Openbaar vervoer met een blindengeleidehond

Reizen met het openbaar vervoer is een essentieel onderdeel van het dagelijks leven, ook voor mensen met een visuele handicap. Voor deze personen kan een blindengeleidehond een onmisbare metgezel zijn, waardoor ze de vrijheid hebben om zelfstandig te reizen. Deze trouwe viervoeters helpen blinde of slechtziende personen om hun bestemming te bereiken. Tijdens de instructieperiode samen met de baas wordt dit volop ingeoefend voor baas en hond. In dit artikel volgen enkele belangrijke aspecten van het reizen met een blindengeleidehond in het openbaar vervoer, evenals enkele handige tips.

Inhoudsopgave

1 Reizen naar de halte of het station met een blindengeleidehond
2 Instappen als blinde of slechtziende persoon met een geleidehond
3 In het vervoersmiddel: Kiezen van een geschikte plek
- 3.1 Geleidehondgebruiker
- 3.2 Rol van het personeel
4 Uitstappen
- 4.1 Geleidehondgebruiker
- 4.2 Personeel
5 Tips voor geleidehondgebruikers die het openbaar vervoer nemen
6 Niet afleiden van de geleidehond
7 Hoffelijkheid in het openbaar vervoer voor geleidehondgebruikers
8 Meer informatie

Reizen naar de halte of het station met een blindengeleidehond

Een essentieel onderdeel van reizen met een blindengeleidehond is het veilig en efficiënt bereiken van de gewenste halte of het station. Hieronder verkennen we de route naar de halte of het station met een blindengeleidehond en de uitdagingen die dit met zich meebrengt.

Vertrouwde haltes en stations

Een van de grote voordelen van reizen met een geleidehond is de mogelijkheid om vertrouwde haltes en stations te herkennen en te vinden. Deze slimme dieren leren snel de routes die hun gebruiker regelmatig neemt, zoals die naar het werk, de supermarkt, de fysiotherapeut of andere veelvoorkomende bestemmingen. Dit maakt het voor de geleidehond en de gebruiker mogelijk om moeiteloos naar deze locaties te lopen.

Als de baas bijvoorbeeld altijd de trein vanaf hetzelfde perron neemt, zal de geleidehond automatisch naar dat specifieke perron leiden wanneer het commando wordt gegeven. Voor gebruikers met routinematige reisbehoeften biedt de bekendheid van de geleidehond met de omgeving een aanzienlijk niveau van comfort en efficiëntie.

Omgaan met onbekende haltes of stations

Natuurlijk zijn er momenten waarop reizigers met een visuele handicap zich naar nieuwe of onbekende haltes of stations moeten begeven. In dergelijke situaties kan technologie, zoals GPS-navigatie, van onschatbare waarde zijn. De hond kan dan de gebruiker naar het algemene gebied van de halte of het station leiden, maar hij kan niet weten waar precies gestopt moet worden of welke specifieke aanwijzingen vereist zijn.

In deze gevallen is het belangrijk om bereid te zijn om hulp te vragen aan medereizigers of personeel ter plaatse. Veel mensen zijn bereid om hulp te bieden aan personen met een visuele beperking.

Assistentie bij treinreizen

Bij treinreizen is het vaak mogelijk om assistentie te verkrijgen. Veel treinstations bieden diensten waarmee reizigers hulp kunnen vragen via stationsloketten of online platforms. Deze diensten omvatten het begeleiden van de reiziger naar het juiste perron, zorgen dat ze veilig in de trein stappen, en soms zelfs begeleiding naar andere vervoersmiddelen of platforms.

Hoewel het bij andere vervoerswijzen, zoals bussen, trams of metro’s, moeilijker kan zijn om de chauffeur om hulp te vragen, biedt het treinpersoneel vaak een gestandaardiseerde procedure voor assistentie. Dit maakt het eenvoudiger voor reizigers met een visuele beperking om van de ene naar de andere vervoerswijze over te stappen.

