Inclusieve gymlessen voor blinde en slechtziende kinderen, leerlingen en studenten

Gymnastiek is een belangrijk onderdeel van de fysieke en sociale ontwikkeling van kinderen, maar voor blinde en slechtziende kinderen kan deelname aan gymlessen een uitdaging vormen. Het is echter van essentieel belang dat alle kinderen gelijke toegang hebben tot sport en lichamelijke activiteit. Inclusieve gymnastiek biedt een oplossing waarbij blinde en slechtziende kinderen kunnen genieten van de voordelen van fysieke activiteit en sociale interactie. Zij kunnen net zoals ziende leerlingen ook genieten van judo, hardlopen, klimmen, balspelen, evenwichtsoefeningen, hoogspringen, verspringen en meer. Vaak zijn creatieve oplossingen of aanpassingen nodig. Door te experimenteren en te leren van de behoeften en voorkeuren van blinde en slechtziende studenten, kunnen gymleraren een inclusieve gymomgeving creëren waarin alle studenten kunnen gedijen. In dit artikel staan enkele tips en aanbevelingen met voorbeelden om dit te bereiken.

Aangepaste instructie en begeleiding

Inclusieve gyminstructeurs moeten over kennis en vaardigheden beschikken om blinde en slechtziende kinderen effectief te ondersteunen. Bijvoorbeeld, bij het aanleren van gymnastiekoefeningen zoals handstanden, kunnen instructeurs verbale aanwijzingen geven zoals: “Plaats je handen schouderbreedte uit elkaar op de mat en duw je heupen omhoog totdat je voeten tegen de muur rusten.” Daarnaast is fysieke hulp en ondersteuning soms noodzakelijk. Zo zijn evenwichtsoefeningen uitdagend zijn voor kinderen met een visuele beperking, omdat hun coördinatie en gevoel voor evenwicht anders kan zijn dan dat van ziende leerlingen. Ze kunnen hulp nodig hebben om veilig over de evenwichtsbalk te lopen.

Hulpmiddelen

Het gebruik van hulpmiddelen kan de gymervaring verbeteren. Zo bestaan er onder andere rinkelballen, speciale hoepels met voelbare markeringen, het gebruik van fluorescerende linten om een zone af te bakenen, gekleurde hesjes, … Stel je bijvoorbeeld een balspel voor waarbij de bal piepgeluiden maakt wanneer hij rolt of beweegt. Dit helpt blinde en slechtziende leerlingen de bal te lokaliseren en erop te reageren. Daarnaast kunnen tastbare lijnen op de vloer dienen als oriëntatiepunten voor gymnastiekoefeningen. Om de weg naar een toestel te leren, kan de gymleraar gidslijnen uitzetten met touwtjes en van tevoren aan blinde of slechtziende leerlingen vertellen hoeveel stappen ze moet zetten om bij het toestel (zoals bijvoorbeeld de trampoline) te komen. In het touw kan hij of zij zelfs dikke knopen maken, zodat visueel gehandicapte leerlingen weten waar ze hun handen moeten plaatsen. Dit is een handige manier om zelfverzekerd naar de bestemming te navigeren.

Aangepaste gymtoestellen

Gymtoestellen kunnen worden aangepast om ze toegankelijker te maken. Denk aan een turnbalk met voelbare markeringen op verschillende hoogtes om aan te geven waar de gymnast zijn handen moet plaatsen, of klimtouwen bevestigd aan een trampoline om de balans te verbeteren. Zo kunnen blinde kinderen veilig oefenen en hun vaardigheden ontwikkelen.

Inclusieve activiteiten

Kies activiteiten die voor iedereen geschikt zijn. Zachte gymnastiek kan samenwerking bevorderen, waarbij kinderen samenwerken om menselijke piramides te vormen in plaats van individuele prestaties na te streven. Dit stimuleert teamwork en wederzijdse ondersteuning.

Voorbeeld: In plaats van traditionele sprongen over een springplank, kunnen blinde en slechtziende studenten deelnemen aan een ‘touwspring’-oefening, waarbij ze op een duidelijk afgebakend gebied met een springtouw kunnen springen om hun balans en coördinatie te verbeteren.

Aanpassing van activiteiten

Gymleraren kunnen activiteiten selecteren die beter geschikt zijn voor kinderen met een visuele beperking. Ze kunnen bijvoorbeeld in plaats van volleybal kiezen voor een zittende volleybalvariant waarbij de bal op de grond blijft en geluid maakt wanneer hij wordt aangeraakt.

