun leven worden ze gesocialiseerd in een puppypleeggezin, waarna ze verdere training krijgen in een geleidehondenschool. Tijdens deze opleiding leren de honden verschillende commando’s waarmee ze hun taken kunnen uitvoeren. Het spectrum van commando’s dat een blindengeleidehond kent, kan variëren afhankelijk van de specifieke geleidehondenschool en de instructeurs. In Nederland en België zijn er een tiental erkende geleidehondenscholen, elk met hun eigen visie en opleidingsmethoden. Hierdoor kunnen de commando’s enigszins verschillen, maar over het algemeen kan men de volgende soorten commando’s verwachten.
Inhoudsopgave
- 1 Appèlcommando’s
- 2 (Geleide)werkcommando’s
- 3 Zoekcommando’s
- 3.1 Zoek balie / kassa / receptie / toonbalk / Find (the) counter
- 3.2 Zoek bank / Find (a) chair
- 3.3 Zoek bus / Find (the) bus
- 3.4 Zoek deur / Find (the) door
- 3.5 Zoek leuning / Find (the) rail
- 3.6 Zoek lift / Find (the) lift
- 3.7 Zoek paal / Find (the) pole
- 3.8 Zoek post(bus) / Find (the) mail box / mail office
- 3.9 Zoek stoep / Find (the) curb
- 3.10 Zoek trap (links / rechts) / Find (the) steps (left / right)
- 3.11 Zoek vuilbak / trash
- 3.12 Zoek zebra (links / rechts) / Find (the) crossing (left / right)
- 4 Correctiecommando’s
- 5 Ondersteunende commando’s
- 6 Extra commando’s
- 7 Meer informatie
Appèlcommando’s
Appèloefeningen zijn een cruciaal onderdeel van de training voor blindengeleidehonden. Deze oefeningen helpen niet alleen bij de gehoorzaamheid van de hond, maar versterken ook de band tussen de geleider en de hond. Ze moeten regelmatig worden herhaald, idealiter dagelijks, om ervoor te zorgen dat de hond de commando’s nauwkeurig en met precisie opvolgt. Hier zijn enkele veelvoorkomende appèloefeningen die een blindengeleidehond moet kennen:
(Kom) Hier / Kom Voor / Hier
Dit commando wordt gebruikt om de hond naar de geleider te laten komen. Het kan van pas komen wanneer de hond heeft losgelopen en moet terugkeren, of wanneer de hond tijdelijk ergens moet wachten.
Af / Down
Dit commando geeft de hond aan dat hij moet gaan liggen. Het is handig in verschillende situaties, zoals in het openbaar vervoer of wanneer de hond gewoon mag rusten.
Blijf / Stay
Dit commando vereist dat de hond op zijn plaats blijft en het vorige commando, zoals “zit” of “lig,” handhaaft. Het is nuttig in situaties waar afleiding aanwezig is of wanneer de geleider even weg moet.
Hoog
Dit commando wordt gebruikt wanneer de hond ergens op of in moet springen of zijn voorpoten op een object moet zetten, zoals het aangeven van een kassa.
Laag
Het “laag” commando geeft aan dat de hond zijn poten van een verhoogd object moet halen of ergens vanaf of uit moet springen.
In
Dit commando stuurt de hond om ergens in, door, of tussen te lopen, zoals het doorlopen van een deuropening.
Mand / Kussen / Bench / Plaats / Bed
In huis heeft de hond vaak een specifieke plek waar hij moet gaan liggen, zoals een mand, kussen, zitzak of bench. Dit is handig wanneer de geleider bezig is met koken, eten, poetsen, werken, of wanneer er bezoek is.
Naast / Close
Dit commando plaatst de hond aan de linkerzijde van de geleider, zodat hij hem kan begeleiden of de leiband kan vastmaken of losmaken.
Plassen / Plasje Doen / Busy Busy
Dit commando geeft de hond toestemming om zijn behoeften te doen.
Sta / Staan / Stand
De hond moet rechtop gaan staan.
Touch
De hond tikt de hand van de geleider aan, wat handig kan zijn om aandacht te trekken of bij het loslopen.
Voet / Foot
Dit commando plaatst de hond aan de linkervoet van de geleider.
Volg / Heel
Het “volg” commando wordt soms gebruikt om de hond naast de geleider te laten lopen zonder te trekken aan de leiband. Sommige gebruikers gebruiken dit commando ook om de hond te laten volgen wanneer iemand anders voorop loopt, bijvoorbeeld in de supermarkt of bij het volgen van iemand op een onbekende route.