Uitdagingen van onderweg zijn

Reizen met een blindengeleidehond opent deuren naar onafhankelijkheid en mobiliteit voor mensen met een visuele beperking. Het vermogen om vertrouwde routes te herkennen en nieuwe plaatsen te verkennen, samen met de bereidheid om hulp te vragen wanneer dat nodig is, zorgt voor een succesvolle en bevredigende reiservaring. Toch zijn er altijd uitdagingen onderweg. Flexibel met veranderingen en onverwachte situaties kunnen omgaan is van cruciaal belang voor een zelfverzekerde en veilige reis.

Instappen als blinde of slechtziende persoon met een geleidehond

Reizen met het openbaar vervoer als blinde of slechtziende persoon met een geleidehond vereist een zorgvuldig gepland instapproces. Het samenspel tussen de visueel gehandicapte reiziger en hun geleidehond is van cruciaal belang om veilig en efficiënt in en uit verschillende vervoersmiddelen te stappen.

De aankomst en voorbereiding

Als het vervoersmiddel nadert, wordt de blinde of slechtziende persoon vaak attent gemaakt door het geluid van het voertuig of door behulpzame medereizigers die hen op de hoogte brengen van de aankomst. Ook diverse mobiliteits- en navigatieapps kunnen de komst van een vervoersmiddel vaak aankondigen. Dit is een cruciaal moment om met het instapproces te beginnen. De reiziger communiceert met hun geleidehond en geeft specifieke commando’s om de volgende stappen te ondernemen. Een van de belangrijkste taken van de geleidehond is het lokaliseren en ook aangeven van de deur van het vervoersmiddel. Geleidehonden wijzen dan met hun neus (en lichaamstaal) naar de juiste ingang.

Persoonlijke voorkeuren bij instappen

Reizigers met een visuele handicap hebben vaak persoonlijke voorkeuren met betrekking tot het instappen. Sommigen stappen graag in voordat andere passagiers dat doen, om een geschikte zitplaats te vinden of om hun aanwezigheid aan de chauffeur kenbaar te maken. Anderen geven er de voorkeur aan om als laatste in te stappen, waardoor ze de mogelijkheid hebben om vragen te stellen aan de chauffeur of om informatie in te winnen over de route. In sommige gevallen kunnen blinde of slechtziende reizigers de chauffeur verzoeken om te stoppen op een specifieke halte.

Chauffeurs wordt vaak aangeraden om even te wachten voordat ze vertrekken wanneer ze zien dat een persoon met een visuele handicap met hun geleidehond aan boord komt. Dit geeft de reiziger de kans om comfortabel in het voertuig te stappen en zich te vestigen. Niet iedereen heeft echter een voorkeur, en soms sluiten blinde of slechtziende reizigers zich simpelweg aan bij de rest van de passagiers.

Verschillen in het instapproces

Het instapproces kan enigszins variëren afhankelijk van het type vervoersmiddel, het karakter en de voorkeuren van de geleidehond en de specifieke geleidehondenschool. Sommige geleidehonden zijn getraind om hun voorpoten op de trede van een bus of trein te zetten, terwijl anderen direct in het voertuig springen. In beide gevallen is de geleidehondgebruiker verantwoordelijk voor het vasthouden van de leiband en, indien nodig, het gebruik van de beugel. De hond zal vaak even wachten aan de trede, totdat de gebruiker veilig op de trede staat, en eventueel de leuning vasthoudt voor extra ondersteuning.

Het instapproces vereist duidelijke communicatie tussen de reiziger en de geleidehond, en het vermogen om zich aan te passen aan verschillende situaties en vervoersmiddelen. De samenwerking tussen deze onverschrokken geleidehonden en hun gebruikers is een inspirerend voorbeeld van de kracht van teamwerk en vertrouwen bij het reizen in de wereld met een visuele beperking.

Rol van het vervoerspersoneel

Het vervoerspersoneel speelt een essentiële rol zodat blinde en slechtziende reizigers met hun geleidehond comfortabel en veilig kunnen reizen. Deze medewerkers zijn vaak goed getraind in het omgaan met passagiers met een visuele handicap en begrijpen de specifieke behoeften van deze reizigers.