Auditieve instructies

Instructeurs kunnen mondelinge instructies geven tijdens gymoefeningen om leerlingen te begeleiden. Het is nuttig om bewegingen te beschrijven en aanwijzingen te geven zoals “een stap naar links” of “spring omhoog.” Leraren kunnen tevens gebruikmaken van auditieve feedback om studenten te laten weten hoe goed ze een beweging hebben uitgevoerd. Ze kunnen bijvoorbeeld zeggen: “Goed gedaan, je sprong recht omhoog en landde stevig op beide voeten.”

Ondersteuning van klasgenoten

Moedig medeleerlingen aan om blinde of slechtziende klasgenoten te ondersteunen. Een voorbeeld hiervan is het kiezen van een ‘gymmaatje’ dat kan helpen bij het begeleiden en beschrijven van bewegingen tijdens de les. Dit bevordert niet alleen inclusie, maar ook vriendschappen en begrip tussen kinderen.

Individuele oefensessies

Blinde of slechtziende studenten kunnen zelfvertrouwen opbouwen bij het vangen en gooien van een bal door individuele oefensessies. Door deze persoonlijke benadering kan de student zich concentreren op het ontwikkelen van deze vaardigheden zonder de afleidingen van een groep en op zijn of haar eigen tempo.

Waarom individuele oefensessies belangrijk zijn

  1. Aangepaste aandacht: In een één-op-één setting kan de gymleraar of coach zich volledig richten op de behoeften van de blinde of slechtziende student. Dit zorgt voor gepersonaliseerde begeleiding en corrigerende feedback.
  2. Vertrouwensopbouw: Het vangen en gooien van een bal kan uitdagend zijn voor blinde en slechtziende studenten vanwege de visuele component. Door individuele oefensessies kunnen ze herhaaldelijk oefenen en vertrouwen opbouwen in hun vaardigheden.
  3. Zelfstandigheid: Het ontwikkelen van balvaardigheid vergroot de onafhankelijkheid van de studenten en opent deuren naar deelname aan verschillende sporten en recreatieve activiteiten.

Hoe individuele oefensessies te organiseren

  1. Aanpassen van hulpmiddelen: Zorg ervoor dat er geschikte ballen beschikbaar zijn, zoals geluidsballetjes met piepgeluiden of belletjes. Deze ballen geven auditieve feedback bij aanraking, wat de student helpt bij het inschatten van de positie en beweging van de bal.
  2. Tactiele begeleiding: Begin met eenvoudige werpoefeningen, waarbij de gymleraar of coach fysiek contact kan maken om de juiste werptechniek te begeleiden. Dit kan bestaan uit het vasthouden van de hand van de student om hen te helpen de bal te positioneren en los te laten.
  3. Geduld en positieve versterking: Moedig de studenten aan om te blijven oefenen en benadruk de vooruitgang die ze boeken. Geef constructieve feedback en gebruik positieve versterking om hun zelfvertrouwen te vergroten.
  4. Variatie in oefeningen: Geleidelijk aan kunnen verschillende oefeningen worden geïntroduceerd om de balvaardigheid van de studenten te verbeteren. Dit kan variëren van eenvoudig vangen en werpen tot meer complexe activiteiten zoals balspellen en werponderdelen.

Om blinde of slechtziende studenten te helpen bij het opbouwen van zelfvertrouwen bij het vangen en gooien van een bal, is kan het nuttig zijn om individuele oefensessies te organiseren. Door deze persoonlijke benadering kan de leerling zich concentreren op het ontwikkelen van deze vaardigheden zonder de afleidingen van een groep en op zijn of haar eigen tempo.

Waarom individuele Oefensessies belangrijk zijn:

  1. Aangepaste aandacht: In een één-op-één setting kan de gymleraar of coach zich volledig richten op de behoeften van de blinde of slechtziende student. Dit zorgt voor gepersonaliseerde begeleiding en corrigerende feedback.
  2. Vertrouwensopbouw: Het vangen en gooien van een bal kan uitdagend zijn voor blinde en slechtziende studenten vanwege de visuele component. Door individuele oefensessies kunnen ze herhaaldelijk oefenen en vertrouwen opbouwen in hun vaardigheden.
  3. Zelfstandigheid: Het ontwikkelen van balvaardigheid vergroot de onafhankelijkheid van de studenten en opent deuren naar deelname aan verschillende sporten en recreatieve activiteiten.