Vrij / Free / Yes / OK
Dit commando geeft de hond de vrijheid om te spelen, snuffelen, rennen, eten, of zijn behoeften te doen.
Zit(ten) / Sit
Bij dit commando moet de hond gaan zitten.
(Geleide)werkcommando’s
Een belangrijk onderdeel van de training van een blindengeleidehond omvat de geleidewerkcommando’s die alleen van toepassing zijn wanneer de hond een tuig draagt en dus aan het werk is. Deze commando’s zijn van cruciaal belang voor de mobiliteit en veiligheid van de geleider en de geleidehond. Hier zijn enkele veelvoorkomende geleidewerkcommando’s:
(Blijf) Links / (Stay) of (Keep) Left
Dit commando geeft aan dat de hond naar links moet gaan of links moet aanhouden.
(Blijf) Rechts / (Stay) of (Keep) Right
Dit commando vertelt de hond om naar rechts te gaan of rechts aan te houden.
Over
Dit commando vertelt de hond dat hij mag oversteken, bijvoorbeeld bij een zebrapad of om obstakels te vermijden.
Rechtdoor / Straight
Het “rechtdoor”-commando geeft aan dat de hond rechtdoor moet lopen. Dit is handig bij het oversteken van wegen of bij het volgen van een rechte route.
Rechtsom / Turn
Soms moet de hond omkeren, zoals wanneer de geleider de winkelbediende volgt en dan moet terugkeren naar het begin van een gangpad in de winkel.
Vooraan / Forward
Wanneer de geleider klaar is om te lopen, gebruikt hij het “vooraan” of “forward”-commando om de hond te laten beginnen met lopen. Dit kan bijvoorbeeld van toepassing zijn wanneer de geleider thuis vertrekt met zijn hond.
Zoekcommando’s
Een van de meest waardevolle vaardigheden van een blindengeleidehond is het vermogen om dingen op te zoeken en aan te geven aan de geleider. Hier zijn enkele veelgebruikte zoekcommando’s die een blindengeleidehond moet kennen om de mobiliteit en zelfstandigheid van de geleider te verbeteren:
Zoek balie / kassa / receptie / toonbalk / Find (the) counter
Dit commando wordt gebruikt wanneer de geleider een kassa, receptie, toonbank of balie moet lokaliseren, bijvoorbeeld in winkels, stations, ziekenhuizen, enzovoort. Het is ook handig voor het vinden van pinautomaten.
Zoek bank / Find (a) chair
De hond zoekt een zitplaats voor de geleider, of dit nu een stoel of bank is in het openbaar vervoer, een restaurant, op het perron of elders. Sommige geleidehonden zijn zo slim dat ze zelfs betonnen blokken, elektriciteitskasten, of lege rolstoelen kunnen vinden die kunnen doorgaan als een zitplaats.
Zoek bus / Find (the) bus
Wanneer de geleider op zoek is naar een bushalte of bushaltepaal, kan de hond deze aanwijzen door ertegen te tikken of zijn voorpoten ertegenaan te plaatsen.
Zoek deur / Find (the) door
Dit commando wordt gebruikt wanneer de geleider een deur moet vinden, zoals de deur van een winkel, bus, trein, enzovoort. De hond staat met de neus richting deurklink zodat de blinde of slechtziende persoon deze makkelijker kan vinden.
Zoek leuning / Find (the) rail
Wanneer de geleider een trap nadert, kan de hond de leuning aanwijzen door er met zijn neus tegen te tikken of zijn voorpoten erop te plaatsen. De hond wijst meestal de rechterkant van de leuning aan zodat de geleider de leuning met de rechterhand kan vastnemen en links de beugel van de hond kan vasthouden. Eventueel laat hij de beugel tijdens het traplopen los.
Zoek lift / Find (the) lift
Als de geleider een lift moet vinden, kan de hond deze aanwijzen en zelfs op de liftknop drukken, afhankelijk van zijn training.
Zoek paal / Find (the) pole
Soms is er een rateltikker bij oversteekplaatsen die een geluidssignaal geeft wanneer het veilig is om over te steken. De hond kan deze paal aanwijzen en zelfs de knop indrukken. Hij kan ook andere palen of objecten aanwijzen ter oriëntatie van de geleider.
Zoek post(bus) / Find (the) mail box / mail office
Wanneer de geleider post moet versturen, kan de hond de postbus of het postkantoor lokaliseren.
Zoek stoep / Find (the) curb
Dit is een veelgebruikt commando waarbij de hond de stoep aangeeft door er met zijn voorpoten op te gaan staan en te wachten totdat de geleider veilig de stoep kan betreden.