Aankomst bij haltes en stations

Wanneer het vervoersmiddel nadert, zijn chauffeurs, machinisten en conducteurs vaak alert op blinde en slechtziende reizigers die bij de halte of op het station wachten. Ze stoppen in veel gevallen even om de passagiers de kans te geven om in te stappen. Dit is vooral belangrijk omdat niet alle reizigers met een visuele handicap het naderende voertuig kunnen horen, met name doofblinde personen. De chauffeurs begrijpen dat het voor blinde of slechtziende personen moeilijk kan zijn om op het juiste moment een handgebaar te maken, vooral in lawaaiierige of drukke omgevingen.

Om de instapervaring te vergemakkelijken, plaatsen sommige vervoersmaatschappijen voelbare rubberen waarschuwingstegels op de plaats waar de voordeur van een bus, tram of metro stopt. Dit helpt zowel de reizigers als het personeel bij het precies bepalen van de instaplocatie.

Het instapproces

Bij aankomst op de halte of het station opent de chauffeur meestal beide instapdeuren van het voertuig. Deze dubbele opening geeft de geleidehond en de reiziger de benodigde ruimte om veilig in te stappen. Het personeel staat klaar om assistentie te bieden en kan vragen of de reiziger hen op de hoogte wil houden wanneer ze een specifieke halte of bestemming bereiken.

In situaties waarin het voertuig erg druk is, kan de chauffeur ook reizigers vragen om plaats te maken voor de persoon met een visuele handicap. Dit zorgt voor een soepele instap voor alle passagiers. Vervolgens wacht de chauffeur tot alle passagiers, inclusief de blinde of slechtziende reiziger, comfortabel zitten voordat ze weer vertrekken.

In het vervoersmiddel: Kiezen van een geschikte plek

Geleidehondgebruiker

Blinden en slechtzienden hebben vaak specifieke voorkeuren als het gaat om hun zitplaats in het vervoersmiddel. Sommige reizigers verkiezen plaatsen dicht bij het toilet, nabij de uitgang of juist in de buurt van het vervoerspersoneel, zoals de chauffeur of conducteur. Deze keuzes zijn gebaseerd op persoonlijke comfort en gemak.

De geleidehond, die getraind is om zijn baas veilig te leiden, zal in principe altijd een vrije zitplaats zoeken. De baas zorgt ervoor dat de hond zich onder de stoel bevindt, zodat andere reizigers geen hinder ondervinden. Bij langere treinreizen draagt de hond meestal geen tuig, maar sommige baasjes kiezen ervoor om het tuig aan te houden om de herkenbaarheid van de geleidehond te vergroten.

In het vervoersmiddel ligt de geleidehond rustig, meestal onder de zetel om ruimte te besparen en om andere passagiers niet te hinderen. De hond kan zich soms omdraaien om de mensenmassa in de gaten te houden en om klaar te zijn om samen met zijn baas uit te stappen wanneer dat nodig is. In sommige gevallen kan de geleidehond een tuig dragen, maar bij langere reizen is dit meestal niet het geval, vooral in treinen.

Rol van het personeel

Om de reiservaring voor passagiers met een visuele handicap te verbeteren, is het van belang dat chauffeurs en ander personeel de auditieve belsignalen en omroepsystemen activeren. Deze hulpmiddelen kunnen doorgaans in- of uitgeschakeld zijn, waardoor het voor blinde en slechtziende reizigers moeilijk kan zijn om te bepalen of er al gebeld is en waar ze zich op dat moment bevinden in het voertuig. Door deze signalen en omroepberichten te activeren, worden de reizigers beter geïnformeerd en wordt hun reis comfortabeler en veiliger.