Hoe individuele oefensessies te organiseren:

  1. Aanpassen van hulpmiddelen: Zorg ervoor dat er geschikte ballen beschikbaar zijn, zoals geluidsballetjes met piepgeluiden of belletjes. Deze ballen geven auditieve feedback bij aanraking, wat de student helpt bij het inschatten van de positie en beweging van de bal.
  2. Tactiele begeleiding: Begin met eenvoudige werpoefeningen, waarbij de gymleraar of coach fysiek contact kan maken om de juiste werptechniek te begeleiden. Dit kan bestaan uit het vasthouden van de hand van de student om hen te helpen de bal te positioneren en los te laten.
  3. Geduld en positieve versterking: Moedig de studenten aan om te blijven oefenen en benadruk de vooruitgang die ze boeken. Geef constructieve feedback en gebruik positieve versterking om hun zelfvertrouwen te vergroten.
  4. Variatie in oefeningen: Geleidelijk aan kunnen verschillende oefeningen worden geïntroduceerd om de balvaardigheid van de studenten te verbeteren. Dit kan variëren van eenvoudig vangen en werpen tot meer complexe activiteiten zoals balspellen en werponderdelen.

Bijdrage van ouders

Ouders kunnen ook bijdragen aan het succes van hun kinderen door activiteiten aan te passen voor thuisoefeningen. Ze kunnen bijvoorbeeld luisteren naar de instructies die hun kinderen hebben geleerd en helpen bij het oefenen van specifieke bewegingen en houdingen.

Training en bewustwording

Scholen moeten training en bewustwording aanbieden aan docenten, medeleerlingen en ouders. Dit omvat workshops over visuele beperkingen, zodat iedereen beter begrijpt hoe ze kunnen bijdragen aan een inclusieve gymomgeving.

Evalueren en aanpassen

Evalueer regelmatig het gymnastiekprogramma en pas het aan op basis van de behoeften en prestaties van blinde en slechtziende kinderen. Feedback van de kinderen zelf, hun ouders en instructeurs is waardevol om verbeteringen door te voeren.

Inclusieve gymnastiek biedt blinde en slechtziende kinderen de kans om te profiteren van lichamelijke activiteit en deel uit te maken van een gemeenschap. Door deze strategieën te implementeren en voorbeelden te geven, kunnen gymlessen voor alle kinderen een positieve en verrijkende ervaring worden. Hoewel er enkele uitdagingen zijn, kunnen creatieve oplossingen en aanpassingen ervoor zorgen dat de gymomgeving toegankelijk en stimulerend is voor iedereen.

Hoe en waar zijn de aangepaste hulpmiddelen en aanpassingen voor gymlessen te verkrijgen?

Het verkrijgen van aangepaste hulpmiddelen en aanpassingen voor gymlessen voor blinde en slechtziende leerlingen kan op verschillende manieren worden bereikt. Hier zijn enkele suggesties:

School voor blinden en slechtzienden of speciale onderwijsinstellingen

Scholen voor visueel beperkten (BE en NL) of speciale onderwijsinstellingen (zoals bijvoorbeeld Bartiméus en Koninklijke Visio in Nederland) zijn vaak goed uitgerust met aangepaste hulpmiddelen en hebben ervaring in het aanpassen van sport- en gymuitrusting voor blinde en slechtziende studenten. Ze kunnen gymdocenten begeleiden bij het verkrijgen van de juiste hulpmiddelen en aanpassingen voor gymlessen.

Gespecialiseerde leveranciers

Er zijn gespecialiseerde hulpmiddelenleveranciers (BE en NL) die aangepaste hulpmiddelen en sportuitrusting aanbieden voor mensen met een visuele beperking. Deze leveranciers bieden een breed scala aan producten, zoals rinkelballen, voelbare markeringen en zelfs braillelabels voor gymuitrusting.

Samenwerken met ouders en leerlingen

Ouders van blinde of slechtziende leerlingen kunnen ook bijdragen aan het verkrijgen van aangepaste hulpmiddelen door samen te werken met de school en de gyminstructeurs. Ze kunnen informatie verschaffen over de behoeften en interesses van hun kinderen en samen met de school zoeken naar passende oplossingen.

Bronnen:

Deel dit:
Delen
Advertenties

  1. Omgaan met jaloerse medestudenten omwille van aanpassingen voor blinde of slechtziende leerlingen18-10-2023 01:10:34
  2. Inclusieve gymlessen voor blinde en slechtziende kinderen, leerlingen en studenten06-09-2023 06:09:15
  3. Studeren aan de hogeschool of universiteit met een visuele beperking01-09-2023 07:09:58
  4. Schoolvakken voor leerlingen / studenten met een visuele handicap20-08-2023 03:08:15

Laatst bijgewerkt op 7 november 2023 – 06:00