Zoek trap (links / rechts) / Find (the) steps (left / right)
Dit commando wordt gebruikt om een trap te lokaliseren, waarbij de hond aangeeft of deze zich aan de linker- of rechterkant bevindt. Na het vinden van de trap kan de hond ook de leuning aanwijzen.
Zoek vuilbak / trash
Sommige honden leren om een vuilnisbak te zoeken en aan te geven. Dit kan handig zijn voor geleiders om afval weg te gooien tijdens hun wandelingen.
Zoek zebra (links / rechts) / Find (the) crossing (left / right)
Dit commando helpt de geleider bij het vinden van een zebrapad, waarbij de hond aangeeft of het aan de linker- of rechterkant is.
Correctiecommando’s
Hoewel blindengeleidehonden zeer goed getraind zijn, zijn ze nog steeds levende wezens en kunnen ze af en toe ongewenst gedrag vertonen. Correctiecommando’s zijn essentieel om de hond snel bij te sturen en ongewenst gedrag te stoppen. Hier zijn enkele veelvoorkomende correctiecommando’s:
Gedaan / Stop it
Dit commando wordt gebruikt wanneer de hond ongewenst gedrag vertoont en moet stoppen. Het kan variëren van blaffen zonder reden tot het proberen te stelen van voedsel van de tafel.
Nee / No
“Wanneer de hond iets doet wat niet mag of niet nodig is, wordt het commando ‘Nee’ of ‘No’ gebruikt om duidelijk te maken dat het gedrag onaanvaardbaar is. Dit kan variëren van bedelen om voedsel tot andere storende acties.
Ondersteunende commando’s
Naast de essentiële gehoorzaamheidstraining kennen geleidehonden ook ondersteunende commando’s die zowel in het geleidewerk als in het dagelijks leven als huishond van onschatbare waarde zijn. Deze commando’s vergemakkelijken de communicatie en interactie tussen de geleider en de hond. Hier zijn enkele veelvoorkomende ondersteunende commando’s:
(Hou) Vast / Get it
Dit commando wordt gebruikt wanneer de hond een voorwerp in zijn bek moet vasthouden. Bijvoorbeeld, als de geleider iets laat vallen, kan de hond het oppakken en vasthouden totdat de geleider het weer nodig heeft.
Apport
Wanneer de geleider een specifiek voorwerp nodig heeft, zoals een sleutel of een afstandsbediening, kan hij het commando “Apport” gebruiken om de hond te vragen om het op te halen en aan te geven.
Braaf / Goed zo / Good boy / Good girl
Dit zijn lofcommando’s om de hond te belonen voor goed gedrag. Ze worden vaak gebruikt om de hond te laten weten dat hij iets goed heeft gedaan.
Bring it
Wanneer de hond een voorwerp al in zijn bek heeft, kan de geleider het commando “Bring it” gebruiken om de hond te vragen om het voorwerp naar hem toe te brengen.
Ga door / Hup hup
Dit commando wordt gebruikt om de hond aan te sporen om sneller te lopen, bijvoorbeeld als de geleider haast heeft.
Loop door / Go on
Als de hond even gestopt is om bijvoorbeeld een stoeprand aan te geven, wordt het commando “Go on” gebruikt om aan te geven dat de hond weer mag doorlopen.
Kijk eens / Let op / Look (at me)
Dit commando wordt gebruikt om de aandacht van de hond te trekken wanneer dat nodig is, vaak gevolgd door een ander commando.
Langzaam / Rustig / Easy
Als de hond te snel loopt, kan de geleider het commando “Langzaam” of “Easy” gebruiken om hem te vragen rustiger te lopen.
Los / Leave it
Dit commando wordt gebruikt wanneer de hond iets ongewenst wil oppakken of vasthouden. De hond laat het voorwerp dan los, bij voorkeur in de hand van de geleider.
Opnieuw / Back
Als de hond iets verkeerd heeft gedaan of moet herhalen, kan de geleider het commando “Opnieuw” of “Back” gebruiken.
Toon het mij / Show me
Wanneer de hond een trapleuning aangeeft, zal hij zijn voorpoten hierop zetten zodat de geleider voelt waar de leuning start. Ook mag de hond de voorpoten op een stoel, kassa, rateltikkerknop enzovoort plaatsen als de baas hiervoor de toestemming geeft.
Extra commando’s
Naast de basiscommando’s die een blindengeleidehond moet kennen, leren sommige geleidehondenscholen hun honden extra commando’s aan. Deze extra commando’s kunnen variëren afhankelijk van de hondenschool, de behoeften van de geleider, en de specifieke taken die de hond moet uitvoeren. Hier zijn enkele voorbeelden van extra commando’s die sommige geleidehonden kunnen leren:
Blaffen op commando
In sommige gevallen kan een geleidehond leren om te blaffen op commando. Dit kan dienen als een waarschuwingssignaal of om aandacht te trekken in noodsituaties.