Uitstappen

Geleidehondgebruiker

Het uitstappen uit het vervoersmiddel kan voor blinde en slechtziende personen op verschillende manieren verlopen. Sommige reizigers weten precies wanneer ze moeten uitstappen, ofwel door het gebruik van gps of een navigatieapp, hun dagelijkse routine, of door intuïtie en gevoel. Anderzijds zijn medereizigers, conducteurs en chauffeurs vaak bereid om de blinde of slechtziende reiziger te informeren en te helpen bij het uitstappen.

In de meeste gevallen stapt de geleidehondgebruiker pas uit wanneer het vervoersmiddel volledig tot stilstand is gekomen, zodat de geleidehond en het baasje een stabiel evenwicht behouden. Dit betekent dat chauffeurs meestal geduldig wachten tot de geleidehondgebruiker veilig uitgestapt is. Het openbaar vervoer biedt doorgaans uitzonderingen voor blinden en slechtzienden, waardoor ze de eerste deur (de instapdeur) mogen gebruiken om uit te stappen.

Personeel

Chauffeurs proberen zo goed als mogelijk te parkeren op een plek waar de in- of uitstapdeur niet wordt geblokkeerd door obstakels zoals palen, vuilnisbakken, bomen of geparkeerde auto’s. Het streven is altijd naar een veilige en ruime parkeerplaats. Als dat niet haalbaar is, communiceren chauffeurs dit best vriendelijk aan de blinde of slechtziende reiziger. In sommige gevallen kan de geleidehond weigeren uit te stappen als hij een obstakel waarneemt. In dat geval kan de reiziger ervoor kiezen om de hond aan de leiband naar buiten te begeleiden.

De chauffeur wacht geduldig tot de geleidehondgebruiker het voertuig heeft verlaten. In treinen blijft de conducteur in de buurt van de blinde of slechtziende persoon wanneer deze moet uitstappen. Sommige deuropeningssystemen zijn namelijk niet altijd even eenvoudig te begrijpen, daarom biedt de conducteur of een medereiziger vaak hulp aan. Als de blinde of slechtziende persoon vooraf assistentie heeft aangevraagd bij het uitstap- of overstapstation, zal de conducteur controleren of er daadwerkelijk een begeleider klaarstaat of op komst is. Als dat niet het geval is, zal de conducteur het station opbellen om te zorgen voor de benodigde assistentie indien de vooraf geregeld begeleiding ontbreekt.

Tips voor geleidehondgebruikers die het openbaar vervoer nemen

Wanneer een geleidehondgebruiker gebruikmaakt van treinen, trams, metro’s of bussen, zijn er een aantal algemene tips die voor een soepele reis zorgen.

Respect

In de meeste gevallen kan een persoon met een visuele beperking prima aangeven of en waar ze hulp nodig hebben. Hoewel het aanbieden van hulp altijd welkom is, is het essentieel om te respecteren dat niet elke blinde of slechtziende persoon deze hulp altijd wil of nodig heeft. Het is daarom raadzaam om eerst te vragen of en zoja hoe hulp en/of begeleiding gewenst is voordat je de beugel van de hond, de witte stok en/of de blinde of slechtziende persoon zelf vastpakt.

Geduld

Geduld is een deugd. Druk jezelf niet naar voren bij het in- of uitstappen, aangezien dit snel tot ongelukken kan leiden, met mogelijk ernstige gevolgen.

Trappen

Een blinde of slechtziende persoon gebruikt met zijn of haar blindengeleidehond alleen vaste trappen of liften en geen roltrappen. Het gebruik van roltrappen is gevaarlijk voor de poten van de hond en is geen deel van hun training. Daarnaast loopt een geleidehondgebruiker altijd aan de rechterkant van de trap, waarbij ze de rechterhand aan de leuning vasthouden of de beugel vastgrijpen en aan de rechterkant blijven lopen. Het is daarom belangrijk dat anderen deze zijde van de trap vrijhouden en niet in tegenovergestelde richting omhoog of omlaag lopen terwijl de geleidehondgebruiker de trap gebruikt.