Knop zoeken en indrukken
Een hond kan geleerd worden om knoppen te zoeken en er met zijn neus of poot op te drukken. Dit kan nuttig zijn in situaties waarbij de geleider bijvoorbeeld een liftknop moet bedienen.
Zoek een geleidelijn
Een geleidehond kan geleerd worden om een geleidelijn te volgen, die blinde of slechtziende geleiders helpt bij het lopen in openbare ruimtes, zoals treinstations of luchthavens.
Zich uitschudden
Hoewel het misschien geen essentiële taak is, kunnen sommige geleidehonden geleerd worden om zich uit te schudden op commando, wat handig kan zijn om natte vacht na een regenwandeling of modder kwijt te raken.
Meer informatie
- Een geleidehond is ook een huishond
- Hoe kan je werken met een geleidehond?
- Wat kan een geleidehond en wat kan hij niet?
- Plastic dopjesactie ten voordele van blindengeleidehonden29-11-2023 03:11:03
- Waarom mogen blindengeleidehonden geen roltrap nemen?09-11-2023 06:11:31
- Wat is een geleidehondenschool / geleidehondencentrum?08-11-2023 08:11:27
- Afgekeurde blindengeleidehond08-11-2023 07:11:09
- Waarom dragen blindengeleidehonden soms een belletje?06-11-2023 07:11:55
- Commando’s van een blindengeleidehond05-11-2023 03:11:36
- Wanneer kom je in aanmerking voor een blindengeleidehond?05-11-2023 02:11:34
- Aanvraagproces van een blindengeleidehond05-11-2023 02:11:33
- Blindengeleidehond laten loslopen05-11-2023 07:11:36
- Een geleidehond is ook een huishond05-11-2023 07:11:39
- Blindengeleidehond op pensioen05-11-2023 06:11:55
- Socialisatieproces van pup tot geleidehond02-11-2023 07:11:15
- Matching van een blindengeleidehond met de blinde of slechtziende baas02-11-2023 07:11:13
- Nazorg van blindengeleidehond en blind of slechtziend baasje02-11-2023 06:11:26
- Welke honden kunnen blindengeleidehond worden?30-10-2023 06:10:45
- Impact van het werken met een geleidehond bij blinde en slechtziende personen28-10-2023 02:10:20
- Openbaar vervoer met een blindengeleidehond26-10-2023 12:10:10
- Opleiding van een blindengeleidehond met zijn blinde of slechtziende baasje26-10-2023 06:10:12
- Puppypleeggezin voor aspirant-blindengeleidehond22-10-2023 03:10:31
- Schooltraining van een geleidehond22-10-2023 12:10:58
- Hoe kan je werken met een geleidehond?22-10-2023 07:10:23
- Waarom kiezen mensen (niet) voor een blindengeleidehond?22-10-2023 06:10:52
- Wat kan een geleidehond en wat kan hij niet?22-10-2023 05:10:30
- Zelf hondenpoep opruimen als je blind of slechtziend bent03-10-2023 06:10:48
- De impact van onbedoeld en illegaal vuurwerk op geleidehonden en hun baasjes14-09-2023 12:09:51
- Misvattingen en misverstanden over blindengeleidehonden14-09-2023 05:09:37
- Fysieke en mentale welzijn van blindengeleidehonden13-09-2023 11:09:35
- Waarom is basismobiliteit nodig bij het werken met een blindengeleidehond?13-09-2023 07:09:09
- De heldendaden van Roselle, geleidehond op 9/1110-09-2023 05:09:09
- Voordelen en nadelen van een geleidehond voor blinden en slechtzienden18-08-2023 07:08:12
- Een blindengeleidehond is niet altijd perfect17-08-2023 05:08:23
- Waarom mag je een geleidehond niet aaien en afleiden?12-08-2023 07:08:34
- Blindvriendelijke GPS-trackers voor (geleide)honden08-08-2023 04:08:30
- Bachelorproef ervaringen met blindengeleidehonden15-05-2019 08:05:46
- Inzamelpunten plastic doppen voor KNGF Geleidehonden23-10-2015 06:10:06
- Wetgeving blindengeleidehonden in België01-10-2015 04:10:16
- Info rond geleidehonden29-05-2011 07:05:05
- Terminologie van assistentiehonden29-05-2011 07:05:08
Laatst bijgewerkt op 17 april 2024 – 15:18