Niet afleiden van de geleidehond

Geleidehonden zijn speciaal getraind om hun blinde of slechtziende baas te helpen, en afleiding door anderen (zoals aaien) kan hun werk bemoeilijken. Het beleid rond het aaien van geleidehonden kan variëren, afhankelijk van de voorkeur van de baas en of de hond op dat moment een tuig draagt.

Sommige geleidehondgebruikers staan afleiding van hun hond toe, terwijl anderen dat liever vermijden. In sommige gevallen kan de geleidehond tijdens het reizen zonder tuig zijn, wat doorgaans aangeeft dat hij “vrij” is. Dit kan mensen aanmoedigen om de hond te aaien. Toch is het belangrijk om altijd toestemming te vragen voordat je een geleidehond aait en niet meteen te strelen. De interactie met de hond kan namelijk invloed hebben op zijn gedrag.

Het aaien van een geleidehond kan onbedoelde gevolgen hebben. Soms wil de hond uitstappen wanneer de persoon hem aait en moet de baas hem tegenhouden. In andere gevallen kan de hond aandachtig blijven liggen en aaien toestaan, wat in orde is als de baas dat goedkeurt. De reactie van de hond kan variëren en wordt vaak bepaald door de trainingsrichtlijnen die hij heeft ontvangen. Sommige geleidehonden mogen alleen door hun baas worden beloond, vooral als ze een tuig dragen.

Zelfs als de geleidehond geen tuig draagt of rustig ligt, is het beleid om de hond niet af te leiden nog steeds van kracht, zowel voor het personeel als voor medereizigers. Hoewel het misschien vreemd lijkt wanneer de hond vrij is of rustig ligt met een tuig, is het belangrijk dat de hond altijd op commando moet reageren en alert moet blijven voor mogelijke instructies van zijn baas. Daarom is het best om de hond niet af te leiden en zijn werk niet te verstoren.

Geleidehond

Hoffelijkheid in het openbaar vervoer voor geleidehondgebruikers

Reizigers in het openbaar vervoer wordt gevraagd om hoffelijkheid te tonen en begrip te hebben voor mensen met een beperking, waaronder geleidehondgebruikers. Hier zijn enkele richtlijnen om rekening mee te houden:

Zitplaatsen voor iedereen

Personen met een beperkte mobiliteit, mensen met een handicap, senioren, zwangere vrouwen en geleidehondgebruikers hebben mogelijk behoefte aan een zitplaats. Het is een teken van hoffelijkheid om een zitplaats aan te bieden aan iemand uit een van deze doelgroepen wanneer de situatie dit vereist. In de meeste voertuigen zijn er aangewezen plaatsen voor deze doelgroepen. Chauffeurs kunnen helpen door aan te geven of er vrije zitplaatsen beschikbaar zijn. Ze wachten doorgaans totdat alle passagiers veilig zitten voordat ze vertrekken.

Vrijhouden van gangpaden

Om de veiligheid van geleidehondgebruikers te waarborgen, is het belangrijk dat passagiers zo min mogelijk bagage, buggy’s of andere voorwerpen in het gangpad plaatsen. Dit kan namelijk de bewegingsvrijheid van de geleidehond beperken. Chauffeurs moeten er ook voor zorgen dat het gangpad vrij is, vooral als ze besluiten om door te rijden.

Netheid en hygiëne

Het openbaar vervoer, inclusief bussen, treinen, trams, metro’s en perrons, moet schoon en netjes worden gehouden. Er zijn overal vuilnisbakken en vuilniszakken voorzien, en reizigers wordt gevraagd om hun afval op de juiste plaats weg te gooien. Het is essentieel om kauwgom, etensresten en ander afval niet op de grond te gooien, omdat dit zowel de geleidehond als de gebruiker kan hinderen. Kauwgom is bijzonder problematisch, aangezien honden er soms in geïnteresseerd raken en het kan leiden tot ongemak voor zowel de hond als de baas.

Meer informatie

Deel dit:

Advertenties

Laatst bijgewerkt op 17 maart 2024 – 12:13